Trường hợp nào có "siêu miễn dịch": Miễn dịch lai giúp tăng cường khả năng bảo vệ lâu dài, chống lại sự tái nhiễm Covid-19

Theo hai nghiên cứu được công bố hôm thứ Tư tại New England trên Tạp chí Y học, vắc xin mRNA của Pfizer/BioNTech cung cấp thêm một lớp bảo vệ chống lại sự tái nhiễm cho những người đã bị nhiễm Covid-19 trước đó, cũng như tăng độ bền miễn dịch theo thời gian.

Các nghiên cứu cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn về khái niệm miễn dịch lai: khi những người bị nhiễm bệnh trước đó, những người có "khả năng miễn dịch tự nhiên", sau đó sẽ có được miễn dịch do vắc xin.

Một trong hai nghiên cứu được thực hiện ở Israel, cho thấy trong số những người đã khỏi bệnh Covid-19, tình trạng tái nhiễm ở những người không tiêm vắc xin phổ biến hơn gấp 4 lần so với những người sau lần nhiễm bệnh đầu tiên.

Tuy nhiên, nghiên cứu liên quan đến hơn 149.000 người có tiền sử nhiễm Covid-19 cũng cho thấy hiệu quả của vắc xin Pfizer thấp hơn ở người lớn trên 65 tuổi. Vắc xin có hiệu quả 82% ở những người từ 16-64 tuổi và chỉ 60% hiệu quả ở những người 65 tuổi trở lên. Nghiên cứu này được thực hiện từ ngày 1/3/2021 đến ngày 26/11/2021, bao gồm sự gia tăng của biến thể Delta ở Israel.

Nghiên cứu cũng cho thấy rằng không có sự khác biệt đáng kể về hiệu quả của vắc xin nếu những người trước đó đã bị nhiễm bệnh được tiêm một hoặc hai liều. Bằng chứng từ các nghiên cứu khác cho thấy tiêm 1 liều là đủ để bảo vệ những người bị nhiễm Covid-19 trước đó khỏi bị tái nhiễm.

Shane Crotty, một nhà virus học và là giáo sư của Trung tâm Nghiên cứu Bệnh Truyền nhiễm và Thuốc chủng tại Viện Nghiên cứu Miễn dịch La Jolla, nói với CNN rằng dựa trên kết quả của nghiên cứu này sẽ "khá hợp lý" nếu có một chính sách ở Mỹ yêu cầu những người bị nhiễm COVID-19 trước đó chỉ tiêm 1 liều vắc xin.

Ronen Arbel, trưởng nhóm nghiên cứu về nghiên cứu này và là nhà nghiên cứu kết quả sức khỏe tại Dịch vụ Y tế Clalit ở Israel, tin rằng nhiều quốc gia hơn nên áp dụng chính sách giống như những gì Bộ Y tế Israel đã thực hiện vào tháng 3 năm 2021, khi họ khuyến nghị một liều vắc xin cho người dân. Người đã hồi phục sau Covid-19, được tiêm 3 tháng sau lần nhiễm bệnh đầu tiên của họ.

"Nếu bạn hồi phục sau Covid-19, nó giống như bạn đã được tiêm phòng chính. Bạn nên chủng ngừa, nhưng một lần là đủ. Nó giống như một liều thuốc tăng cường", Arbel nói với CNN.

Nghiên cứu mới thứ hai được thực hiện ở Vương quốc Anh, đã chứng minh rằng khả năng miễn dịch bền hơn và lâu dài hơn ở những người đã khỏi Covid-19 trước khi tiêm vắc xin Pfizer.

Trong số những người tham gia không bị nhiễm bệnh trước đó, tiêm hai liều vắc xin có thể làm giảm 85% nguy cơ nhiễm trùng trong 2 tháng sau khi tiêm chủng. Tuy nhiên, con số đó sẽ giảm xuống 51% sau 6 tháng kể từ khi tiêm chủng. Ngược lại, những người được chủng ngừa sau khi hồi phục từ Covid-19 duy trì được sự bảo vệ hơn 90% trong hơn một năm sau khi nhiễm trùng ban đầu và hơn 6 tháng sau khi tiêm chủng.

Tiến sĩ Monica Gandhi, Phó trưởng khoa HIV, Các bệnh truyền nhiễm và Y học toàn cầu tại Đại học California, San Francisco, cho biết: "Việc cơ thể được tiếp xúc với toàn bộ virus (khi mắc Covid-19) có thể đã kích thích miễn dịch tổng quát, cộng thêm phản ứng tăng cường sau tiêm vaccine tạo ra siêu miễn dịch".

Nghiên cứu của Vương quốc Anh đã sử dụng dữ liệu từ nghiên cứu SIREN về nhân viên chăm sóc sức khỏe. Hơn 35.000 người tham gia đã được theo dõi trong khoảng thời gian từ ngày 7/12/2020 đến ngày 21/9/2021 và làm xét nghiệm PCR cho Covid-19 hai tuần một lần. Kết quả cho thấy rằng trong số những người đã bị nhiễm trước đó, nguy cơ tái nhiễm thấp hơn 86% so với nguy cơ lây nhiễm ban đầu ở những người chưa được tiêm chủng. Tuy nhiên, mức bảo vệ này đã giảm xuống 69% sau hơn một năm kể từ khi bị nhiễm trùng, cho thấy rằng chỉ nhiễm trùng sơ cấp không mang lại khả năng miễn dịch lâu bền.

Theo Crotty, miễn dịch lai cho phép cơ thể tạo ra nhiều kháng thể đa dạng hơn để vô hiệu hóa nhiều loại biến thể hơn. Điều này cũng xảy ra khi tiêm chủng đầy đủ và tiêm nhắc lại, nhưng nó xảy ra nhanh hơn nhiều với nhiễm trùng sau khi tiêm chủng.

Crotty nói: "Khả năng miễn dịch lai tạo ra rất nhiều lợi ích bổ sung cho nó. Một trong những nghiên cứu này đang cho thấy khá rõ ràng, đó là độ bền. Độ bền là khá mạnh mẽ".

Mặc dù cả hai nghiên cứu đều làm tăng thêm bằng chứng cho thấy khả năng miễn dịch lai có thể tăng cường khả năng bảo vệ chống lại nhiễm trùng Covid-19 trong tương lai, nhưng cả hai nghiên cứu đều không bao gồm dữ liệu từ sự gia tăng của biến thể Omicron có khả năng truyền nhiễm cao.