Cơn ác mộng với giới công nghệ Mỹ

Chỉ trong vòng vỏn vẹn 48 giờ, ngân hàng Silicon Valley (SVB) đã bị buộc phải dừng hoạt động và trở thành ngân hàng lớn nhất đóng cửa kể từ sau khủng hoảng tài chính năm 2008.

Đến sáng 10/3, cổ phiếu SVB bị tạm dừng giao dịch, và ngân hàng đã từ bỏ nỗ lực tăng vốn hoặc tìm người mua. Cổ phiếu một số ngân hàng khác như First Republic, PacWest Bancorp và Signature Bank cũng bị tạm dừng giao dịch.

Ngân hàng Silicon Valley (SVB) đã bị buộc phải dừng hoạt động và trở thành ngân hàng lớn nhất đóng cửa kể từ sau khủng hoảng tài chính năm 2008. Ảnh: AP.

Sự sụp đổ chớp nhoáng của ngân hàng Silicon Valley được coi là cú sốc với ngành tài chính. Bên cạnh đó, vụ việc đã gây ra làn sóng chấn động khắp lĩnh vực công nghệ nước Mỹ.

"Nguồn sữa" chính của giới công nghệ

SVB là ngân hàng giao dịch công khai có trụ sở tại Santa Clara, California - trái tim của thung lũng Silicon.

Với vị trí đặc biệt này, SVB nhanh chóng trở thành đơn vị cho vay hàng đầu đối với các start-up công nghệ đang phát triển tại đây.

Vox nhận định SVB là cái tên cực kỳ quen thuộc với những người đã từng làm việc trong lĩnh vực công nghệ ở Mỹ, nhưng lại ít được biết đến với những người không hoạt động trong ngành.

SVB là cái tên cực kỳ quen thuộc với những người đã từng làm việc trong lĩnh vực công nghệ ở Mỹ. Ảnh: Bloomberg.

Dù sở hữu hàng tỷ USD tiền gửi, SVB chỉ có chưa tới 20 chi nhánh và thường phục vụ cho một nhóm đặc thù gồm các start-up, những nhà đầu tư mạo hiểm và các công ty công nghệ.

SVB tự gọi mình là “đối tác tài chính của nền kinh tế đổi mới”, đồng nghĩa rằng ngân hàng này kết hợp chặt chẽ với cơ sở hạ tầng tài chính của ngành công nghệ, đặc biệt là các start-up.

Điều này rất tuyệt đối với SVB khi ngành công nghệ nước Mỹ phát triển vũ bão. Từ một ngân hàng mới được thành lập, SVB nhanh chóng phát triển thành tổ chức tài chính quan trọng nhất với ngành công nghệ.

Số liệu từ Bloomberg cho thấy ngân hàng này là đơn vị tài chính của các quỹ đầu tư mạo hiểm đứng sau 44% công ty công nghệ và chăm sóc sức khỏe đã lên sàn chứng khoán vào năm 2022.

Tuy nhiên, mọi chuyện lại trở thành thảm họa khi mọi thứ đi chệch hướng. Trong một thời gian dài, mọi thứ vẫn diễn ra rất tốt, khi các nhà đầu tư mạo hiểm liên tục rót tiền cho rất nhiều start-up công nghệ thông qua SVB.

Với số tiền khổng lồ trong tay, SVB lập tức đem đi đầu tư để nắm giữ lượng lớn trái phiếu kho bạc và trái phiếu chính phủ khác, trị giá hơn một nửa tài sản của ngân hàng.

Mặc dù vậy, động thái này trở thành nguồn cơn cho sự sụp đổ khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) liên tục tăng lãi suất trong năm 2022. Lãi suất tăng, đồng nghĩa giá trị trái phiếu giảm, buộc ngân hàng này phải thu hồi khoản lỗ.

"Hiệu ứng domino" sau đó xảy ra với tốc độ cực kỳ nhanh, trong bối cảnh lập trường cứng rắn của Fed đã gia tăng lo ngại về suy thoái kinh tế. Chính sự lo ngại này đã khiến định giá của các quỹ đầu tư mạo hiểm và start-up công nghệ tụt dốc không phanh.

Việc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) liên tục tăng lãi suất trong năm 2022 khiến các khoản đầu tư của SVB lỗ nặng, dẫn đến việc sụp đổ vì mất thanh khoản. Ảnh: Reuters.

Như một lẽ tất yếu, những khách hàng chính của SVB ồ ạt tìm đến ngân hàng này để rút tiền. Thậm chí nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm còn lấy ví dụ sự sụp đổ của Ngân hàng tiền điện tử Silvergate để cảnh báo về nguy cơ tiềm ẩn và gửi email hướng dẫn các start-up rút gửi khỏi SVB.

Sự sụp đổ của ngân hàng Silicon Valley bắt đầu vào ngày 8/3, khi SVB thông báo sẽ bán tháo một loạt chứng khoán và phải huy động vốn 2,25 tỷ USD để củng cố bảng cân đối kế toán.

Đến ngày 10/3, Cơ quan quản lý Mỹ thu giữ tài sản của SVB, chính thức biến đây thành ngân hàng lớn nhất phải đóng cửa kể từ sau khủng hoảng tài chính 2008.

Cơn cuồng loạn của giới công nghệ

Vấn đề cấp bách nhất nhất hiện nay đối với các công ty công nghệ có tiền gửi liên quan đến SVB vẫn chưa được giải quyết: Điều gì sẽ xảy ra nếu các công ty này cần trả tiền cho ai đó, chẳng hạn như nhân viên của mình?

Bảng lương của các công ty công nghệ có tiền gửi liên quan đến SVB sẽ bị ảnh hưởng lớn. Ảnh: Shutterstock.

Mặc dù Công ty Bảo hiểm Ký thác Liên bang Mỹ (FDIC) sẽ đảm bảo khoản tiền gửi cho các khách hàng lên tới 250.000 USD tùy thuộc vào quy mô của công ty, số tiền đó này vẫn là không đủ.

Điều này không chỉ áp dụng cho các công ty gửi tiền mặt thông qua SVB, mà còn là câu hỏi đối với những đối đang sử dụng các dịch vụ khác của ngân hàng này như tín dụng quay vòng hoặc thẻ tín dụng.

Ngoài ra, cũng có những lo ngại thực sự về hiệu ứng dây chuyền sau cú sụp đổ này. Ngay cả khi start-up không sử dụng SVB, vẫn có khả năng nhà cung cấp của họ là khách hàng ở đây.

Do đó, việc SVB đóng cửa dẫn đến việc các đối tác này có thể sẽ không thể xoay sở và cung cấp dịch vụ như mong đợi cho công ty.

Ngay cả trong trường hợp lạc quan nhất, khi SVB bằng cách nào đó được mua lại bởi một ngân hàng khác và dòng tiền bắt đầu chảy trở lại, những trục trặc trong thời gian ngắn vẫn gây khó chịu cho nhiều bên liên quan.

Thông báo của FDIC đóng cửa SVB được dán trước cửa ngân hàng. Ảnh: AP.

Ashley Tyrner, CEO của công ty chăm sóc sức khỏe FarmboxRx ở Boston, cho biết cô đã gửi ít nhất 10 triệu USD vào SVB.

Khi thông tin về ngân hàng này sụp đổ, Tyrner điên cuồng gọi cho nhân viên ngân hàng của mình và gọi đó là "18 giờ tồi tệ nhất trong cuộc đời tôi".

Tyrner cho biết cô đã nhiều lần cố gắng gọi cho dịch vụ khách hàng và nhân viên ngân hàng cá nhân của mình tại SVB. “Cậu ấy chỉ đơn giản là không trả lời điện thoại và sau đó đã gửi một tin nhắn nói rằng mình rất xin lỗi. Họ đang cố khắc phục sự cố để giúp chúng tôi đăng nhập vào tài khoản', Tyrner nói với New York Post.