Đăng ký, mua bán biển số đẹp: Ứng dụng công nghệ 'kiểu Úc'

Mua xe ô tô tại Úc cũng như nhiều nước phát triển khác khá thuận lợi, thủ tục đơn giản. Ngoài các khoản thuế và lệ phí được niêm yết công khai, người dân không phải đóng bất kỳ chi phí “lót tay” nào khác khi đăng ký sở hữu xe.

Tại Úc, người dân không phải đóng bất kỳ chi phí “lót tay” nào khác khi làm thủ tục đăng ký sở hữu xe. (Ảnh: Whichcar.co.au)

Tại Úc, xe được đăng ký theo từng tiểu bang nơi cư dân sinh sống, các thủ tục đều được niêm yết công khai trên cổng dịch vụ công trực tuyến của tiểu bang, việc thanh toán là không dùng tiền mặt và cũng không cần thiết phải đến tận nơi, hoá đơn điện tử gửi trực tiếp cho người dân thông qua thư điện tử đăng ký hoặc gửi về nhà qua bưu điện.

Các khoản phí phải đóng

1. Thuế (stamp duty): Dựa trên cơ sở giá trị xe tại thời mua bán theo quy định của từng tiểu bang. Mức thu này có thể dao động theo dung tích xi-lanh hoặc giá trị của xe.

Ví dụ: Tại tiểu bang NSW, mức thu cơ bản 3% (xe giá trị dưới 45.000 AUD) hoặc 1350 AUD + 5% (cho phần xe có giá trị vượt 45.000 AUD). Tại tiểu bang Queensland, mức phí thu dựa vào giá trị xe và dung tích xi-lanh, cơ bản dao động từ 2% (xe điện, xe hybrid) đến 4% (xe có dung tích từ 7 xi-lanh trở lên) với xe có giá trị dưới 100.000 AUD hoặc từ 4-6% với xe có giá trị trên 100.000 AUD.

2. Phí bảo hiểm trách nhiệm dân sự (Greenslip): Là loại phí tương tự như của Việt Nam.

3. Phí đăng ký biển số xe: Được quy định theo từng tiểu bang và biển số được gửi trực tiếp đến đại lý xe hoặc đến địa chỉ khách hàng yêu cầu hoặc nhận trực tiếp tại cơ quan đăng ký (lưu ý khách hàng có nhu cầu đăng ký biển số đẹp/tự chọn sẽ phải trả tiền thêm). Người mua có thể phải trả thêm thuế xe sang (Luxury Car Tax -LCT) nếu xe họ mua thuộc dòng xe sang theo quy định của từng tiểu bang với giá trị xe.

Ví dụ, tại bang NSW, mua xe sang có giá trị từ 80.000 AUD (xấp xỉ 1,415 tỷ đồng), người mua sẽ phải nộp thuế xe sang LCT là 3.742 AUD (xấp xỉ 66,2 triệu đồng).

Việc gia hạn hằng năm cũng cực kỳ thuận tiện và hoàn toàn thực hiện online với những chỉ dẫn cụ thể cho người dân.

Việc mua bán, trao đổi xe đã qua sử dụng cũng hết sức dễ dàng. Theo đó, người mua và người bán chỉ cần điền thông tin cá nhân (như trên GPLX) và giá trị xe vào mặt sau của Giấy chứng nhận đăng ký xe sau đó thực hiện đăng ký on-line (qua website hoặc qua app trên điện thoại) và nộp thuế (stamp duty) tại cơ quan đăng ký xe (Sở Giao thông) của các bang là xong.

Các bên ký nhận và giữ lại phần thông tin của mình làm bằng chứng cho việc mua bán nếu có tranh chấp sau này. Người mua sẽ nhận được Giấy chứng nhận đang ký xe mới gửi về tận nhà theo địa chỉ đăng ký. Với việc ứng dụng CNTT cao, mọi thủ tục đăng ký và quản lý xe đều được thực hiện qua website, qua app trên điện thoại với độ chính xác cao, bảo mật thông tin cá nhân và thanh toán.

Đăng ký biển số đẹp: Học gì được từ Úc?

Tại Úc, người dân có nhu cầu “thích” biển số đẹp thì cũng được đáp ứng ngay, đúng nguyện vọng.

Về nguyên tắc, biển số xe được phân cấp về từng tiểu bang và do Sở Giao thông của các bang phụ trách. Tiểu bang chỉ quy định về kích cỡ, số lượng chữ và số cần phải có trên mỗi biển, loại xe và màu sắc với loại xe chuyên dụng của các cơ quan chính phủ, quân đội…

Nếu người dân cần biển đẹp, khi chọn xong trên hệ thống, sẽ phải đóng phí làm biển và phí biển đẹp trả theo năm sử dụng thực tế. Ngoài ra, lựa chọn kích cỡ hay màu sắc cũng có thể phải mất thêm các chi phí phát sinh. Biển đẹp này có thể được giữ lại khi bán xe và lắp cho xe mới mua, nhưng khi bán xe mà muốn hay không muốn giữ lại biển đẹp thì phải nêu rõ trong thông tin bán lại xe trên các website như carsales.com.au để người mua biết.

Các chữ số trên biển, thậm chí cả màu sắc và kiểu dáng của biển số đều có thể chọn online tại Úc.

Ví dụ, tại tiểu bang NSW, nếu có nhu cầu cấp biển đẹp, người có nhu cầu sẽ lên website www.myplates.com.au để lựa chọn (tại tiểu bang Victoria thì địa chỉ khác).

Đầu tiên tìm đúng loại/hạng xe, sau đó nhập đúng biển mình mong muốn có (tuân theo nguyên tắc về số lượng chữ số+ chữ, hoặc chỉ số hoặc chỉ chữ trên biển do từng bang quy định) sau đó dùng lệnh “Tìm kiếm” để hệ thống tự lọc xem biển khách hàng cần đã bị đăng ký chưa, nếu biển đó chưa được đăng ký thì sẽ tiến hành thủ tục đăng ký cho cá nhân/công ty mình (tại NSW là tới 6 ký tự số hoặc chữ).

Ví dụ, nếu muốn đăng ký biển đẹp cho báo Vietnamnet tại NSW chẳng hạn, thì theo nguyên tắc, chúng ta sẽ tìm được biển đẹp nhất sẽ là VNMNET, khi đó hệ thống sẽ trả về kết quả là chưa được đăng ký và người/công ty/tổ chức có thể đăng ký biển này cho mình.

Độc giả tại Úc thử đăng ký biển số đẹp cho báo VietNamNet trên hệ thống.

Hệ thống cũng đưa ra mức phí phải đóng (phí làm biển + phí năm + phí màu sắc/thiết kế đặc biệt nếu có). Bên cạnh đó, còn có gợi ý cho người đăng ký một số ký tự khác mà hệ thống AI tự nhận biết là biển đẹp và chưa đăng ký để có thể lựa chọn.

Với biển số được thiết kế riêng, chủ xe sẽ phải mất thêm phí.

Bước sau cùng là lựa chọn biển mình cần, màu sắc, thiết kế mình thích và tiến hành đăng ký và thanh toán online.

Biển sẽ được gửi về tận địa chỉ khách hàng yêu cầu hoặc tới nơi mua xe của khách hàng được chỉ định.

Toàn bộ quá trình này thực hiện online, qua app và hoàn toàn minh bạch, công khai, không có tiêu cực và nguyên tắc “First come, First served” (Ai đăng ký trước được trước).

Ví dụ trong trường hợp này, sau khi chọn xong mẫu thiết kế (kiểu châu Âu) thì số tiền đăng ký biển VNMNET là $469/năm. Hình thức này áp dụng cả đăng ký xe mới, xe cũ, hoặc đơn giản là chỉ muốn đổi biển xe đang sử dụng sang biển mới.

Biển sẽ được "ship" về tận địa chỉ khách hàng yêu cầu.

Được biết một dự thảo về cấp biển số đẹp và đấu giá biển số đẹp tại Việt Nam đang được cơ quan chức năng dự thảo lấy ý kiến.

Hy vọng các kinh nghiệm từ Úc trên đây sẽ là những gợi ý cho cơ quan chức năng tham khảo. Về phía cơ quan nhà nước, ngoài việc phải công khai hoá và minh bạch mọi hồ sơ, thủ tục để người dân thuận lợi khi đến làm thủ tục, cần thiết phải đẩy mạnh việc ứng dụng CNTT trong các khâu, các công đoạn của quá trình đăng ký, thực hiện liên thông thủ tục hành chính hoặc tập trung một đầu mối quản lý thống nhất (về lâu dài), đẩy mạnh việc thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt đối với việc đăng ký, đăng kiểm, đấu giá/bán/mua biển số đẹp.