Covid-19: Thêm biến thể đã lây lan tận 34 quốc gia, giới khoa học đặt vào tầm ngắm cùng Lambda

Các biến thể mới của virus gây Covid-19 xuất phát từ Colombia (B.1.621) và Peru (Lambda) đang được các nhà khoa học theo dõi chặt chẽ. (Ảnh minh hoạ. Nguồn: Rapler)

Biến thể được phát hiện lần đầu ở Colombia vào tháng 1/2021, được cho là nguyên nhân gây ra 7 cái chết mới đây trong viện dưỡng lão ở Bỉ.

Với tên khoa học chính thức là B.1.621, mức độ nguy hiểm do biến thể này gây ra chưa nghiêm trọng đến mức được đặt tên bằng chữ cái Hy Lạp.

Tuy nhiên, theo cơ quan Gisaid chuyên nghiên cứu sự tiến hóa của các biến thể của virus SARS-CoV-2, biến thể này đã hiện diện ở 34 quốc gia, chủ yếu ở Mỹ và châu Âu.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chưa liệt kê biến thể Colombia vào danh sách "cần quan tâm", như biến thể Delta, hoặc "cần theo dõi", như Lambda. Kể từ cuối tháng 5/2021 đến nay, B.1.621 vẫn là đối tượng cần "tăng cường giám sát", do chưa đủ dữ liệu để biết mức độ lây nhiễm và nguy hiểm thực sự.

Tuy nhiên, Trung tâm phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh châu Âu đã liệt kê B.1.621 như một biến thể “cần quan tâm”, có nghĩa là các dữ liệu hiện tại tuy ít nhưng cũng cho thấy khả năng lây truyền ở mức độ nghiêm trọng.

Biến chủng này mang một số đột biến, đặc biệt là E484K, N501Y và D614G, có liên quan đến việc giảm khả năng bảo vệ miễn dịch.

Liên quan 7 cư dân của một Trung tâm dưỡng lão ở Bỉ tử vong sau khi bị nhiễm biến thể này, ông Marc Van Ranst, chuyên gia nghiên cứu virus, người đã thực hiện các xét nghiệm, cho biết, những người này đều đã 80 hoặc 90 tuổi và tất cả đã được tiêm phòng đầy đủ.

Cho đến nay, các nhà khoa học không chắc liệu dòng B.1.621 này có khả năng lây truyền cao hơn các biến thể khác của virus SARS-CoV-2 hay không.

Hiện phía Bỉ đang tiến hành các loại xét nghiệm khác để loại trừ các khả năng cư dân của viện dưỡng lão nói trên có thể đã chết do một đột biến khác của virus hoặc một bệnh hô hấp khác.

Cũng theo chuyên gia Marc Van Ranst, biến thể có xuất xứ từ Colombia hiện chiếm tỷ lệ gần 1% các trường hợp đã được ghi nhận mắc Covid-19 tại Bỉ, ít hơn so với 2% ở Mỹ.

Trong khi đó, trong một báo cáo gần đây của chính phủ Anh, nước này đã ghi nhận được 37 trường hợp nhiễm biến thể Colombia.

Tuy nhiên, theo báo cáo này, có vẻ như khả năng lây truyền của biến thể Colombia không cao nếu so với tổng số 23.000 trường hợp lây nhiễm Covid-19 trong cả nước tính đến ngày 10/8.

Khác với biến thể virus SARS-CoV-2 được phát hiện tại Colombia, biến thể Lambda hiện đang là mối lo ngại lớn hơn. Được phát hiện lần đầu ở Peru vào tháng 12/2020, biến thể này đã hiện diện ở 32 quốc gia trong đó có cả châu Âu và đặc biệt là Vương quốc Anh.

Riêng ở Peru, biến thể này là nguyên nhân gây ra 80% số ca lây nhiễm ở đất nước hiện có 8 triệu người được tiêm chủng, tương đương với 14% dân số.

Trong nghiên cứu được công bố từ Đại học Chile ở Santiago, các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng, biến thể Lambda, còn được gọi là C.37, có khả năng lây nhiễm nhanh hơn các biến thể Alpha (Anh) và Gamma (Brazil).

Báo cáo nghiên cứu cho biết, các đột biến có trong protein Spike của biến thể Lambda gây ra khả năng lây lan cao hơn và làm cho nó ít bị tổn thương hơn trước các kháng thể do vaccine CoronaVac của hãng dược phẩm Sinovac, Trung Quốc, tạo ra.

Hiện tại chưa có nghiên cứu nào cho thấy biến thể Lambda sẽ kháng cả những loại vaccine khác.

Cuối tháng 6, Cơ quan Y tế Anh đã xếp loại biến thể này vào trong danh mục "cần được nghiên cứu", nhưng chỉ rõ, hiện tại không có bằng chứng nào cho thấy sự biến thể này kháng vaccine hoặc dễ lây lan hơn.

Trong khi đó, WHO phân loại biến thể Lambda trong số các biến thể “được tiếp tục theo dõi” và mức độ cảnh giác được đặt ở dưới các biến thể “đáng lo ngại” hơn như các biến thể Alpha, Delta, Beta hoặc Gamma.