Liệu nền kinh tế Trung Quốc có thể vượt Mỹ?
Tin thế giới - Ngày đăng : 23:00, 06/10/2022
Theo The Economist, cách đây vài thế kỷ, Trung Quốc từng là nền kinh tế thống trị toàn cầu. Với sự tăng trưởng vượt bậc trong vài năm qua, nhiều nhà phân tích hi vọng rằng Đại lục sẽ tìm lại được vị thế cũ. Tuy vậy, Bắc Kinh đang phải đối mặt với một số vấn đề, khiến cho viễn cảnh bắt kịp nền kinh tế Mỹ đang dần trở nên xa vời.
Ở thời điểm hiện tại, dân số của Trung Quốc gấp 4 lần nước Mỹ, vì vậy, Bắc Kinh có thể vượt qua Mỹ về mặt quy mô, trước khi sánh ngang về mức độ phát triển. GDP bình quân đầu người của Trung Quốc chỉ cần bằng 1/4 Mỹ là tổng GDP của Đại lục sẽ đứng đầu thế giới. Thực tế, Trung Quốc đã làm được điều này một cách không chính thức vào năm 2016, khi GDP năm đó đã vượt Mỹ nếu quy đổi sang đồng USD theo phương pháp sức mua tương đương.
Mặc dù vậy, GDP thực tế của Trung Quốc vẫn bị Mỹ bỏ xa, nếu quy đổi ra tỉ giá hối đoái phổ biến trên thị trường tiền tệ. Vào năm 2021, tổng GDP của Trung Quốc là 17,7 nghìn tỷ USD, trong khi Mỹ là 23 nghìn tỷ USD. Bên cạnh đó, sự tăng trưởng của Trung Quốc còn bị chững lại bởi chính sách chống Covid-19, với các cuộc phong tỏa kéo dài trên diện rộng.
Các vấn đề khác cũng kìm hãm sự phát triển của Đại lục là sự sụt giá bất động sản, doanh nghiệp nhà nước kinh doanh không hiệu quả và cuộc chiến công nghệ với Mỹ. Trong năm 2021, kinh tế Trung Quốc đã tăng trưởng ấn tượng ở mức 8,1%, nhưng dự báo tăng trưởng 2022 chỉ là 3%.
Xét trong thời gian dài, quy mô dân số già của Trung Quốc sẽ làm chậm hơn nữa khả năng tăng trưởng kinh tế. Một nghiên cứu chỉ ra rằng, lực lượng lao động của nước này sẽ sụt giảm 15% trong vòng 15 năm tới. Các nhà nghiên cứu của Capital Economics là những người lạc quan nhất, khi tin rằng nền kinh tế Trung Quốc sẽ mở rộng lên khoảng 87% quy mô của Mỹ vào năm 2030, nhưng rồi sẽ giảm trở lại mức 81% ở năm 2050.
Theo một dự đoán của quỹ đầu tư Goldman Sachs, tổng GDP của Trung Quốc sẽ vượt mốc 38 nghìn tỷ USD vào năm 2031, nếu tính theo giá và tỷ giá hối đoái ước lượng ở thời điểm ấy. Con số này gấp đôi tổng GDP hiện tại và sẽ biến Đại lục trở thành nền kinh tế số một thế giới. Tuy nhiên, dự báo này bị ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố.
Viện Lowy, một tổ chức tư vấn của Australia, đã dự báo tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc chỉ đạt bình quân khoảng 2-3% mỗi năm trong giai đoạn 2021-2050. Đây là một mức tăng trưởng không tồi, thậm chí có thể giúp họ trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới, nhưng rất khó duy trì vị thế này. Về cơ bản, Trung Quốc vẫn sẽ kém thịnh vượng và có năng suất đầu người thấp hơn nhiều so với Mỹ.
Phần đông các chuyên gia kinh tế đều cho rằng, khả năng Trung Quốc vượt Mỹ sẽ phụ thuộc vào việc Bắc Kinh có thực hiện các thay đổi về chính sách kinh tế hay không. Với ảnh hưởng của Covid-19, chính sách kiềm chế nợ không hiệu quả, suy thoái của thị trường bất động sản hay tỷ lệ thất nghiệp ở thành thị cao kỷ lục, Trung Quốc còn rất nhiều việc phải làm nếu muốn bắt kịp Mỹ.