Nga cắt giảm khí đốt, châu Âu đang ở ngã tư năng lượng

“Châu Âu đang ở ngã tư năng lượng khi Nga cắt giảm nguồn cung khí đốt, châu lục này đang tìm kiếm năng lượng ở khắp mọi nơi trong nỗ lực duy trì hoạt động của nền kinh tế. Các nhà máy nhiệt điện than ở châu Âu đã mở cửa trở lại, hàng tỉ USD đang được chi cho các thiết bị đầu cuối để tiếp nhận khí tự nhiên hóa lỏng (LNG), phần lớn trong số đó đến từ các mỏ đá phiến ở Texas (Mỹ)”, New York Times viết.

Trong khi đó, các nhà lãnh đạo cấp cao thăm Qatar, Azerbaijan, Na Uy và Algeria để ký kết các thỏa thuận cung cấp các nguồn năng lượng.

Theo New York Times, đến nay việc tìm kiếm nhiên liệu đã khá thành công, nhưng giá cả tiếp tục tăng và mối “đe dọa” từ Nga không suy giảm, đồng thời trong những điều kiện này “châu Âu không có quyền mắc sai lầm”.

Khi Nga thắt chặt nguồn cung khí đốt tự nhiên, châu Âu đang nỗ lực tìm kiếm nguồn năng lượng ở khắp mọi nơi để duy trì hoạt động của nền kinh tế. (Ảnh: AP)

Châu Âu ngày nay đang suy nghĩ rất nhiều về việc lấy nguồn năng lượng từ đâu để sưởi ấm và làm mát, để tạo ra điện cũng như đảm bảo hoạt động của các doanh nghiệp.

Theo các chuyên gia, quá trình chuyển đổi dài hạn sang năng lượng tái tạo đã nhường chỗ cho một cuộc chạy đua ngắn hạn để vượt qua mùa đông sắp tới.

Michael Stoppard, Phó chủ tịch phụ trách Chiến lược khí đốt toàn cầu của công ty nghiên cứu S&P Global cho biết: “Có những lo ngại rất nghiêm trọng về mùa đông sắp tới. Khối lượng khí đốt đến từ Nga ngày nay ít hơn 3 lần so với năm trước, và xét cho cùng nó đã từng là nguồn nhiên liệu quan trọng nhất của châu Âu.

Mới đây, tập đoàn năng lượng khổng lồ Gazprom của Nga đã cắt giảm nguồn cung thông qua đường ống từ Nga đến Đức. Do đó, giá khí đốt kỳ hạn ở châu Âu đã tăng lên mức kỷ lục. Ngay ngày hôm sau, sau thông báo của Gazprom, Liên minh châu Âu (EU) đã kêu gọi tất cả các nước trong khối giảm tiêu thụ khí đốt xuống 15%.

Việc Nga giảm cung cấp khí đốt gần như không thể tưởng tượng được sau nhiều năm cung cấp nhiên liệu thông qua các đường ống kéo dài hàng nghìn km - điều này đã gây sốc cho các nhà máy và buộc chính phủ các nước phải tìm kiếm các nguồn năng lượng thay thế. Những nỗ lực đa vector nhằm tìm ra các giải pháp thay thế cho khí đốt của Nga trước mắt đã bù đắp được sự thiếu hụt.

Theo Jack Sharples, một thành viên tại Viện Nghiên cứu năng lượng Oxford, bất chấp việc Gazprom giao hàng bị cắt giảm, khối lượng khí đốt cung cấp cho châu Âu trong nửa đầu năm 2022 vẫn bằng với năm ngoái.

Về cơ bản, LNG đã hoán đổi vị trí với đường ống dẫn khí đốt từ Nga, trở thành nguồn nhiên liệu chính của châu Âu. Khoảng một nửa trong số này được cung cấp bởi Mỹ, quốc gia năm nay đã trở thành nước xuất khẩu nhiên liệu lớn nhất thế giới.

Vào cuối năm 2022, các nước châu Âu đang yêu cầu các công ty năng lượng lấp đầy các cơ sở lưu trữ khí đốt để đảm bảo an ninh nhiên liệu trong trường hợp Nga đóng cửa hoàn toàn các đường ống dẫn.

Các kho chứa khí đốt của châu Âu hiện đã được lấp đầy tới 67% tổng sản lượng, và con số này là cao hơn 10% so với năm trước. Điều này làm yên lòng người châu Âu ở một mức độ nào đó, mang lại hy vọng rằng trước khi bắt đầu mùa đông, các cơ sở lưu trữ sẽ đầy 80% - đây là mục tiêu của EU.

Tuy nhiên, mối lo ngại vẫn ngày càng lớn và có nhiều lý do để tin rằng những nỗ lực của châu Âu sẽ thất bại khi mùa lạnh đến gần.

Theo các nhà phân tích, Nga nhận thức rõ rằng EU đang cố gắng tích trữ đủ khí đốt như một phần của biện pháp phòng thủ chống lại khả năng đóng nguồn cung trong mùa đông này và muốn ngăn chặn điều này bằng cách làm giảm lưu lượng khí qua các đường ống.

Tình trạng thiếu hụt năng lượng ở châu Âu cũng có thể phát sinh vì bất kỳ lý do nào liên quan đến thời tiết, mùa đông giá lạnh, cơn bão ở Biển Bắc làm ngừng sản xuất khí đốt ở Na Uy hoặc bão ở Đại Tây Dương làm chậm trễ việc vận chuyển LNG. Do đó, những điều này sẽ khiến châu Âu rơi vào tình trạng thiếu năng lượng.

Theo ông Massimo Di Odoardo, Phó Chủ tịch công ty tư vấn Wood Mackenzie, châu Âu đang tiến gần đến vùng nguy hiểm.

Thời tiết có thể là một yếu tố rất quan trọng và không chỉ ở châu Âu. Một mùa đông lạnh giá ở châu Á, nơi từ lâu đã là khách hàng lớn của LNG, sẽ làm gia tăng sự cạnh tranh với châu Âu về việc mua khí đốt với khối lượng hạn chế trên thế giới. Điều khó hiểu không kém là nguồn cung tăng mạnh sẽ đến từ đâu.

“Nếu châu Âu mất hoàn toàn nguồn cung từ Nga, họ sẽ không thể tăng lượng mua từ các nguồn khác”, ông Sharples kết luận.

Thanh Bình (lược dịch)