Hải Phòng: lễ hội Từ Lương Xâm được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
Dòng chảy - Ngày đăng : 09:33, 17/02/2022
Công nhận lễ hội Từ Lương Xâm là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia - Ảnh tư liệu. |
Lễ hội Từ Lương Xâm được diễn ra trong các ngày 14, 15 và 16 tháng Giêng hằng năm tại phường Nam Hải, quận Hải An. Lễ hội được tổ chức để kỷ niệm chiến thắng Bạch Đằng và tưởng nhớ tới công lao to lớn của Đức Vương Ngô Quyền với chiến thắng quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng năm 938.
Nội dung bản “Tiền Ngô Vương thiên tử ngọc phả lục” hiện lưu tại Từ Lương Xâm cho biết, khi kéo quân về cửa biển Bạch Đằng bố trí thế trận, Ngô Quyền sớm nhận ra vị trí chiến lược quan trọng của làng Dầm - tức làng Lương Xâm (tên cũ là Lãng Thâm) bây giờ.
Tại đây, ông đặt một đồn quân lớn là đại bản doanh chỉ huy tiền phương (còn đồn chỉ huy sở được đặt tại làng Cấm (tên chữ là Gia Viên) - khu vực trụ sở UBND thành phố Hải Phòng hiện nay), huy động nhân dân đắp thành vành kiệu, dấu vết nay vẫn còn.
Lễ hội Từ Lương Xâm được tiến hành với sự tham gia của hầu hết các làng xã trong vùng. Trong lễ hội từ Lương Xâm, hàng chục làng xã rước kiệu từ đình làng mình tới chầu. Tất cả các kiệu đều đặt ở khu đất rộng trước cửa Linh từ Lương Xâm để chấm giải. Kiệu nào nhất thì lần sau được vinh dự thay mặt cả đoàn kiệu đứng dâng lễ Thánh Vương trước long sàng.
Nghi thức tế đám Ngô Vương ở từ Lương Xâm khá đặc biệt. Lễ phẩm phải có một bò, một lợn, một dê mổ tế sống (cỗ thái lao), tế xong đem số thịt đó làm cỗ ăn tại đền và chia cho dân đinh; vào những năm “phong đăng hòa cốc” ở từ Lương Xâm còn có lệ hợp tế hàng huyện, hợp tế hàng tổng.
Trong lễ hội có nhiều tiết mục văn nghệ, biểu diễn ca múa nhạc dân tộc tái hiện lại chiến thắng Bạch Đằng, các trò chơi dân gian: bịt mắt đập niêu, bịt mắt bắt dê, đu xuân, cờ tướng, cờ người, tổ chức giải bóng đá, bóng chuyền...
Di tích lịch sử Từ Lương Xâm là một trong “tứ linh từ” nổi tiếng của vùng đất An Dương cổ, nay thuộc phường Nam Hải, quận Hải An. Đây là một trong những “linh từ” nổi tiếng, được suy tôn là “Từ Cả” – nơi đứng đầu phụng thờ Đức Vương Ngô Quyền lãnh đạo quân dân nước ta giành chiến thắng trong trận chiến Bạch Đằng lịch sử năm 938. Di tích được xây dựng trên khu đất vốn là nơi Ngô Quyền cùng các tướng lĩnh đắp thành vành kiệu và đóng đại bản doanh tiền phương, chiến thắng quân Nam Hán năm 938. Hiện nay, Từ Lương Xâm còn lưu giữ được nhiều cổ vật quý như: câu đối, bức đại tự, 45 sắc phong, cọc Bạch Đằng năm 938. Từ Lương Xâm được xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia năm 1986. Từ Lương Xâm được Nhà nước xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia ngày 12/12/1986. |