Cựu Chủ tịch VEAM bị đề nghị 15-16 năm tù

Chiều 20/5, sau 3 ngày diễn ra phiên xét xử sai phạm tại Tổng công ty Máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM),VKSND TP Hà Nội đã đề nghị các mức án cho 17 bị cáo của vụ án, trong đó 14 người là cựu lãnh đạo, cán bộ của VEAM.

Theo đó, VKS đề nghị phạt bị cáo Trần Ngọc Hà (cựu Chủ tịch HĐTV VEAM) 15-16 năm tù; Lâm Chí Quang (cựu Tổng Giám đốc VEAM) bị đề nghị 10-11 năm tù; Vũ Từ Công (cựu Kế toán trưởng VEAM) bị đề nghị 8-9 năm tù; Đào Quốc Việt (cựu Giám đốc Vetranco - công ty con của VEAM) bị đề nghị 13-14 năm tù cùng về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.

Cùng tội trên, các bị cáo còn lại bị đề nghị từ 18 năm tù đến 24 tháng tù cho hưởng án treo.

Riêng bị cáo Nguyễn Văn Khôi (cựu Trưởng ban kiểm soát, thành viên HĐTV VEAM) bị đề nghị 20-30 tháng tù, nhưng cho hưởng án treo về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. VKS đề nghị cấp sơ thẩm tuyên các bị cáo liên đới bồi thường số tiền thiệt hại trong vụ án, được xác định hơn 380 tỷ đồng.

HĐXX cho biết, trong quá trình diễn ra phiên toà, ông Trần Ngọc Hà, nguyên Chủ tịch HĐTV VEAM đã tác động gia đình, bồi thường thiệt hại, số tiền 1 tỷ đồng. Đây được xét là yếu tố giảm nhẹ cho ông Hà. Ông Hà bị quy trách nhiệm trong ba sai phạm, tạo điều kiện cho cáp dưới bảo lãnh vay ngân hàng trái quy định; thực hiện 2 dự án với công ty nước ngoài, song không thể thực hiện, gây tổng thiệt hại hơn 130 tỷ đồng.

Trước đó, trong phiên xét hỏi ngày 18/5, ông Hà phủ nhận toàn bộ các cáo buộc. Ông cho rằng mình không có điều kiện biết về sai phạm của cấp dưới, nguyên Tổng giám đốc VEAM Lâm Chí Quang, trong việc bảo lãnh các khoản vay không có khả năng thanh toán của Vetranco, gây thiệt hại hơn 65 tỷ đồng.

Ngoài ra, ông Hà cũng cho rằng, hai dự án mình thực hiện bị cáo buộc không thể thực hiện, gây thua lỗ hơn 66 tỷ đồng cũng không phải do lỗi của mình, mà do bị bộ chủ quản, (Bộ Công Thương) dừng đột ngột và người kế nhiệm "năng lực kém", không thể hoàn thành, do đó ông vô can.

Lời khai được VKS đánh giá chưa thành khẩn, dù ông Hà bị cáo buộc có vai trò chính trong vụ án, thực hiện hành vi phạm tội nhiều lần.

Trong khi đó, nguyên Tổng giám đốc VEAM Lâm Chí Quang nhanh chóng thừa nhận các sai phạm, song thời điểm đó, ông không nhận thức được, việc ký bảo lãnh các khoản vay cho Vetranco ngoài hạn mức cho phép, là sai phạm. Hiện ông rất ăn năn và ý thức sâu sắc được trách nhiệm trong việc này.

Viện kiểm sát nhân dân Tối cao xác định, 2011-2013, Kế toán trưởng VEAM Vũ Từ Công tham mưu, đề xuất, soạn thảo văn bản trình Tổng Giám đốc Lâm Chí Quang, ký 5 chứng thư bảo lãnh thanh toán ngân hàng cho Vetranco vay tổng số 193 tỷ đồng. Từ việc bảo lãnh của VEAM, Vetranco vay tiền tại các ngân hàng để kinh doanh với các Công ty Công ty cổ phần Đầu tư Minh Quang, Công ty cổ phần Thép Minh Quang, Công ty cổ phần đầu tư Tương Lai và Công ty TNHH đầu tư thương mại và xuất nhập khẩu Hải Đăng.

Hiện các công ty này đã dừng hoạt động không còn tài sản gì, không có khả năng trả nợ cho Vetranco. Do Vetranco không có nguồn tiền trả nợ ngân hàng, VEAM bị các ngân hàng cưỡng thu hoặc phải trả nợ thay Vetranco tổng số tiền gần 76 tỷ đồng.

Ngoài ra, khi sử dụng nguồn tiền vay ngân hàng do VEAM bảo lãnh, Giám đốc Vetranco Đào Quốc Việt đã cho Trần Quang Tiến, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần đầu tư Tập đoàn Đại Nam, vay lại để hưởng lãi.

Theo cáo buộc, để che giấu việc cho vay tiền trái quy định, Việt và Tiến thỏa thuận hợp thức bằng cách lập các hợp đồng mua bán hàng hóa khống. Trần Quang Tiến không hoàn trả được 15 khoản vay phát sinh từ tháng 5/2013 đến tháng 8/2013, gây thiệt hại cho Vetranco số tiền gần 183 tỷ đồng.

Các cơ quan tố tụng xác định khi thực hiện Dự án đầu tư sản xuất máy kéo bốn bánh hạng trung và ký kết và thực hiện 2 thỏa thuận VEAM-ZIBO đầu tư phát triển xe ôtô tay lái bên phải, nhóm cán bộ VEAM đã gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 66 tỷ đồng.

VKSND Tối cao xác định, vụ án còn liên quan một số cán bộ, cá nhân thuộc Hội đồng thành viên VEAM, Phòng Kỹ Thuật đầu tư, Phòng Kinh doanh, Phòng Tài chính, nguyên Chủ tịch HĐQT Vetranco, nguyên Ủy viên Hội đồng quản trị Vetranco... nhưng cho rằng sai phạm của họ chưa đến mức phải xử lý hình sự.

Minh Tuệ