Cơn bão Dianmu kỳ quặc và những đe họa biến đổi khí hậu khu vực Đông Á
Khoa học - Ngày đăng : 07:00, 30/09/2021
Khởi nguồn từ Biển Đông, cơn bão Dianmu đã đổ bộ Việt Nam, Lào và Thái Lan trước khi "biến hình" với một tên gọi khác trong vịnh Bengal với hành trình lên đến hàng ngàn km trên đất liền, vốn không đủ năng lượng để giúp một cơn bão nhiệt đới đi xa đến như vậy.
Báo cáo mới nhất của reliefweb về dữ liệu bão Dianmu ngày 29/9 cho thấy, với tốc độ gió không mạnh như những cơn cuồng phong khác, nhưng nó đã khiến nhà khoa học bất ngờ khi khiến gần 370.000 người bị ảnh hưởng. Trong con số này, đã có 6 người chết, 5 người mất tích và 3 người bị thương.
Thống kê về cơn bão Dianmu cũng gây "thành tích đáng nể" khi làm khoảng 2.800 căn nhà bị ảnh hưởng, làm 3.400 hecta hoa màu bị ngật lụt với 201 tuyến đường bị sạt lở và nhiều khu vực nguy hiểm do liên quan.
Đáng lưu ý, tại Việt Nam liên tiếp những ngày từ lúc hình thành cơn bão đến nay, lũ lụt đã đe dọa nhiều tỉnh thành miền trung ở mức trầm trọng.
Tại Thái Lan, Tân Hoa Xã trong bài mô tả hôm Thứ Ba cho thấy, lũ lụt do bão Dianmu gây ra đã ảnh hưởng đến gần một nửa số tỉnh của Thái Lan.
Các trận mưa như trút nước đã dẫn đến lũ lụt ở 30 tỉnh ở miền Trung, miền Bắc và Đông Bắc Thái Lan, ảnh hưởng đến hơn 70.000 hộ gia đình, Cục Phòng chống và Giảm nhẹ Thiên tai (DDPM) cho biết trong một tuyên bố.
Chưa dừng ở đó, dự báo thời tiết vào ngày hôm 29/9 cũng loan báo lượng mưa lớn do cơn bão Dianmu gây ra dự kiến sẽ tiếp tục đổ bộ vào các khu vực miền Bắc, miền Trung và Đông Bắc của đất nước Chùa Vàng trong ba ngày tới.
DDPM cũng cho biết tình hình ngập lụt ở 7 tỉnh đã được cải thiện trong hôm nay, nhưng vẫn còn nghiêm trọng ở 23 tỉnh khác, đồng thời cảnh báo người dân cần đề phòng các trận lở đất có thể xảy ra hoặc các thảm họa khác.
Sau Thái Lan, cơn bão Dianmu đã được xem là hóa kiếp trước khi tàn dư của nó băng qua eo Myanmar, đến vịnh Bengal và hình thành nên một vùng áp thấp mới, đe dọa cả khu vực rộng lớn bao gồm Bangladesh, Nepal và miền Bắc Ấn Độ.
Theo mô tả của trang newsonair, vùng áp thấp này hóa kiếp khởi nguồn từ Dianmu đã băng qua bờ biển phía bắc Andhra Pradesh, bang Nam Odisha của Ấn Độ. Ảnh hưởng của nó đã khiến các cảng hàng hải Chattogram, Cox’s Bazar, Mongla và Payra được khuyến cáo duy trì tín hiệu cảnh báo từ xa lên cấp số 2.
Tại Bangladesh, vùng áp thấp đã gây mưa nhẹ đến vừa hoặc dông kèm theo gió giật ở một số nơi thuộc các khu vực Dhaka, Rajshahi, Mymensingh, Khulna, Barisal, Chattogram và Sylhet. Tất cả các tàu đánh cá và tàu đánh cá trên vịnh phía bắc và vùng biển sâu đã được khuyến cáo nên ở gần bờ biển và tiến hành neo đậu một cách an toàn và thận trọng cho đến khi có thông báo mới.
Trong khi đó, trang Windy cho biết hiện sức gió của vùng áp thấp tàn dư này có thời điểm lên đến 133 km/h, ảnh hưởng đến cả quốc gia Nepal, vốn chưa nằm trong đất liền và chưa hề bị ảnh hưởng của bão trong vài chục năm qua.
Với những gì mà cơn bão Dianmu đã ghi dấu ấn, các nhà khoa học càng có nhiều minh chứng hơn cho việc cảnh báo bão nhiệt đới trên những quốc gia vốn không nằm trong hành lang bão nhiệt đới.
Đó là chưa kể, với thời tiết cực đoan hơn, thậm chí trên đất liền vẫn có thể có những cơn bão nhiệt đới với quãng đường đi đến hàng ngàn km, phần nào ảnh hưởng đến nơi mà chưa từng có bão, Windy đưa nhận định cho khuyến cáo "các quốc gia không tiếp giáp biển không vì thế mà xem nhẹ thiên tai bão nhiệt đới".
Trước khi cơn bão kì quặc Dianmu xuất hiện, Việt Nam và các quốc gia trong khu vực Đông Á và Đông Nam Á cũng đã từng bị trường hợp tương tự vào năm 1997 khi cơn bão số 5 Linda đã có hành trình dài từ Biển Đông đến Bengal, gây tan thương cho nhiều khu vực khi đến cả trăm năm chưa có một cơn bão nào quét qua.
Vịnh Bengal cũng được xem là nơi tương phản cho cơn bão Linda vào năm 1997 khi đây là vùng kết thúc của nó, trái ngược với cơn bão Dinamu vào năm 2021 được xem như nơi tái sinh bắt đầu.