Nhà máy điện hạt nhân Ukraine bị pháo kích, LHQ cảnh báo hậu quả 'đùa với lửa'

Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) thuộc Liên Hợp Quốc cho biết, hơn 10 vụ nổ đã làm rung chuyển nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia trong các ngày 19 – 20/11. Theo một nhóm chuyên gia IAEA có mặt tại hiện trường, những vụ tấn công như trên đã gây hư hại một số tòa nhà, các hệ thống và trang thiết bị tại nhà máy Zaporizhzhia.

Reuters dẫn lời lãnh đạo IAEA Rafael Grossi nhấn mạnh: “Báo cáo từ nhóm của chúng tôi ngày hôm qua và sáng nay vô cùng đáng lo ngại. Các vụ nổ xảy ra tại địa điểm của nhà máy điện hạt nhân lớn này là điều hoàn toàn không thể chấp nhận được. Bất cứ ai đứng sau chúng cần phải dừng lại ngay lập tức. Như tôi đã nói nhiều lần trước đây, các người đang đùa với lửa!".

Các vụ pháo kích không ngừng nhằm vào nhà máy ở miền nam Ukraine, nơi các lực lượng Moscow thâu tóm kiểm soát ngay sau khi mở chiến dịch quân sự đặc biệt hồi cuối tháng 2, đã làm dấy lên lo ngại về nguy cơ xảy ra sự cố hạt nhân mới chỉ cách hiện trường thảm họa Chornobyl 1986, tai nạn hạt nhân tồi tệ nhất lịch sử thế giới, chừng 500km. Cả Nga và Ukraine đều đổ lỗi cho nhau về các vụ bắn phá nhằm vào cơ sở này.

Hãng tin TASS dẫn lời Renat Karchaa, cố vấn cho Tổng giám đốc điều hành Tập đoàn Năng lượng quốc doanh Nga Rosenergoatom hôm 20/11 cáo buộc các lực lượng Kiev đã bắn 15 quả đạn pháo vào một cơ sở lưu trữ chất thải hạt nhân khô và một tòa nhà chứa nhiên liệu hạt nhân mới qua sử dụng của nhà máy Zaporizhzhia. Tuy nhiên, quan chức này lưu ý, hiện chưa có dấu hiệu bị rò rỉ phóng xạ sau các sự cố.

Ngược lại, công ty năng lượng hạt nhân Energoatom của Ukraine tố cáo quân đội Nga đã bắn ít nhất 12 quả đạn pháo vào cơ sở hạ tầng của nhà máy Zaporizhzhia.

Nhà máy Zaporizhzhia cung cấp khoảng 1/5 lượng điện cho Ukraine trước khi cuộc xung đột với Nga bùng phát ngày 24/2. Nhà máy có 6 lò phản ứng VVER-1000 V-320 làm mát bằng nước và điều tiết bằng nước do Liên Xô thiết kế, chứa uranium 235.

Các lò phản ứng của nhà máy đang phải tạm ngưng hoạt động, nhưng vẫn đối diện nguy cơ nhiên liệu hạt nhân có thể quá nóng nếu nguồn điện chạy hệ thống làm mát bị ngắt. Các cuộc pháo kích đã nhiều lần cắt đứt đường dây điện tại Zaporizhzhia. Kể từ đầu chiến sự, cơ sở này nhiều lần buộc phải vận hành bằng máy phát điện dự phòng.

Tuấn Anh