Cho trẻ xài tiền: cha mẹ làm con hư hay đang dạy kỹ năng?

Tùy theo từng gia đình, hiện nay nhiều cha mẹ đã cho con làm quen với tiền bạc ở độ tuổi từ mầm non, tiểu học. Nhưng cũng có gia đình đợi đến khi con bước vào cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông mới được học cách sử dụng tiền.

Đau đầu dạy con dùng tiền

Chị Hoài Phương, bà mẹ có con đang học lớp 1, băn khoăn tham khảo ý kiến bạn bè trên Facebook: “Con mình vào lớp 1. Có nên cho tiền ăn quà vặt hàng ngày chưa?”. Câu hỏi của chị nhanh chóng nhận được nhiều quan tâm từ những bậc cha mẹ khác có cùng độ tuổi.

Một bà mẹ chia sẻ không muốn cho con tiền tiêu vặt sớm, vì sợ thành quen với việc được cho tiền hàng ngày và mua những thứ không bổ ích. Nhưng cô con gái về hay tâm sự với mẹ: “Ra chơi bạn nào cũng rủ nhau xuống căn tin mua đồ ăn vặt. Con không có tiền nên toàn chơi một mình”. Con chị thấy các bạn ăn vặt cũng lại xin bạn nhưng bạn bảo “toàn đi ăn ké”. Nghe con kể chị thương quá vậy là quyết định cấp tiền tiêu vặt hằng ngày. Từ hôm ấy, ngày nào cô bé cũng háo hức đợi mẹ cho tiền để ra chơi đi ăn quà vặt cùng bạn.

Có bà mẹ kể về cậu con trai đang học lớp 4: “Từ bé đã được chiều quá nên cu cậu quen thói quen xài tiền. Năm lớp 1 đã tự ý mua đồ và đợi ba mẹ trả tiền. Ngày nào cũng đòi tiền tiêu vặt. Mình đang sợ làm hư con vì cho xài tiền sớm”.

Hiện nay các cha mẹ cũng thoải mái hơn trong quan điểm dạy con. Việc cho trẻ sử dụng tiền sớm được nhiều người áp dụng với mong muốn con học được những bài học tài chính cơ bản đơn giản nhất đầu đời. Nói như một phụ huynh, “nhiều trẻ chỉ biết học, không được dạy cách sử dụng tiền bạc trong khi đó chính là một trong những kĩ năng sống quyết định thành công sau này. Dạy con dùng tiền sớm chẳng có gì là xấu. Quan trọng là do cách mình dạy thôi!”.

Dạy con kỹ năng, không phải đáp ứng nhu cầu chi tiêu

Theo các chuyên gia, cho con làm quen với những bài học tài chính đơn giản là điều rất quan trọng, có thể bắt đầu từ cấp một với những bước cơ bản nhất. Tuy nhiên, các bậc cha mẹ cần chú ý quan trọng và khác nhau ở mục đích cho trẻ tiếp cận: trẻ hiểu được giá trị của tiền khác với việc chi tiêu, sử dụng hiệu quả chứ không phải đáp ứng nhu cầu chi tiêu.

Chuyên gia tư vấn tâm lý Lý Thị Mai từng chia sẻ về chủ đề này: “Khi cho trẻ sử dụng tiền, phụ huynh cần giải thích cho trẻ hiểu đồng tiền do cha mẹ lao động vất vả mới có được, sử dụng tiền phải có mục đích rõ ràng: hợp lí và tiết kiệm, chỉ được phép mua những gì cần thiết và được sự đồng ý của cha mẹ. Trên hết, cha mẹ cần làm gương, bởi trẻ sẽ học trực tiếp từ cha mẹ rất nhiều”.

Dạy con sử dụng tiền hợp lý

Ngay từ khi con còn nhỏ, cha mẹ có thể tập dần cho trẻ cách sử dụng tiền bằng những việc mang tính chất àm quen, như: khi đưa trẻ đi siêu thị, đi nhà sách, đi mua đồ chơi, bỏ tiền vào thùng từ thiện, giúp người hành khất…

Cha mẹ có thể đưa tiền nhờ trẻ gửi cho người bán, phân biệt giá đắt – rẻ của món đồ, dạy con cách tiết kiệm tiền bằng cách bỏ ống heo để mua những món đồ mình muốn. Khi trẻ lớn hơn, cha mẹ có thể cho con tiền sử dụng vào những mục đích hợp lí như đóng tiền quỹ lớp, liên hoan cùng bạn bè, thưởng khi con làm được việc tốt…

Anh Hùng Anh, phụ huynh một bé 7 tuổi chia sẻ cách cho con làm quen với tiền: “Mình cho con tiền tiêu vặt theo thỏa thuận khi con thực hiện tốt danh sách mục tiêu mà bé đặt ra. Khi con muốn mua món đồ nào đó, bé sẽ học cách bỏ ống heo. Mình còn cho bé tập kinh doanh dịp Hè, vui là chính nhưng quan trọng con hiểu được giá trị của việc kiếm tiền và sử dụng tiền”. Theo anh Hùng Anh, chính những việc này sẽ giúp con biết cách sử dụng tiền hợp lý, trang bị khả năng quản lý tài chính tốt cho tương lai.

Nhiều người chọn cách thoải mái cung cấp tiền cho con để trẻ tự do sử dụng khiến nhiều hệ quả xảy ra: trẻ coi thường đồng tiền, sử dụng không hợp lý… Cũng có những cha mẹ không hướng dẫn con cách quản lý tiền bạc khiến trẻ sinh ỷ lại, khi tiếp cận với đồng tiền thường lúng túng.

Dạy con sử dụng tiền khi còn nhỏ không hề xấu nếu cha mẹ biết cách. Cha mẹ hãy khéo léo và chọn cho mình cách ứng xử phù hợp tùy theo độ tuổi và cá tính của con.

Thủy Nguyên