Tân Thủ tướng Australia bước lên đỉnh cao nhờ nghị lực phi thường

Việc ông Albanese, 59 tuổi, đắc cử ghế lãnh đạo Chính phủ Australia sẽ trở thành một trong những sự kiện đáng chú ý nhất trong lịch sử chính trị của quốc gia này, xét cả về hành trình cá nhân của ông đến dinh thủ tướng và bối cảnh ông thắng cử.

Từ một nhà hoạt động sinh viên, rồi thành viên cánh tả thuộc Công đảng, người nổi tiếng với các tuyên bố thích chiến đấu với phe bảo thủ, ông Albanese đã trở thành nhà lãnh đạo theo đường lối ôn hòa, ủng hộ việc điều tiết thuế và chống biến đổi khí hậu. Con trai của một người mẹ đơn thân về hưu, sống nhờ vào tiền trợ cấp của chính phủ đã vươn lên nắm giữ chức vụ cao nhất đất nước.

Bí mật gia đình và gia cảnh nghèo khó

Theo tờ Guardian, câu chuyện thành công của ông Albanese thu hút bất kỳ ai quan tâm đến nền chính trị ở xứ sở chuột túi. Ông nổi lên như một nhân vật dễ mến, gây được nhiều thiện cảm nhờ sự trưởng thành ở một khu vực công nghiệp thời thượng tại Sydney, yêu thích giải bóng bầu dục, bia và các lễ hội nhạc rock.

“Tôi được nuôi lớn với 3 đức tin: nhà thờ Công giáo, Công đảng và câu lạc bộ bóng bầu dục Nam Sydney (Rabbitoh)", ông Albanese nói. Ông thường kể về khoảng thời gian làm giám đốc điều hành Rabbitoh, giúp câu lạc bộ nổi tiếng quay trở lại giải đấu quốc gia khi họ từng bị loại vào năm 1999 và tạo lập tình bạn với những người hâm mộ nổi tiếng khác là nam tài tử Russell Crowe và tỷ phú Mike Cannon-Brookes, người đồng sáng lập hãng phần mềm Atlassian.

Trong bầu không khí sang trọng và cổ điển ở khu vực bầu cử Greyndler thuộc bang New South Wales, ông Albanese đã biến mình thành một nhân vật nổi tiếng tại các quán rượu và buổi hòa nhạc, xuất hiện ở hậu trường hoặc trong quán bar tại các nhạc hội. Ông được nhắc đến như DJ Albo khi xoay vòng lựa chọn các ban nhạc và ca sĩ lừng danh như Nirvana, New Order và Taylor Swift tại các buổi tiệc gây quỹ và sự kiện từ thiện.

Ông Albanese cũng thường xuyên xuất hiện trên truyền hình, tranh luận với các đối thủ của đảng Tự do và thậm chí là khách mời trong chương trình video ca nhạc nổi tiếng Rage.

Tuy nhiên, ẩn dưới vẻ ngoài vui nhộn của ông Albanese là một câu chuyện cá nhân đầy xúc động. Khi ông còn là một đứa trẻ, để tránh cho con trai khỏi tai tiếng là con ngoài giá thú trong một xã hội Australia bảo thủ hồi những năm 1960, mẹ của ông - Maryanne Ellery, người gốc Ireland, xuất thân trong một gia đình lao động theo Công giáo, nói dối rằng, cha của ông là Carlo Albanese, người Italia đã chết trong một vụ tai nạn xe hơi ngay sau khi kết hôn.

Bà Maryanne bất đắc dĩ phải ngừng lao động sớm vì bệnh viêm khớp dạng nặng, khiến bản thân "gần như tê liệt". Đến năm con trai 14 tuổi, bà mới nói thật rằng cha của Albanese chưa chết và họ cũng chưa kết hôn với nhau. Để không làm mẹ đau lòng, mãi sau khi bà qua đời năm 2001, ông Albanese mới tìm kiếm cha. Năm 2009, ông đoàn tụ với cha ở Italia và nhận họ hàng với một người em cùng cha khác mẹ.

"Tôi muốn mọi bậc cha mẹ có thể nói với con họ rằng, bất kể bạn sống ở đâu hay bạn đến từ đâu, ở Australia, cánh cửa cơ hội luôn rộng mở cho tất cả chúng ta", ông Albanese nhấn mạnh trong bài phát biểu tuyên bố chiến thắng của Công đảng ở Sydney tối 21/5.

Ông Albanese đã chính thức tuyên thệ nhậm chức Thủ tướng thứ 31 của Australia hôm 23/5. Chính khách dày dạn kinh nghiệm với 26 năm làm việc cho cơ quan lập pháp liên bang, đã giúp Công đảng giành thắng lợi trong cuộc bỏ phiếu mới diễn ra, rũ bỏ chuỗi thất bại của phe trung tả trong 3 cuộc tổng tuyển cử liên tiếp cũng như chấm dứt sau 9 năm cầm quyền liên tục của liên đảng đối lập Tự do và Quốc gia.

Tạo dựng tên tuổi

Ông Albanese từng làm trợ lý Tổng thư ký Công đảng ở New South Wales suốt 6 năm vào thập niên 1990, trước khi được bầu vào quốc hội liên bang. Ông đã lên tiếng ủng hộ các quyền của cộng đồng những người đồng tính nam, đồng tính nữ, lưỡng tính và chuyển giới, tham gia các cuộc tuần hành Mardi Gras của họ ở Sydney và vận động quyền bình đẳng cho các cặp đôi kết hôn đồng giới.

Ông vươn lên các vị trí cấp cao trong Công đảng dưới thời các nhà lãnh đạo Kim Beazley và Simon Crean vào cuối những năm 1990, đầu những năm 2000 trước khi trở thành Bộ trưởng Giao thông và cơ sở hạ tầng sau chiến thắng của chủ tịch đảng Kevin Rudd trong tổng tuyển cử năm 2007. Ông cũng nắm giữ vai trò lãnh đạo trọng yếu tại Hạ viện, giám sát công việc hành pháp của chính phủ và đàm phán với phe đối lập sau khi không đảng nào giành được đa số ghế trong quốc hội thời Thủ tướng Julia Gillard.

Là ứng cử viên nặng ký của phe cánh tả, ông Albanese là nhân tố quan trọng trong sự thay đổi lãnh đạo khiến chức thủ tướng Australia chuyển từ ông Rudd sang bà Gillard và trở lại ông Rudd. Năm 2013, khi tuyên bố không thể ủng hộ bà Gillard, ông Albanese đã rơi nước mắt kêu gọi đảng của mình đoàn kết và ngừng tự chia rẽ.

Dưới thời chính phủ thứ hai của Thủ tướng Rudd, ông Albanese trở thành Phó chủ tịch Công đảng kiêm Phó Thủ tướng. Nhưng đó là một nhiệm kỳ ngắn ngủi, khi ông Rudd chỉ tại vị vài tháng cho tới khi Công đảng thất cử năm 2013.

Đó là lần gần đây nhất Công đảng nắm quyền thành lập chính phủ. Trong 9 năm tiếp theo, ông Albanese trở thành một nhân vật cấp cao, khi Chủ tịch đảng Bill Shorten thua trong 2 cuộc bỏ phiếu liên tiếp vào năm 2016 và năm 2019. Ông được coi là một nhà lãnh đạo thay thế.

Thực tế, vào năm 2013, sau thất bại tổng tuyển cử của đảng, ông đã giành được đa số phiếu ủng hộ của các thành viên Công đảng trên toàn quốc nhưng bị ông Shorten đánh bại trong một cuộc bỏ phiếu kín của các đại biểu đảng.

Năm 2019, ông giành được vị trí lãnh đạo đảng. Sau 3 lần thất cử liên tiếp của Công đảng, ông bắt đầu xúc tiến cải tổ chiến lược của đảng, loại bỏ sự chống đối với "tầng lớp thượng lưu" ở các chiến dịch vận động tranh cử trước đó và đặt ra chương trình nghị sự để trở thành một nhà lãnh đạo đối lập theo đường lối hòa giải và hợp tác hơn so với những người tiền nhiệm.

Khi đại dịch Covid-19 ập tới, càn quét đất nước, ông đã cố gắng dẹp bỏ sự bất hòa để tạo điều kiện cho chính phủ liên minh của Thủ tướng Scott Morrison thông qua nhiều biện pháp then chốt phòng chống virus. Bất chấp sự chỉ trích của một số đồng nghiệp và truyền thông về việc ông đã "nhường sân cho sự thể hiện của Thủ tướng Morrison", ông Albanese vẫn chứng tỏ bản thân là một nhà lãnh đạo hiếm khi dao động, tự tin với quan điểm rằng người dân đã "mệt mỏi vì xung đột".

Khi Công đảng do ông Albanese đứng đầu từ bỏ các chính sách gây tranh cãi trước kia như cải cách hướng tới khấu trừ đầu tư thua lỗ (giảm thuế thu nhập cho những nhà đầu tư bất động sản bị thua lỗ) và thuế trên thặng dư vốn (thuế đánh vào sự tăng giá tài sản), thông điệp vận động tranh cử chiến lược này bị nhiều người coi là "mục tiêu nhỏ". Nhưng những người ủng hộ ông Albanese gọi đây là "mục tiêu thông minh", khiến chính phủ liên minh không thể đánh bại theo bất kỳ cách nào.

Từ trải nghiệm cuộc sống cá nhân, ông Albanese thấu hiểu những khó khăn của các gia đình người lao động tại Australia, khi cha mẹ có mức lương thấp, không đủ để trang trải cuộc sống thì cũng khó đảm bảo cho con cái một tương lai tươi sáng hơn. Chính từ suy nghĩ không để ai bị bỏ lại phía sau, trong cuộc tổng tuyển cử vừa qua, lãnh đạo Công đảng đã kêu gọi sự đoàn kết của toàn dân để cùng nhau vượt qua giai đoạn khó khăn hậu đại dịch.

Với cam kết giải phóng tiềm năng của mọi người dân thông qua việc trả lương tốt hơn cũng như tăng chi tiêu cho phúc lợi xã hội, nhất là những người đang chịu nhiều thiệt hại do dịch bệnh, các chính sách tranh cử của Công đảng đã ghi điểm với cử tri và mang về chiến thắng. Đây là lần thứ 4 đảng này giành quyền thành lập chính phủ từ tay phe đối lập kể từ Thế chiến 2.

Vụ tai nạn thay đổi phong cách sống

Hãng thông tấn ABC đưa tin, ông Albanese đã trải qua một quá trình "lột xác" hồi năm ngoái, khi chuyển sang mặc những bộ vest và đeo kính thời trang hơn. Ông cũng giảm 18kg trong thời gian ngắn - một nỗ lực khiến bản thân trở nên hấp dẫn hơn trong mắt cử tri.

Lãnh đạo Công đảng tiết lộ, ông từng tin mình sắp chết khi bị đâm xe hơi hồi tháng 1/2021 và đó là chất xúc tác để ông thay đổi sang cách sống lành mạnh hơn.

Bà Jodie Haydon, người bạn đời hiện tại và Nathan - con trai của ông với người vợ đầu tiên Carmel Tebbutt đã cùng xuất hiện trên sân khấu khi ông Albanese có bài phát biểu mừng thắng cử cuối tuần trước.

Bà Tebbutt, cựu Phó thống đốc bang New South Wales, kết hôn với ông Albanese năm 2000. Dù hai người đã chia tay năm 2019, nhưng bà vẫn có mặt trong đám đông ủng hộ chồng cũ tranh cử và được ông Albanese nhắc đến trong bài phát biểu ăn mừng chiến thắng tối 21/5.

Quỳnh Anh