Cảnh báo nhiều thủ đoạn lợi dụng công nghệ để lừa đảo

Thời gian qua, tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên địa bàn TP.HCM diễn ra hết sức phức tạp, xuất hiện nhiều phương thức, thủ đoạn phạm tội mới gây thiệt hại rất lớn về vật chất, tinh thần cho người dân và ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn.

Công an TP.HCM cho biết, với sự tiến bộ của khoa học công nghệ, hiện nay người dân có thể thực hiện thủ tục mở tài khoản ngân hàng, ví điện tử bằng hình thức online. Khi thực hiện đăng ký tài khoản ngân hàng, ví điện tử online sẽ có một bước gọi là KYC (định danh cá nhân) để kích hoạt tài khoản. Phần mềm thực hiện định danh cá nhân bằng cách quét khuôn mặt của người dùng, yêu cầu người dùng nhìn thẳng, nghiêng trái, nghiêng phải, ngước lên, cúi xuống.

Thủ đoạn của đối tượng là giả dạng cán bộ cơ quan chức năng (cán bộ công an, cơ quan thuế...) hoặc người thân, quen của nạn nhân (đối tượng sử dụng công nghệ Deepfake để giả dạng hình ảnh và giọng nói) thực hiện video call với nạn nhân để tạo sự tin tưởng. Trong lúc video call, bằng nhiều thủ đoạn, đối tượng sẽ yêu cầu nạn nhân thực hiện nhìn thẳng, nghiêng trái, nghiêng phải... Bên cạnh đó, đối tượng sẽ ghi lại video và dùng nó để mở tài khoản ngân hàng, ví điện tử với đứng tên nạn nhân.

Tài khoản ngân hàng, ví điện tử đó có thể sử dụng vào mục đích lừa đảo hoặc các hành vi vi phạm pháp luật khác. Nạn nhân khó có thể chứng minh sự vô can của mình do đã thực hiện bước định danh cá nhân (KYC).

Công an TP.HCM khuyến cáo người dân cảnh giác với các cuộc gọi video yêu cầu thực hiện các “hành động lạ” như nhìn thẳng, nghiêng trái, nghiêng phải, ngước lên, cúi xuống... Tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, số điện thoại, số chứng minh thư (căn cước công dân), địa chỉ nhà ở, số tài khoản ngân hàng, mã OTP... cho bất kỳ ai không quen biết hoặc khi chưa biết rõ nhân thân, lai lịch.

Cơ quan công an các cấp khi làm việc, xác minh, điều tra, sẽ làm việc trực tiếp hoặc có văn bản thông báo gửi đến chính quyền, cá nhân, tổ chức đó, tuyệt đối không làm việc thông qua điện thoại và mạng xã hội. Khi phát hiện các hành vi có dấu hiệu lừa đảo, người dân nhanh chóng trình báo cơ quan Công an gần nhất để xử lý theo đúng pháp luật.

Trước đó, Công an TP.HCM cũng cho biết hiện nay, trên địa bàn Thành phố xuất hiện một số đối tượng thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua thủ đoạn mạo danh là giáo viên hoặc nhân viên bệnh viện liên hệ trực tiếp các bậc phụ huynh báo tin về việc học sinh, người nhà bị tai nạn, đang được nhập viện cấp cứu tại một số bệnh viện, yêu cầu phải chuyển tiền nhanh để đóng viện phí .

Trước tình hình trên, Công an TP.HCM cảnh báo một số nội dung như sau: Khi nhận thông tin về việc người thân đang bị tai nạn…, người dân cần bình tĩnh, liên hệ cơ quan, công ty, trường học nơi người thân đang công tác, làm việc, học tập để kiểm tra, kiểm chứng thông tin. Trường hợp không có căn cứ rõ ràng (thông báo thu viện phí của cơ sở khám chữa bệnh…), người dân tuyệt đối không chuyển tiền theo yêu cầu của đối tượng để phòng ngừa việc bị đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản;

Khi bị đối tượng lừa đảo hoặc phát hiện các đối tượng có biểu hiện nghi vấn hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cần liên hệ ngay với cơ quan Công an nơi gần nhất (Công an phường, xã, thị trấn, Công an quận, huyện, thành phố Thủ Đức) hoặc liên hệ Trực ban Công an TP.HCM (qua số điện thoại 069.3187.344), Trực ban Phòng Cảnh sát hình sự (qua số điện thoại 069.3187.200) để cung cấp thông tin, phối hợp Cơ quan Công an nhanh chóng điều tra, xử lý.

Cũng vào đầu tháng 4 vừa qua Công an TP.HCM cho biết ngoài các phương thức, thủ đoạn phạm tội nổi lên gần đây đã đươc tuyên truyền, cảnh báo như: Thông báo con em phụ huynh bị tai nạn cần chuyển tiền để nhập viện, phẫu thuật gấp; Mạo danh Đài truyền hình HTV mời gọi tham gia tuyển diễn viên, người mẫu nhí cho các chương trình “Lễ hội Áo dài”, “Fashion show”;… thì gần đây, phòng Cảnh sát Hình sự Công an Thành phố đã ghi nhận phương thức, thủ đoạn phạm tội mới đối với loại tội phạm này.

Cụ thể như sau: Các đối tượng tạo ra các bài quảng cáo, mời gọi người tham gia làm thành viên Dịch vụ hẹn hò online qua ứng dụng mạng xã hội Telegram. Người tham gia được cung cấp đường link để truy cập thực hiện việc đăng ký tài khoản và nộp lệ phí để trở thành thành viên gói VIP!.

Sau khi đăng ký tài khoản xong, người tham gia được yêu cầu xác thực để hoàn thành niêm vụ, nhận hoa hồng bằng cách truy cập vào đường link và nộp tiền theo hướng dẫn của hệ thống. Khi người tham gia lựa chọn gói dịch vụ và nộp tiền thì hệ thống thông báo sai dữ liệu, tài khoản bị khóa, thành viên phải nộp thêm tiền để phục hồi dữ liệu, mở khóa tài khoản. Sau khi tham gia nộp thêm tiền thì mới cấp Thẻ thành viên hẹn hò.

Từ đây, người tham gia bị các đối tượng yêu cầu chuyển vào các tài khoản ngân hàng chỉ định để hoàn thành niệm vụ, nhận hoa hồng. Tuy nhiên khi người tham gia chuyển tiền thì các đối tượng thong báo lỗi và đưa ra nhiều lý do để dụ người tham gia nộp tiền thêm nhiều lần nữa với giá trị ngày càng cao để chiếm đoạt.

Công an TP.HCM cho hay người dân phải báo ngay cho cơ quan chức năng gần nhất khi gặp các trường hợp như trên để cơ quan chức năng có biện pháp xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

THANH PHƯỢNG (tổng hợp)