Sử dụng Bitcoin làm tiền tệ dự trữ của Terra: Nguy cơ cho cơn ác mộng!

Một vụ đặt cược trị giá hàng tỷ USD vào việc Bitcoin có thể được sử dụng như “tiền tệ dự trữ” cho nền kinh tế tiền mã hoá đang được thử nghiệm với UST, 1 đồng ổn định gây tranh cãi đang cố gắng duy trì tỷ giá 1:1 với đồng USD.

Cuối tuần vừa qua, UST đã giảm xuống còn 99 cents, làm dấy lên lo ngại hiện tượng “bank-run” (rút tiền ồ ạt) có thể xảy ra khiến Terra, chủ dự án phải tung vào một lượng Bitcoin trị giá 3,5 tỷ USD để trợ giá mã thông báo này.

Hiện Luna Foundation Guard (LFG), tổ chức được thành lập bởi những nhà đầu tư của Terra, cho biết quỹ sẽ cho các công ty giao dịch vay số Bitcoin trị giá 750 triệu USD để giữ giá UST. Nhưng điều đó chưa đủ để trấn an những lo ngại của nhà đầu tư trên thị trường về những tác động tiềm ẩn của nó đối với đồng tiền mã hoá hàng đầu này.

Đồng UST là gì?

Được phát triển bởi Terraform Labs, trụ sở tại Singapore, UST được biết đến như một thuật toán của đồng mã hoá ổn định. Nó được xây dựng để thực hiện chức năng tương tự như đồng Tether, neo giá với USD.

Tuy nhiên, UST không sử dụng bất cứ lượng tiền mặt nào làm tiền tệ dự trữ. Thay vào đó, đồng tiền này (còn gọi là “terraUSD”) được tạo ra thông qua quá trình phá huỷ một mã hóa (token) có tên luna.

“Giả sử như bạn cần 405 USD để đốt 1 đồng luna, thì bạn sẽ nhận lại được 405 đồng UST stablecoin”, Carol Alexander, Giáo sư tài chính tại Đại học Sussex giải thích.

Ngược lại, khi người dùng đốt 1 UST hoặc các đồng ổn định khác mà Terra hỗ trợ, họ sẽ nhận được 1 luna.

Các giao thức của Terra có cơ chế chênh lệch giá, tạo điều kiện cho nhà đầu tư khai thác chênh lệch của các mã thông báo. Mô hình này được thiết kế nhằm cân bằng cung cầu đối với UST. Khi giá UST quá cao, người dùng được khuyến khích đốt luna và tạo ra UST mới, từ đó tăng nguồn cung và giảm lượng luna đang lưu hành.

“Khi luna trở nên khan hiếm, giá trị của nó tăng lên và được chuyển đổi vào đồng UST”, Alexander cho biết.

Khi đồng UST quá thấp, điều ngược lại xảy ra, người dùng đốt UST để đổi lấy luna. Theo lý thuyết, điều này sẽ giúp ổn định giá cả.

Vấn đề là gì?

“Đó là giả định trong các điều kiện của thị trường bình thường. Với các giai đoạn biến động mạnh và hoạt động mua/bán một chiều xảy ra đối với UST, chức năng ổn định nêu trên có thể không hiệu quả để duy trì tỉ giá trong ngắn hạn”. David Moreno Darocas, nhà nghiên cứu tại CryptoCompare nói.

Đã có nhiều trường hợp UST bị tách khỏi tỉ giá 1 USD, đặc biệt là khi một số người cùng lúc cố gắng lấy lại mã hoá thông báo của họ. Vụ việc gần nhất là cuối tuần vừa qua, hàng trăm triệu UST bị đem bán trên Anchor, nền tảng cho vay hàng đầu của Terra, tương tự trên sàn Curve và Binance, làm dấy lên “âm mưu” tấn công vào đồng ổn định này.

“Thay vì tìm cách cứu chữa, một số đối tượng sẽ tấn công vào đồng tiền này”, Do Kwon, đồng sáng lập Terraform Labs, đăng trên twitter trước khi xoá bài.

Đồng tiền dự trữ

Nhằm giải quyết vấn đề bền vững của đồng stablecoin này, Kwon có kế hoạch gom lượng Bitcoin lên tới 10 tỷ USD thông qua LFG. Các khoản Bitcoin này sẽ được sử dụng với vai trò hỗ trợ (backstop) trong trường hợp giá trị UST sụt giảm nghiêm trọng.

Ý tưởng của nhà sáng lập, là sử dụng Bitcoin như đồng tiền dự trữ cho hệ sinh thái Terra.

LFG đã mua thêm 1,5 tỷ USD Bitcoin vào tuần trước, nâng tổng dự trữ lên mức 3,5 tỷ USD. Ngày 9/5, tổ chức này cho biết họ đang thực hiện các bước “chủ động bảo vệ sự ổn định của UST”.

Động thái bao gồm việc cho các công ty giao dịch vay khoản Bitcoin trị giá 750 triệu USD để “bảo vệ tỷ giá UST” và 1 khoản 750 triệu USD khác để mua thêm Bitcoin “khi các điều kiện thị trường bình thường hoá”.

“Trong hầu hết các trường hợp của các stablecoin, chúng tôi nhận thấy những nhóm đằng sau dự án thường phải tham gia, do đó chúng chưa được phi tập trung hoàn toàn hay quản lý một cách độc lập”, Vijay Ayyar, người đứng đầu bộ phận phát triển doanh nghiệp quốc tế của sàn giao dịch tiền mã hoá Luno cho biết.

Tác động đối với Bitcoin

Các nhà đầu tư lo lắng rằng việc UST sử dụng đồng Bitcoin làm tiền tệ dự trữ, sẽ dẫn đến những kết cục thảm khốc cho thị trường tiền điện tử.

Đồng tiền mã hoá lớn nhất thị trường đã giảm xuống dưới 33.000 USD vào ngày 9/5, mức thấp nhất kể từ tháng 7/2021. Trong 24h qua, Bitcoin mất thêm hơn 6% giá trị.

Theo Derek Lim, Giám đốc nghiên cứu tiền ảo tại sàn giao dịch Bybit, sự can thiệp của LFG “sẽ tạo thêm áp lực bán”. “Bitcoin gần như sẽ tiếp đi xuống trước khi bật lên khi những người bán xuống chốt lời”.

Trong khi đó, Kwon khẳng định LFG “sẽ không cố thoát vị thế nắm giữ Bitcoin hiện tại”.

“Khi thị trường hồi phục, chúng tôi sẽ nhận lại các khoản cho vay bằng Bitcoin, từ đó gia tăng quy mô tổng dự trữ của mình”, nhà sáng lập này cho biết.

Mục đích cuối cùng của kế hoạch này là cho phép những người sở hữu UST mua lại mã thông báo của họ để đổi lấy Bitcoin. Như vậy, Bitcoin đóng vai trò của luna trong kịch bản khủng hoảng xảy ra. Những người tìm kiếm chênh lệch mua UST sau đó chuyển đổi sang Bitcoin để ăn chiết khấu. Tuy nhiên, phải mất vài tuần nữa kế hoạch này mới được triển khai và chưa rõ cụ thể nó sẽ hoạt động thực tế như thế nào.

Hendo Verbeek, trưởng bộ phận giao dịch định lượng tại Faculty Group, nhận định rủi ro lớn nhất trong tương lai là khi LFG buộc phải bán ra lượng Bitcoin đang nắm giữ vì các yếu tố tác động tới UST. Điều này có thể khiến những người mua “dùng đòn bẩy quá mức” bị call-margin và tạo thêm áp lực xả hàng.

“Đó thực sự là một kịch bản ác mộng mà các sự kiện này có thể tạo ra”, ông khẳng định.

Vinh Ngô (theo CNBC)