Cản trở khiến HLV Ralf Rangnick khó thành công ở Man Utd

Điều đầu tiên CĐV Man Utd nghĩ tới khi đội nhà chuẩn bị bổ nhiệm Ralf Rangnick là cái duyên tạm quyền của các HLV người Đức. Mùa 2019/2020, HLV Hansi Flick đến Bayern giữa mùa, rồi đưa "Die Roten" lên ngôi vô địch Champions League. 1 năm sau, Thomas Tuchel cũng tiếp quản Chelsea giữa mùa, rồi lên đỉnh cao châu Âu.

Nhiều người kỳ vọng Rangnick tiếp nói cái duyên nói trên cùng nửa đỏ thành Manchester. Một niềm tin kiểu... AQ, nhưng ngoài những thống kê cảm tính như thế, không có nhiều lý do để cho rằng Rangnick sẽ giúp Man Utd thăng hoa mùa này.

Video: Man Utd thắng trận đầu tiên sau khi sa thải HLV Solskjaer

Cái khó của Rangnick

Rangnick được mệnh danh là thầy của những người thầy. Ba HLV Đức nổi danh nhất cấp CLB hiện nay gồm Jurgen Klopp, Tuchel và Julien Nagelsmann đều chịu ảnh hưởng từ triết lý huấn luyện và quan điểm chiến thuật của Rangnick.

Đơn cử như Klopp, người được biết đến với chiến thuật gegen-pressing bốc lửa. Klopp từng thành công với Mainz 05, rồi Borussia Dortmund bằng lối đá giàu năng lượng, nhưng trước đó vào năm 2008, Bundesliga đã chứng kiến một đội bóng chơi máu lửa, sử dụng những pha pressing hiệu quả và tấn công hiệu quả theo chiều dọc sân.

Đó là Hoffenheim của Rangnick. HLV người Đức đưa tập thể vừa mới lên hạng lập tức cán đích ở vị trí thứ bảy tại Bundesliga, đánh bại nhiều đội bóng rất mạnh như Schalke 04, Werder Bremen, VfB Stuttgart.

Gegen-pressing của Rangnick lấy ý tưởng từ lối đá tổng lực của đội tuyển Liên Xô cũ khi được huấn luyện bởi Valeriy Lobanovskyi ở thế kỷ trước, kết hợp với thứ bóng đá khoa học, toan tính đặc trưng của người Đức.

Gegen-pressing sau đó được Klopp đưa lên đỉnh cao ở Borussia Dortmund, hay Tuchel kế thừa nó, trên nền tảng cân bằng hơn giữa công và thủ ở Chelsea.

Tuy nhiên, tại sao Klopp và Tuchel từng vô địch Champions League, còn Rangnick chưa từng giành danh hiệu lớn nào? Chiếc cúp duy nhất của cựu HLV Schalke 04 là Intertoto Cup - một giải đấu đã bị UEFA khai tử. Tại Champions League, ông chưa từng vào chung kết.

Điều này cũng như đặt câu hỏi tại sao Marcelo Bielsa không có nhiều danh hiệu, dù ông là thầy của Pep Guardiola, Mauricio Pochettino,...

Để thành công trong bóng đá, triết lý huấn luyện chỉ là điều kiện cần. Rangnick giỏi cầm quân, nhưng để dẫn dắt những thương hiệu thể thao lớn hơn so với RB Leipzig, Schalke hay Hoffenheim mà ông đã từng, cần nhiều tố chất hơn thế. Đó là năng lực truyền cảm hứng, nắm bắt tâm lý cầu thủ, quản trị phòng thay đồ.

Những yếu tố này, Rangnick chưa từng được kiểm chứng dù đã huấn luyện tới 36 năm. Trước khi đến Man Utd, Rangnick đang làm công tác quản lý ở Lokomotiv Moscow.

Ông không giống Flick - một người Đức quá hiểu bóng đá Đức, lại được huấn luyện một đội thuần Đức như Bayern. Ông cũng không phải Tuchel, một khối vàng đã kinh qua nhiều bão lửa ở Dortmund, PSG.

Rangnick giống nhà sư phạm bóng đá hơn là HLV thuần túy. Một chiến lược gia như thế, không dễ thành công ở Man Utd.

Dấu hỏi pressing

Nền tảng triết lý của Rangnick là lối đá pressing, đòi hỏi các cầu thủ phải di chuyển liên tục, tuân thủ chiến thuật tuyệt đối, kiên trì đeo bám, vây bắt đối thủ.

Ba đội bóng gần nhất vô địch Champions League (Liverpool, Chelsea, Bayern Munich) đều được huấn luyện bởi những nhà cầm quân người Đức và theo đuổi pressing ở các mức độ khác nhau.

Man Utd có phải đội bóng pressing giỏi? Xét trên yếu tố con người, "Quỷ đỏ" hoàn toàn có thể. Đội chủ sân Old Trafford có hàng công trẻ trung, giàu năng lượng như Marcus Rashford, Mason Greenwood, Jadon Sancho,... Edinson Cavani dù ở bên kia sườn dốc sự nghiệp, nhưng cũng chăm chỉ di chuyển tạo áp lực lên đối thủ.

Theo Sky Sports, Man Utd là một trong những đội chạy nước rút nhiều nhất Ngoại hạng Anh. Điều đó có nghĩa "Quỷ đỏ" đủ sức pressing, chơi bóng với cường độ cao. Man Utd pressing kém bởi HLV Ole Solskjaer không đủ khả năng xây dựng một hệ thống vây bắt, gây áp lực ổn định. Nhưng HLV Rangnick thì có thể.

Tuy nhiên, không dễ để xây dựng một lối đá áp sát hiệu quả ngay lập tức. Năm 2015, khi mới tiếp quản Liverpool thay Brendan Rodgers, HLV Klopp đã bắt cầu thủ chạy "bở hơi tai" ngay ở trận ra mắt gặp Tottenham.

Những buổi tập với cường độ kinh hoàng được Klopp áp dụng và phải bốn năm sau, Liverpool mới hái quả ngọt với chiếc cúp Champions League.

HLV Klopp mất gần nửa thập kỷ để gegen-pressing trở thành một phần máu thịt cầu thủ. Hầu hết cầu thủ Liverpool hiện tại là do Klopp đem về, hoặc mài giũa để thay đổi lối chơi. Tuchel thành công ở Chelsea, nhưng đây là tập thể trẻ trung và đồng nhất, được kiên trì xây dựng suốt nhiều năm.

Man Utd chưa phải tập thể xuyên suốt kiểu Chelsea, dù đã chi ra nửa tỷ bảng sau thời Sir Alex Ferguson. "Quỷ đỏ" cũng không chắc cho Rangnick nhiều thời gian. Man Utd đã vượt vòng bảng Champions League, còn FA Cup, Ngoại hạng Anh để thi đấu. Rangnick có thể trắng tay ba năm như Klopp mà vẫn tại vị?

Rangnick hiểu rõ điều này. Cuối năm 2020, Chelsea từng đề nghị ông bản hợp đồng bốn tháng. Rangnick lập tức từ chối, bởi không muốn mang danh HLV tạm quyền trong thời gian ngắn ngủi. Nhưng quan trọng hơn, với HLV chuộng xây nền như Rangnick, bốn tháng là không đủ để xây dựng bất cứ thành trì nào.

Sau cùng, HLV Rangnick dù giỏi, song chưa từng làm việc với tập thể toàn sao. Ông sẽ yêu cầu Ronaldo - cầu thủ lười pressing bậc nhất Ngoại hạng Anh, phải chơi pressing thế nào, hay làm sao để dung hòa những cái tôi lớn của Paul Pogba, Bruno Fernandes,...?

Rangnick sẽ có sáu tháng để trả lời. Ông rất giỏi, nhưng để thành công ở Man Utd, giỏi thôi là chưa đủ.

Hồng Nam