Nghệ sĩ làm từ thiện: Cần sự chuyên nghiệp thay vì tự mò mẫm?

Xem thêm: Bê bối từ thiện của Hoài Linh, Thủy Tiên, Mr. Đàm trong năm 2021

Xem thêm: Nghệ sĩ làm từ thiện: Sau những ồn ào, còn ai đứng ra vận động?

Xã hội cần nghệ sĩ làm từ thiện không?

Điều này chắc chắn cần, bởi xã hội cần góp sức và tất nhiên không chỉ riêng đóng góp của nghệ sĩ. Các cơ quan, đoàn thể của nhà nước không thể nào đáp ứng ngay kịp thời trước những địa phương khó khăn. Vì thế, hoạt động của các nhà hảo tâm là rất cần thiết và kịp thời, hiệu quả.

Từ thiện liên quan đến lòng tốt, uy tín và cái tâm của con người. Tất nhiên, việc này luôn được hoan nghênh ở bất kỳ nơi đâu, môi trường ra sao.

Không chỉ sau hoạt động của nghệ sĩ, mà trước đây Chính phủ cũng đã ban hành pháp lý, tạo điều kiện cho các mạnh thường quân tham gia làm từ thiện. Nghị định 64 hay mới đây là Nghị định 93 của Chính phủ nêu rõ mọi cá nhân có quyền được làm từ thiện.

Liên quan đến chuyện minh bạch, đám đông yêu cầu nghệ sĩ sao kê. Nhưng việc Trấn Thành, Nhật Kim Anh hay các nghệ sĩ khác sao kê là đúng, song vẫn chưa đủ. Sao kê chính là tiền vào và tiền ra ngân hàng. Nhưng vấn đề nằm ở việc, khi tiền đã được rút ra khỏi ngân hàng rồi thì rất khó để kiểm soát được. Thử lấy ví dụ một trường hợp, cá nhân A vận động được 100 tỷ, rút ra 100 tỷ từ ngân hàng nhưng sau khi rút ra thì tiêu vào việc gì, tiêu cho ai thì không biết.

Vì vậy việc chi cho ai, chi việc gì cần có danh sách, cần có sự ký nhận đầy đủ, rõ ràng.

Về vấn đề này, MC Phan Anh tham gia buổi tọa đàm Cá nhân làm từ thiện thế nào cho đúng của báo Đại Đoàn Kết trong năm 2021 thừa nhận anh làm từ thiện với tư cách cá nhân, sức lực có hạn, không lường trước vấn đề. Thêm vào đó, việc anh chứng kiến mọi người nói về mình nên dần sân si, tự hỏi bản thân “sao mình làm việc tốt mà sao vướng vào thị phi này”.

Nghệ sĩ làm từ thiện chuyên nghiệp thế nào?

Lòng tốt nếu thiếu lý trí sẽ trở nên nguy hiểm. Và đây là mấu chốt của vấn đề từ thiện. Nghệ sĩ khi làm từ thiện cần có cơ chế pháp lý để kiểm soát việc làm đó. Nếu nhìn lại, từ Thủy Tiên đến Hoài Linh hay nhiều nghệ sĩ khác đều mò mẫm tự làm.

Khi đã có cơ chế thì phải có cơ sở pháp lý để xử lý, để những người làm từ thiện bám vào đó thực hiện, chứ không phải thích làm kiểu gì thì làm. Như vậy để tránh tình trạng trục lợi.

TS Lưu Bình Nhưỡng, Phó Trưởng Ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa ra 3 yếu tố chính tại buổi tọa đàm: "Làm từ thiện phải làm từ tâm, đừng thấy thị phi mà từ bỏ. Muốn chống thị phi phải tiếp tục làm đúng. Khi làm từ thiện, cần đề cao tinh thần đạo đức. Thứ hai phải dựa vào pháp luật để làm. Thứ ba, phải có phương pháp làm từ thiện, không phải muốn làm thế nào cũng được.

Như vậy có 3 yếu tố quan trọng để làm từ thiện hiệu quả, đó là: Đạo đức, pháp luật và phương pháp tốt".

Vấn đề từ thiện nằm ở lòng tin. Không thể phủ nhận những ồn ào liên quan đến chuyện này của một số nghệ sĩ đã phần nào làm mất lòng tin của dân chúng, mất lòng tin vào công tác thiện nguyện.

Nhưng không vì vậy mà các nghệ sĩ hay các nhà hảo tâm dừng lại. Nếu làm chưa tốt, họ buộc phải đối diện với dư luận, trả lời những câu hỏi từ đó. Và nếu nghệ sĩ có đủ sự trong sáng, công tâm thì không cần phải sợ thị phi. Dù vậy, đây lại là một vấn đề nhạy cảm khác.

“Cách thức của cộng đồng đang làm bây giờ khiến người làm từ thiện nản chí hay không? Nếu chúng ta đã làm thì mọi người có quyền đòi hỏi trách nhiệm, minh bạch. Đó là điều công chúng có quyền đòi hỏi ở nghệ sĩ. Trước đây, tôi nghĩ mình trong sáng nên cứ làm nhưng mình đâu phải kế toán. Mình không làm từ thiện chuyên nghiệp nhưng phải cố gắng có người có nghiệp vụ trong ê-kíp, đừng ôm vào. Có lúc tôi từng nghĩ mình đủ giỏi vì gì cũng làm được. Nhưng câu chuyện làm từ thiện đòi hỏi nhiều thứ, không thể đơn độc, nên cần người chuyên nghiệp để hỗ trợ”, MC Phan Anh rút kinh nghiệm cho bản thân.

Xem thêm: Trấn Thành - Thủy Tiên nói gì về quyết định 'trắng án' từ thiện?