Việt Nam thử nghiệm thuốc điều trị Covid-19 từ thảo dược

Sáng 10/8, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam công bố kết quả nghiên cứu tiền lâm sàng thuốc điều trị Covid-19 tên Vipdervir, được bào chế hoàn toàn từ thảo dược Việt Nam.

Công trình do PGS.TS Lê Quang Huấn, nghiên cứu viên cao cấp Viện Công nghệ sinh học (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) chủ trì thực hiện. Hội đồng Đạo đức trong nghiên cứu y sinh học Quốc gia, Bộ Y tế đã đánh giá cao kết quả nghiên cứu tiền lâm sàng và chấp thuận cho thử nghiệm lâm sàng thuốc Vipdervir trên bệnh nhân Covid-19.

TS Nguyễn Ngô Quang, Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ đào tạo, Bộ Y tế cho hay, nhóm nghiên cứu đã hoàn thiện giai đoạn tiền lâm sàng (trên labo), là giai đoạn đầu tiên trong nghiên cứu thuốc điều trị Covid-19. Kết quả tiền lâm sàng thành công, tuy nhiên trước mắt còn giai đoạn quan trọng là đánh giá lâm sàng trên bệnh nhân.

Tới đây, Bộ Y tế sẽ phối hợp cùng cùng Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam chỉ đạo các đơn vị liên quan thử nghiệm lâm sàng, dự kiến trên 260 bệnh nhân Covid-19. Sau khi hoàn thành thử nghiệm, nếu Hội đồng Bộ Y tế đánh giá sản phẩm an toàn, hiệu quả, Cục trưởng Cục trưởng Cục quản lý Y, Dược Cổ truyền sẽ xem xét cấp phép. Lúc ấy, sản phẩm mới có thể đưa vào sử dụng.

"Nếu kết quả nghiên cứu chứng minh thuốc Vipdervir là sản phẩm tốt, có thể phục vụ điều trị cho nhóm bệnh nhân thể nhẹ và vừa sẽ là thành công rất lớn, giúp giảm áp lực, quá tải cho hệ thống y tế hiện nay", ông Quang nói.

TS Quang đánh giá thuận lợi của quá trình thử nghiệm lâm sàng là số lượng bệnh nhân Covid-19, đặc biệt là F0 thể nhẹ và vừa hiện rất đông nên việc tuyển mộ đối tượng tham gia nghiên cứu khá thuận lợi. Thứ hai, Vipdervir có thành phần hoàn toàn từ thảo dược, là sản phẩm y học cổ truyền nên nhiều người dân cũng mong muốn được sử dụng.

Thời gian nghiên cứu lâm sàng dự kiến khoảng 2-3 tháng, sau đó có thêm 1-2 tháng để các nhà khoa học tổng kết nghiên cứu.

“Như vậy, chúng tôi hy vọng đến cuối năm nay có thể xem xét cấp phép lưu hành sản phẩm này”, TS Nguyễn Ngô Quang chia sẻ.

PGS.TS Lê Quang Huấn (bên phải) cùng cộng sự trong quá trình nghiên cứu tiền lâm sàng thuốc điều trị Covid-19

Kết quả nghiên cứu tiền lâm sàng cho thấy, thuốc Vipdervir an toàn và có tác dụng ức chế sự phát triển của virus SARS-CoV-2, tăng cường miễn dịch trên các mô hình nghiên cứu thực nghiệm.

PGS.TS. Lê Quang Huấn thông tin, nhóm đã sử dụng công nghệ tin sinh học để sàng lọc hoạt chất chính trong thảo dược có ái lực liên kết mạnh với các phân tử liên quan quá trình xâm nhập và tăng sinh của virus SARS-CoV-2. Đồng thời, phối hợp tài liệu y văn xưa và nay, các công bố quốc tế gần đây nhằm tạo ra sản phẩm có hiệu quả điều trị cao nhất.

Trên cơ sở đó, Vipdervir có thể ngăn cản sự bám dính của virus với tế bào chủ, làm mất khả năng xâm nhập của virus vào trong tế bào chủ; ức chế khả năng nhân lên của virus. Bên cạnh đó, kích hoạt các tế bào miễn dịch để chúng nhận biết, phong tỏa và loại trừ các hạt virus. Các cơ chế này cộng hưởng tác động giúp phòng và điều trị Covid-19.

Trong nghiên cứu tiền lâm sàng trên thỏ, sau khi cho thỏ uống hỗn dịch mẫu thử liên tục 28 ngày với 2 mức liều là 0,378 viên/kg thỏ/ngày (tương ứng với mức liều tối đa dùng cho người là 6 viên/người/ngày) và 1,133 viên/kg thỏ/ngày (cao gấp 3 lần so với liều dùng tối đa của người), mẫu thử không ảnh hưởng đến cân nặng, thể trạng, vận động của thỏ.

Thỏ khỏe mạnh, tăng cân; không có sự khác biệt về cân nặng của thỏ ở trước, giữa và sau thử nghiệm.

Về các chỉ số sinh hóa đánh giá chức năng gan, thận và các chỉ số huyết học, không nhận thấy bất thường ở các tổ chức nội tạng của thỏ khi quan sát đại thể cũng như tổn thương mô bệnh học của gan, thận và phổi khi quan sát vi thể.

Thuốc Vipdervir đã được đánh giá độc tính tại Bộ môn Dược lý (ĐH Y Hà Nội) và Viện Kiểm nghiệm Thuốc Trung ương; đánh giá khả năng ức chế virus H5N1 tại Viện Công nghệ sinh học; ức chế virus SARS-CoV-2 tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương.