Sốc phản vệ với vaccine COVID-19: Ở Mỹ, tiêm 10 triệu liều, không có ca nào tử vong
Tin Y tế - Ngày đăng : 14:20, 02/12/2021
Sốc phản vệ xảy ra một cách ngẫu nhiên (phân bố), hiểu theo nghĩa rải rác ở mọi nơi, không tập trung vào một trung tâm tiêm chủng nào.
Sốc phản vệ là gì?
Sốc phản vệ là một hội chứng rất chung chung. Y văn định nghĩa sốc phản vệ là một phản ứng cấp tính, toàn thân, và có thể gây tử vong [1]. "Toàn thân" ở đây có nghĩa là liên quan đến nhiều cơ phận, bao gồm hô hấp, tuần hoàn, dạ dày, và cả da. Thường, những ca nghi ngờ là sốc phản vệ, người ta thường đo nồng độ tryptase trong máu.
Nồng độ tryptase là một trong những xét nghiệm quan trọng trong lĩnh vực dị ứng, đặc biệt là sốc phản vệ. Không có xét nghiệm này thì rất khó đánh giá đúng về sốc phản vệ.
Sốc phản vệ có thể xảy ra sau khi cơ thể tiếp xúc với những chất dị ứng từ nhiều nguồn, kể cả thực phẩm, thuốc, vaccine. Hầu như bất cứ vaccine nào cũng có nguy cơ sốc phản vệ. Viện y học Hoa Kỳ sau khi điểm qua y văn đi đến kết luận rằng có chứng cớ về mối liên hệ nhân quả giữa vaccine và sốc phản vệ ở thiếu niên và trẻ em.
Đó là những vaccine phòng bệnh sởi, quai bị, cúm mùa, viêm gan B, HPV, HAV... Những thành phần của vaccine có thể tạo ra dị ứng là kháng nguyên của vaccine, các phần dư của protein động vật, các thuốc chống vi trùng, v.v.
Theo định nghĩa trên, các biểu hiện của sốc phản vệ bao gồm những dấu hiệu và triệu chứng sau đây:
• Sưng đường hô hấp, hơi thở khò khè, có khi khó thở
• Tụt huyết áp, tim đập nhanh, chóng mặt, có khi bất tỉnh
• Tiêu chảy, đau bụng, ói mửa
• Da nổi mày đay, ban đỏ, phù, ngứa
• Tăng nồng độ tryptase trong máu
Theo một nghiên cứu [2], những người sau đây có nguy cơ cao bị sốc phản vệ: tiền sử quá nhạy với vaccine; tiền sử sốc phản vệ; bị hen suyễn; mastocytosis (một bệnh da do có quá nhiều tế bào mast).