Vụ 8 người chết tại AFCON: trong sân ngập tiếng cười, bên ngoài đầy nước mắt

Số người thiệt mạng do giẫm đạp để vào sân xem trận Cameroon – Comoros tại AFCON 2021 đã tăng lên 8 người. 38 người khác bị thương nặng được cấp cứu tại các bệnh viện chuyên khoa ở thủ đô Yaounde. Theo lệnh của Tổng thống Paul Biya, tất cả các bệnh nhân sẽ được điều trị miễn phí.

Nguyên nhân của vụ tai nạn kinh hoàng này vẫn đang được phía Cameroon điều tra nhưng có thể bắt nguồn từ cơ sở vật chất tồi tàn. Nơi xảy ra vụ tai nạn nằm ở cổng khán đài phía Nam, nơi một hàng rào kim loại được dựng lên với cánh cửa quay cách cổng chính khoảng 150m. Bên trong hàng rào là 3 cánh cổng khác nhưng chỉ một cánh được mở.

Ban đầu, khu vực này được thiết lập để dựng các điểm kiểm tra y tế phòng COVID-19 cho khán giả đến sân. Từ 8 giờ tối địa phương, khán giả bắt đầu đổ về khi cánh cổng bên trái được mở.

Tuy nhiên, chỉ có 10 hoặc 20 cảnh sát làm nhiệm vụ kiểm soát 1000 người, một cổ động viên tên Romaric kể lại với truyền thông: “Tôi cùng bạn gái đến đây, tôi nghe rõ trong đám đông nói vọng ra là trong sân đã chật cứng và họ sắp khóa cổng lại”. Đám đông lập tức nhộn nhạo lên để cố chen kịp vào bên trong.

“Nhân viên sân và cảnh sát đã khuyên mọi người đi theo các cánh cổng khác đã mở nhưng ai cũng muốn vào thật nhanh bằng đường ngắn nhất. Chúng tôi làm theo và đi bộ một đoạn nữa để vào cổng khác”, Romaric kể.

Tờ Guardian mô tả hiện trường còn lại sau 1 ngày xảy ra tai nạn đã được thu dọn một phần nhưng vẫn sót lại nhiều mảnh vỡ của kèn vuvuzela, một đôi sandal, một đôi giày và kính râm bị hỏng. Có cả một biểu ngữ quảng cáo bị giẫm nhăn nhúm trên nền bê tông. Những người chứng kiến cho biết cảnh tượng lúc xả ra vụ việc gấp hàng chục lần những điều kể trên.

Theo phóng viên của Guardian, những bức ảnh chụp các thi thể cho thấy có ít nhất hai phụ nữ và hai trẻ em. Một người khác khoảng 14 tuổi, một người trẻ hơn. Dấu chân hiện rõ trên áo vest của một người đàn ông.

Các bác sĩ tại Trung tâm des Urgences de Yaoundé (Cury) cho biết hầu hết các chấn thương của nạn nhân là do bị giẫm đạp. Bác sĩ Diana Bikele cho biết những người thương vong ban đầu được đưa đến bệnh viện Messassi, cách Olembe vài phút, nhưng đến 4 giờ sáng, hầu hết đã được chuyển đến các cơ sở chuyên khoa như Cury.

Vụ tai nạn xảy ra khi trận đấu đang diễn ra và hầu hết bên trong sân không hay biết bên ngoài đang xảy ra điều gì. Phút 70 của trận đấu, khi tiền đạo Vincent Aboubakar ghi bàn thắng thứ hai cho chủ nhà Cameroon, một số khán giả đã bỏ về sớm và bàng hoàng nhận ra trong sân tràn ngập tiếng cười nhưng bên ngoài là máu và nước mắt.

Lần gần nhất Cameroon tổ chức giải vô địch châu Phi đã…50 năm. Điều kiện cơ sở vật chất tồi tàn, ít được sửa sang khiến họ bị tước quyền đăng cai AFCON năm 2019 vào giờ chót để chuyển sang cho Ai Cập.

3 tháng trước, khu vực xảy ra tai nạn là một khoảng trống, không hàng rào, không cổng an an ninh và tất cả chỉ được dựng lên từ cuối tháng 11, sau khi Liên đoàn bóng đá châu Phi (CAF) không chấp nhận điều kiện an toàn lỏng lẻo của ban tổ chức.

CAF đe dọa sẽ chuyển các trận đấu tại Olembe đến một địa điểm khác nếu mọi thứ không được giải quyết. Trớ trêu, chính quyết định này dường như là một phần nguyên nhân của thảm họa.

Những cảnh báo về mất an ninh tại sân Olembe ở giải năm nay đã có từ vòng bảng. Ở trận Cameroon- Cape Verde, nhân viên an ninh đã không thể kiểm soát và khán giả tràn vào sân chật cứng dù quy định chỉ đón 48.000/60.000 chỗ để phòng chống COVID-19.

Chủ tịch CAF - Patrice Motsepe trong cuộc họp báo ngay sau khi xảy ra vụ việc đã thừa nhận rằng số người vào sân nhiều hơn quy định khiến sân quá tải và đa số nạn nhân là người không có vé.

Cameroon đã vượt qua Comoros để giành quyền vào tứ kết gặp Gambia và nếu đi đến trận cuối cùng, đội chủ nhà sẽ tiếp tục đá bán kết lẫn chung kết trên sân Olembe. Hiện chưa biết CAF sẽ quyết định sẽ giải quyết ra sao với sân này nhưng trước mắt trận đấu giữa đội thắng trong cặp Bờ Biển Ngà - Ai Cập và Maroc sẽ được chuyển từ Olembe đến sân Ahmadou Ahidjo, cách đó hơn 10km. Đây là sân mới được cải tạo năm 2016 nhưng cũng ọp ẹp và tồi tàn với sức chưa chỉ 42.000 chỗ. Một địa điểm khác cũng đang được CAF tính đến để thay thế sân Olembe là sân Japoma ở Douala nhưng mặt sân ở đây kém chất lượng.

Những sân vận động cũ kỹ, khán đài xuống cấp và mặt sân không đạt tiêu chuẩn là chuyện thường thấy ở các nước châu Phi. Trước khi AFCON 2021 diễn ra, ngay tại Cameroon đã dấy lên những tranh cãi về tình hình an ninh. Khu vực gồm những người nói tiếng Anh đã phản đối gay gắt việc đăng cai nhưng cuối cùng Chính quyền trung ương, đại diện cho khu vực nói tiếng Pháp đã bác bỏ.

Bình An (tổng hợp)