Cấp cứu khẩn ca đột quỵ do nhậu tất niên

Người bệnh là anh Nguyễn Văn Phụng (42 tuổi, TP.HCM), nhập viện trong tình trạng đau đầu, tê yếu một bên thân, méo miệng và khó nói.

Kịp thời can thiệp

Ngay lập tức, bác sĩ chuyên khoa 1 Huỳnh Văn Mười Một - Phó khoa Cấp cứu - tiếp nhận và đánh giá, xác định anh Phụng bị đột quỵ cấp trong vòng 3 giờ đầu (“giờ vàng” trong cấp cứu đột quỵ). Bác sĩ Mười Một lập tức ra y lệnh, báo động “code stroke” nội viện (quy trình khẩn trong cấp cứu đột quỵ cấp). Bảo vệ, thang máy, điều dưỡng sẵn sàng di chuyển người bệnh theo lối ưu tiên. Chẩn đoán hình ảnh sẵn sàng chụp CT/CTA ưu tiên. Bác sĩ nội thần kinh có mặt kịp thời để chuẩn bị can thiệp.

Nam bệnh nhân đột quỵ được cấp cứu khẩn.

Người thân cho biết tối trước đó anh Phụng đi nhậu tất niên gần 2h sáng mới về. Người đàn ông nằm nghỉ đến khoảng 6h sáng dậy tắm rửa đi làm. Bất ngờ anh lảo đảo chóng mặt, tê yếu tay, nói khó, miệng hơi lệch sang bên. Thấy vậy, người nhà nhanh chóng đưa bệnh nhân vào viện cấp cứu.

“Chúng tôi phải cấp tốc tiết kiệm từng giây phút để nâng cao hiệu quả cứu sống, bảo toàn các chức năng cao nhất cho người bệnh”, tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị Minh Đức - Trưởng khoa Nội Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM - cho biết.

Ngay tại phòng chụp CT não bằng máy CT 768 lát cắt hiện đại, kết quả nhanh chóng được các bác sĩ trực tiếp đọc ngay trên màn hình, hội chẩn. Khi xác định đúng bệnh cảnh đột quỵ thể nhồi máu não, bác sĩ chỉ định điều trị bằng thuốc tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch (TPA). Người bệnh đồng thời được lấy máu làm xét nghiệm các chỉ số liên quan để xử lý khi cần.

Anh Phụng được điều trị tiêu sợi huyết khẩn cấp ngay tại phòng chụp CT. Tổng thời gian từ lúc nhập viện đến khi thực hiện cấp cứu khoảng 50 phút. Bác sĩ Minh Đức giải thích kỹ thuật cấp cứu đột quỵ bằng thuốc tiêu sợi huyết cần được áp dụng trong vòng 4,5 giờ sau khi mạch máu não bị tắc. Dùng thuốc càng sớm, hiệu quả cứu sống và hồi phục của người bệnh càng cao.

Để loại trừ nguy cơ anh Phụng bị tắc động mạch não lớn, bác sĩ chỉ định chụp thêm CTA giúp khảo sát toàn diện các mạch máu não. “Rất may bệnh nhân không bị tắc động mạch não lớn, chúng tôi không cần can thiệp nội mạch”, bác sĩ Minh Đức cho biết.

Người bệnh được chụp CT não và đánh giá, cấp cứu ngay trong phòng chụp nhằm tiết kiệm thời gian. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Sau khi được chuyển về khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, anh Phụng liên tục được đánh giá trong nhiều giờ để đảm bảo tránh biến chứng, các mô não có thể tái tưới máu tốt. Hiện, anh Phụng đã qua cơn nguy kịch, tiên lượng phục hồi tốt.

Nguyên nhân dẫn đến đến đột quỵ cấp

Giải thích việc người bệnh bị đột quỵ cấp sau khi nhậu, bác sĩ Minh Đức cho biết rượu là thủ phạm gây tiểu nhiều làm tăng độ nhớt máu, dễ tạo cục máu đông. Rượu cũng là nguyên nhân gây co mạch làm nóng bừng người, tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim. Ngoài ra, người bệnh còn tắm sáng trong thời tiết lạnh. Nhiệt độ giảm làm co mạch máu, tăng huyết áp và nguy cơ hình thành cục máu đông gây tắc nghẽn mạch máu não.

"Thời tiết lạnh kết hợp uống rượu bia giống như thêm dầu vào lửa, đẩy nguy cơ đột quỵ tăng cao", bác sĩ Đức cho biết.

Ngoài thời tiết và rượu bia, nhiều yếu tố của mùa lễ, Tết như giờ giấc sinh hoạt đảo lộn gây stress, thiếu ngủ, ăn uống nhiều thực phẩm chứa chất béo, đường, nạp quá nhiều năng lượng… cũng khiến nguy cơ đột quỵ tăng cao. Bác sĩ Minh Đức đưa ra lời khuyên mùa lễ Tết dù bận rộn và tiệc tùng nhiều, mỗi người nên ăn uống ở mức vừa phải; hạn chế thực phẩm chứa nhiều dầu, mỡ, nội tạng; vận động thường xuyên; tránh rượu bia quá đà và giữ ấm cơ thể khi thời tiết lạnh.

Việc phát hiện sớm dấu hiệu đột quỵ như tê yếu chân tay, xây xẩm, chóng mặt, đau đầu, méo miệng, giọng nói bị đớ… để tranh thủ thời gian vàng cấp cứu đóng vai trò quan trọng. Trong thời gian chờ đợi cấp cứu, người bệnh không nên tự ý dùng bất cứ loại thuốc gì. Người nhà cần giữ bệnh nhân tránh bị té ngã, nằm cao đầu và lập tức đưa đến bệnh viện có sẵn điều kiện, máy móc, thuốc chuyên dụng để can thiệp đột quỵ kịp thời.