NSƯT Chiều Xuân tiết lộ mối duyên nợ đặc biệt với Xuân Quỳnh, Lưu Quang vũ

Sáng nay (28/9) tại Hà Nội, Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt cùng gia đình nhà thơ Xuân Quỳnh và Lưu Quang Vũ đã có buổi họp báo chính thức về Đêm thơ - nhạc - kịch "Hoa cúc xanh" để kỷ niệm sinh nhật lần thứ 80 của cố nhà thơ Xuân Quỳnh.

Sau một thời gian dài chuẩn bị, Đêm thơ - nhạc - kịch "Hoa cúc xanh" đang thành hình hài. Chương trình hứa hẹn sẽ mang đến nhiều điều bất ngờ và thú vị cho khán giả. Đặc biệt, sẽ có nhiều tiết mục lần đầu tiên xuất hiện trên sân khấu với các ca khúc do nhạc sĩ Nguyễn Vĩnh Tiến, nhạc sĩ Giáng Son, nhạc sĩ Lưu Quang Minh, ca sĩ Bùi Lan Hương viết riêng cho chương trình. Tất cả các ca khúc này đều được khơi gợi cảm hứng từ các bài thơ trong tập "Xuân Quỳnh - Không bao giờ là cuối" của nhà thơ Xuân Quỳnh, Hội Nhà văn Việt Nam xuất bản năm 2011.

Một điểm nhấn rất thú vị không thể không nhắc đến đó là phóng sự tài liệu do NSND Nguyễn Thước làm đạo diễn. Phóng sự sẽ hé lộ nhiều câu chuyện chưa bao giờ kể về chuyện đời - chuyện nghề của cặp đôi tài danh Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ. Đặc biệt, phóng sự sẽ phát giọng nói thật của vợ chồng nhà thơ Xuân Quỳnh và nhà viết kịch Lưu Quang Vũ.

Nhà báo Lưu Quang Định - Tổng biên tập Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt, đại diện gia đình nhà thơ Xuân Quỳnh và Lưu Quang Vũ, kiêm Trưởng ban tổ chức bật mí, việc bán vé diễn ra khoảng 5 ngày tới thì hôm nay chỉ còn 1 số ít vé VIP đắt nhất. Đêm 6/10 hoàn toàn mời gia đình, bạn bè văn nghệ sĩ, đối tác của Báo Nông thôn Ngày nay, nhà tài trợ…

Đạo diễn Hoàng Điệp - tổng đạo diễn Đêm thơ - nhạc - kịch "Hoa cúc xanh" đã xúc động chia sẻ: "Với tôi, để làm được "Hoa Cúc Xanh" là hành trình xúc động. Bởi qua hành trình dài, thì thơ Xuân Quỳnh đi vào Nhà hát Lớn, được đông đảo mọi người biết tới. Tôi không biết nói gì hơn, thực sự, với thành quả như vậy, lúc đầu tôi cảm thấy rất vui, nhưng giờ đây tôi thấy khá áp lực.

Giây phút tôi được nhìn thấy tác phẩm dần hiện ra, mình đã hiểu ra những thứ mô tả rất dài, có khi vài trăm trang giấy, nhưng trên tác phẩm, nó có một sức mạnh truyền tải rất lớn, mà không cần quá nhiều ngôn từ.

Đạo diễn Trần Lực và tôi rất hạn chế trao đổi như "anh ơi, cái này cần cắt bỏ cái gì", khi tôi đưa kịch bản và chờ đợi từ anh, tôi chỉ hy vọng, nếu như nó khác hẳn với những gì mình tưởng tượng thì quá tốt cho tôi rồi.

Tôi thực sự cảm kích bởi team sân khấu. Dù tôi chưa có nhiều kinh nghiệm, nhưng khi tôi bước chân vào team, tôi cảm thấy mọi người như các thành viên trong nhà, chị Kim Oanh còn động viên và khích lệ tôi rất nhiều.

Mỗi buổi tập với team, tôi như học được một điều gì đó mới mẻ, tôi học điên cuồng, vì tôi thấy vở kịch quả hấp dẫn với tôi.

Có mặt trong buổi họp báo, NSƯT Chiều Xuân xúc động kể lại: "Tôi và gia đình rất xúc động khi nhắc tới Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh. Ai yêu những điều tốt đẹp, những điều thánh thiện, yêu nghệ thuật thì trước sự ra đi của gia đình anh Vũ - chị Quỳnh thì đều tiếc. Sự tiếc đó sẽ mãi khắc khoải và không thể nguôi ngoai được. Tôi mong đợi những điều tốt đẹp đó sẽ tồn tại mãi trong cuộc sống này. Để lớp trẻ lấy đó làm điểm tựa để vượt qua sóng gió của cuộc đời.

Gia đình Chiều Xuân có nợ với anh Vũ, cụ thể, đó là chuyện cơm áo gạo tiền, khi anh Vũ viết các vở kịch, rất nhiều nhà hát được hoạt động nhờ các vở diễn của anh, nhiều người được làm nghề và có tiền để sống.

Chồng tôi là nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân, khi tôi bắt đầu sinh cháu đầu tiên, ngoài công việc mà anh Quân viết nhạc, làm việc ở Nhà hát nhạc kịch, anh Quân thường xuyên cùng ê-kíp được làm những vở kịch của anh Vũ. Chưa bao giờ kịch nói được khán giả đón nhận một cách hân hoan đến như vậy.  Ngoài đam mê với nghệ thuật, bên cạnh đó còn mang thu nhập, để chúng tôi nuôi gia đình, nuôi con khôn lớn trong thời điểm rất khó khăn.

Trước câu hỏi liệu khi thơ của Xuân Quỳnh qua lời đọc của nghệ sĩ, trong không gian Nhà hát liệu nó có còn dung dị, mộc mạc hay không, tôi rất hạnh phúc khi anh Đỗ Kỷ đã nói rằng, với bất cứ nơi nào, các nghệ sĩ sẽ thể hiện với sự chân thành nhất, đúng như những gì chị Quỳnh và anh Vũ đã truyền cho mọi người bằng sự dung dị".

Chia sẻ về sự kết hợp giữa thơ và kịch sẽ được thể hiện ra sao đạo diễn Trần Lực - đạo diễn sân khấu của Đêm thơ - nhạc - kịch "Hoa cúc xanh" cho biết: "Cái khó của chúng tôi là làm cho Đêm thơ - nhạc - kịch "Hoa cúc xanh" hấp dẫn khi kết hợp thơ và kịch. Cuối cùng chúng tôi đã hoàn thành chờ ngày trình diễn. Chúng tôi vẫn theo phương pháp ước lệ, kết hợp âm nhạc và vũ đạo. Tôi tin rằng với cách thể hiện như vậy nhạc kịch sẽ hòa quyện vào thơ Xuân Quỳnh.

Tôi rất bất ngờ với thông tin của đạo diễn Hoàng Điệp khi không nhắc lại ngày xảy ra vụ tai nạn. Chúng ta vẫn nói rằng không nên nhắc lại chuyện buồn, đó là ngày thực sự bi kịch, đau thương với gia đình. Nhưng với tôi giờ ấy, ngày ấy, tháng ấy, năm ấy xảy ra và ai cũng biết. Tôi thấy rất tiếc nếu như bị bỏ đi chi tiết đó. Ở trong kịch luôn cần những chi tiết cụ thể nhất. Vì vậy chúng ta sẽ làm những điều tốt nhất sao cho đêm diễn của mình được hoàn hảo nhất".

Nhạc sĩ Giáng Son - một trong những tác giả sẽ có những sáng tác lần đầu tiên tại Đêm thơ - nhạc - kịch "Hoa cúc xanh" chia sẻ: "Thực sự đó là một thử thách với tôi. Nhưng cũng chính lời mời của Hoàng Điệp làm tôi nghĩ đến một chuyện. Cách đây vài năm, tôi đã được anh Lưu Quang Định gửi tặng 1 tập thơ của chị Xuân Quỳnh.

Tôi đã đọc và nghiền ngẫm nhưng không hiểu vì lý do gì mà tôi vẫn không phổ được bài nào. Trong 4 năm ấy khi theo dõi các chương trình tưởng nhớ về Lưu Quang Vũ và Xuân Quỳnh tôi rất áy náy vì bản thân không phổ được bài nào. Nhưng cuộc gọi của Hoàng Điệp cũng chính là cái cớ tạo cho mình một chút áp lực. Ngày hôm sau vì quá bận nên 11h đêm tôi mới bắt tay vào viết. Hoàng Điệp đưa ra một vài bài gợi ý cho tôi. Tôi đã đọc và chọn bài thơ "Không bao giờ là cuối".

Đây là bài thi phẩm vừa vặn, nhưng chứa đựng tình yêu sâu lắng, mãnh liệt, phù hợp với âm nhạc của tôi. Trong bài thơ "Không bao giờ là cuối" có một câu: "Anh là hạnh phúc của đời em", tôi đã chọn câu thơ ấy để đặt tên bài hát".

NSƯT Đỗ Kỷ từng nhiều lần đọc thơ của Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh tại các sự kiện của Nguyễn Hoàng Điệp tổ chức chia sẻ rằng: "Tôi có may mắn đồng hành cùng đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp trong các chương trình, sự kiện liên quan đến anh Lưu Quang Vũ và chị Xuân Quỳnh từ những số đầu tiên của "Se sẽ chứ".

Đêm thơ kỷ niệm chương trình "Se sẽ chứ" là một không gian vô cùng chật hẹp. Nhưng nó chỉ chật hẹp với chúng ta, tuy nhiên nó rộng với tình cảm, với ca thơ.  Khi chúng tôi tham gia với chương trình "Se sẽ chứ" có thể nói là quán cóc và bây giờ chúng ta lên một Nhà hát Lớn. Đây là một sự phát triển, một sự cảm nhận của người nghe, khán giả cũng như của nghệ sĩ của chúng tôi. Trong sự kiện tại Nhà hát Lớn sắp tới, tôi cho rằng đó không chỉ là sân khấu mà còn là không gian. Qua đó nó sẽ tạo cho các nghệ sĩ chúng tôi có những biểu cảm khác nhau.

Tuy có sự khác nhau về không gian nhưng vẫn thể hiện được tinh thần, tình cảm. Thể hiện quãng thời gian khi anh Vũ và chị Quỳnh đã đôn hậu như thế nào, những câu chuyện gia đình, vợ chồng. Qua đó, giúp cho khán giả được sống lại những thời điểm mà khi anh Vũ và chị Quỳnh nói chuyện, sinh hoạt với nhau. Tôi nghĩ rằng không gian biểu diễn dù là Nhà hát Lớn hay ở quán cóc thì tinh thần đó vẫn phải được đề cao".

Nhân dịp kỷ niệm sinh nhật lần thứ 80 của nhà thơ Xuân Quỳnh, gia đình phối hợp với Công ty Sách Nhã Nam và Nhà xuất bản Kim Đồng phối hợp cho ra mắt 3 cuốn sách: "Trời xanh của mỗi người" (NXB Kim Đồng); "Trong đáy mắt trời xanh là vĩnh viễn" và tập thơ tuyển "Không bao giờ là cuối" (tái bản).

Hương Hồ