Brazil thắng đậm Hàn Quốc: Bộ tứ huyền ảo và đêm thăng hoa của điệu samba

Brazil thắng đậm Hàn Quốc: Bộ tứ huyền ảo và đêm thăng hoa của điệu samba

Đội tuyển Brazil chỉ mất 7 phút để chọc thủng lưới đội tuyển Hàn Quốc và 45 phút để chấm dứt mọi hy vọng còn le lói của thầy trò HLV Paulo Bento.

Đêm thăng hoa cùng điệu samba

10 pha dứt điểm, 6 trúng đích và 4 lần làm tung lưới đối phương, những số liệu khô khan không thể nào lột tả hết màn trình diễn thăng hoa của những vũ công samba. Trong hiệp 1, số lần Neymar và đồng đội nhảy samba còn nhiều hơn số pha dứt điểm trúng đích của đội tuyển Hàn Quốc. Tiền đạo nhảy. Tiền vệ nhảy. Hậu vệ nhảy. Cầu thủ dự bị nhảy. Cổ động viên (CĐV) dĩ nhiên nhảy. Và đến cả HLV cũng nhảy.

Đầu tiên, Vinicius hãm lẫy trái bóng, bình tĩnh chờ 5 cầu thủ phòng ngự đối phương gồm cả thủ môn bày ra hết trước mắt mới sửa trái bóng đầy điệu nghệ mở tỷ số. Neymar nhún nhảy vô tư lự trên chấm 11m rồi dứt điểm nhẹ tênh như thể trêu ngươi thủ thành Kim Seuung Gyu để nhân đôi cách biệt. Bàn thắng thứ ba lại là màn đan lát thêu hoa dệt gấm kết thúc bằng pha dứt điểm gọn ghẽ của Richarlison. Và cuối cùng là pha hất bóng đầy ngẫu hứng của Vinicius để Paqueta từ tuyến hai băng lên sút tung lưới đại diện của bóng đá châu Á.

Nếu bình chọn màn trình diễn ấn tượng nhất World Cup 2022, chắc chắn chiến thắng của đội bóng áo vàng xanh tại vòng 1/8 trước Hàn Quốc là ứng cử viên hàng đầu. Tuyển Tây Ban Nha từng thắng Costa Rica tới 7-0 bằng những pha đan đập tí tách nhuần nhuyễn và đầy ma mị. Nhưng đánh giá công tâm, đại diện xứ sở bò tót không đem đến sự thống khoái như các vũ công samba.

Các học trò của HLV Luis Enrique áp đảo thái quá, tới mức chỉ cho Costa Rica cầm bóng 18% và hệ quả là đối phương suốt 90 phút không tung ra nổi một pha dứt điểm. Diễn giải theo cách khác, người Tây Ban Nha được quyền chơi bóng nhưng đối thủ thì không. Đó là triết lý căn bản của lối chơi tiki-taka đã trở thành bản sắc của nền bóng đá nước này.

Đội tuyển Brazil thì khác. Selecao chơi bóng và sẵn sàng tạo điều kiện cho đối thủ cùng chơi bóng. Neymar và các đồng đội liên tục nhảy múa và phô diễn trong từng pha bóng. Đồng thời, hàng thủ Selecao cũng để lộ ra những không gian để Hàn Quốc cầm bóng tấn công. Thống kê chỉ ra, Son Heung Min và các đồng đội vẫn cầm bóng tới 42% và tung ra 4 pha dứt điểm, 3 đi trúng đích, trong hiệp 1. Tính cả trận đấu, thủ thành Alisson Becker không dưới 3 lần phải trổ hết tài năng mới ngăn được những cú sút của Son Heung Min hay Hwang Hee Chan.

Joga Bonito, triết lý sống chuyển tải văn hóa và lịch sử Brazil

Tính ngẫu hứng và lối chơi tấn công tận hiện là nét cuốn hút đặc trưng cũng như sự khác biệt căn bản của đội bóng áo vàng xanh, được gói gọn thành phong cách Joga Bonito - tạm dịch là Chơi đẹp. Lối chơi này đòi hỏi mang đến niềm vui thích cho tất cả cầu thủ lẫn khán giả. Trọng tâm là phong cách tấn công khoáng đạt, sáng tạo và ngẫu hứng. Như huyền thoại Socrates, người cùng thế hệ vàng với Zico những năm thập niên 1980, từng định nghĩa: "Cái đẹp là trên hết. Chiến thắng chỉ là thứ yếu. Điều quan trọng nhất là niềm vui".

Joga Bonito không đơn thuần là triết lý bóng đá, phong cách này còn gói ghém tâm tư, quan niệm sống lẫn lịch sử của người Brazil. Để hiểu hơn về thứ triết lý này, cần phải biết thêm thuật ngữ khác có tên là Ginga. Giống như vũ điệu samba nóng bỏng, Ginga là hồn cốt của người Brazil.

Trong tiến trình khai phá tân lục địa, hàng triệu người nô lệ da đen từ Tây Phi được đưa tới vùng rừng Amazon để làm việc. Không ít nô lệ đã bỏ trốn và vào rừng sinh sống. Gia tài họ đem theo là điệu nhảy sau này được cải biến thành Samba và các thế võ Capoeira. Diễn giải thêm về Capoeira, môn võ này đòi hỏi người sử dụng phải liên tục thực hiện các động tác nhào lộn. Cũng nhờ vậy, những người Brazil trở nên uyển chuyển và linh hoạt.

Khi chế độ nô lệ sụp đổ, người Brazil gốc Phi trở lại với cuộc sống đời thường. Họ không thể mang theo Capoeira hằng ngày vì độ sát thương quá lớn. Do đó, để bảo tồn Capoeira, họ sáng chế ra Ginga, chỉ giữ lại các động tác di chuyển và nhào lộn còn lược bỏ các chiêu thức gây sát thương. Theo thời gian, do sự phù hợp từ địa chính trị đến tính ngưỡng, Ginga trở thành biểu tượng tinh thần và văn hóa của người Brazil. Người dân xứ sở này luôn có xu hướng lắc lư theo nhịp điệu, dễ hưng phấn và sẵn sàng biểu diễn vài điệu Ginga mọi lúc, mọi nơi.

Và theo sự xuất hiện và phát triển rực rỡ của bóng đá, người Brazil đưa Ginga vào sân cỏ. Từ Leonidas, Garrincha, Pele, Zico, Ronaldo, Ronaldinho hay Neymar và Vinicius ngày nay đều sở hữu đặc trưng rất Brazil là những động tác xử lý mềm mại, thân pháp uyển chuyển trên nền tính cách ngẫu hứng, phóng khoáng. Phong cách ấy, như đã đề cập, gọi là Joga Bonito.

NVRR, bộ tứ huyền ảo tiếp nối những hàng công huyền thoại

Thể chất ưu việt, tính cách phóng khoáng và niềm đam mê bóng đá tột độ là những chất liệu quý báu để Brazil vươn mình trở thành cường quốc bóng đá số một hành tinh và đời này qua đời khác sản sinh ra những ngôi sao tấn công lưu danh sử sách muôn đời. Nếu chỉ tính qua các kỳ World Cup, số lượng chân sút Selecao ghi dấu ấn phong phú hơn cả.

Đầu tiên là viên kim cương đen Leonidas của thập niên 1950. 8 năm sau, bộ đôi Pele-Garrincha bên cạnh những đàn anh Vava hay Didi gây chấn động trên đất Thụy Điển. World Cup 1970 lại chứng kiến hàng công 5 "số 10", gồm Jairzinho và Rivellino chạy cánh, Tostao chơi ở vị trí "số 9 ảo", Gerson lùi xuống đảm trách vai trò "số 8", và cầu thủ duy nhất được giữ vị trí "số 10" không ai khác ngoài Vua bóng đá Pele.

Espana 1982 là thế hệ Zico, một trong những đội bóng vĩ đại nhất chưa từng vô địch World Cup. Đến World Cup 1994 trên đất Mỹ, Selecao đăng quang sau 24 năm chờ đợi với song sát Bebeto-Romario. 8 năm sau, tuyển Brazil vô địch cùng bộ 3R (Ronaldo-Rivaldo-Ronaldinh). Từ đó đến nay, 20 năm trôi qua, đoàn quân áo vàng xanh chưa đăng quang thêm lần nào nữa. Họ trải qua một vài thảm họa và có những thời điểm khan hiếm tài năng tới mức kiệt quệ.

Nhưng World Cup 2022 đem đến cái nhìn tràn trề hy vọng hồi sinh cho đội tuyển Brazil. HLV Tite thừa thãi tài năng tới nỗi chân sút lừng lẫy Roberto Firmino cũng bị loại. Trên hàng công Selecao, bộ tứ được hình thành gồm Neymar (hộ công), Vinicius (trái), Raphinha (phải) và Richarlison (trung phong), tạm gọi là NVRR.

Từ khi giải vô địch bóng đá thế giới khai hội, NVRR mới chỉ xuất hiện đầy đủ trong 2 trận. Đó là trận mở màn đấu với Serbia và cuộc chạm trán Hàn Quốc tại vòng 1/8. Cả hai trận đấu, Brazil đều thi đấu thăng hoa, ghi tổng cộng 6 bàn thắng và phô diễn sức hủy diệt khủng khiếp. Điều đáng nói, bộ tứ huyền ảo của Brazil không chỉ hiệu quả về mặt số liệu, NVRR thực sự bổ sung cho nhau một cách hài hòa.

Neymar nghiễm nhiên vẫn là linh hồn, nhưng trọng trách cầm bóng rê dắt xuyên phá được chia bởi cho Vinicius và Raphinha, hai tiền đạo cánh nghịch chân. Nếu như Vinicius chơi bóng đầy ngẫu hứng thì Raphinha là máy chạy đích thức. Cuối cùng, Richarlison là mẫu công nhân săn bàn luôn sẵn sàng lao theo mọi đường chuyền của đồng đội cũng như thực hiện mọi pha tranh chấp có thể với cầu thủ đối phương.

Tính huống ập vào đệm bóng cận thành mở tỷ số trong trận đấu với Serbia hay pha lao vào cướp bóng đem về quả phạt đền cho Neymar ghi bàn phản ánh rõ nhất phong cách đặc trưng của "số 9" này. Anh không phải là Ronaldo béo tài hoa của 20 năm trước, nhưng anh là mảnh ghép thích hợp nhất để đứng cạnh Neymar, Vinicus hay Raphinha. Với một Brazil như thế, chẳng bất ngờ khi Selecao được xếp là ứng cử viên số một cho chức vô địch World Cup 2022.

Khải Hưng

06/12/2022