Thống nhất mức trần
Số liệu tổng hợp khoản thu dịch vụ tại các trường mầm non công lập theo quận huyện tại TPHCM cho thấy có sự chênh lệch lớn. Cùng một khoản thu, cùng một chuẩn trình độ nhưng các trường lại quy định những mức thu khác nhau.
Đơn cử như tiền tổ chức phục vụ bán trú nơi thu cao nhất là quận 1 với mức 500.000 đồng/học sinh/tháng, trong khi các khu vực khác thấp hơn nhiều. Cụ thể TP Thủ Đức với mức 200.000 - 350.000 đồng, quận 4 với mức 160.000 - 170.000 đồng, quận Phú Nhuận 220.000 - 320.000 đồng, huyện Nhà Bè 130.000 đồng; huyện Cần Giờ chỉ 80.000 đồng…
Hay việc thu tiền học tiếng Anh với giáo viên nước ngoài, tiền tổ chức câu lạc bộ, hoạt động ngoại khóa, tiền vệ sinh, học vụ… cũng mỗi trường thu một kiểu.
Sau khi thực hiện khảo sát, Ban Văn hóa - Xã hội, HĐND TPHCM thấy rằng, các khoản trong nhà trường cũng có nhiều mức khác nhau, đa dạng ở từng quận huyện, cấp học, loại hình trường lớp… Có những đơn vị không thu quỹ hội phụ huynh cấp trường nhưng lại thu ở cấp lớp….
Ông Cao Thanh Bình - Trưởng ban Văn hóa - Xã hội cho biết, các khoản thu chi trong nhà trường đang được thực hiện theo Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT và Thông tư 16/2018/TT-BGDĐT và một số văn bản hướng dẫn.
Tuy vậy, các cơ sở thu chưa có sự đồng bộ. Thực tế, có những lãnh đạo trường ngại phản ứng của phụ huynh mà không dám thu, không dám làm gì. Ông Bình cho rằng, việc thu quỹ cha mẹ học sinh và các khoản thỏa thuận cũng rất cần thiết để hỗ trợ tích cực các hoạt động giáo dục trong nhà trường, nhưng không được để lạm thu.
Trưởng ban Văn hóa - Xã hội cho biết thêm, khi đi thực tế tại địa phương, nhiều phụ huynh phản ánh việc triển khai thanh toán học phí và các khoản thu không dùng tiền mặt còn nhiêu khê, gây khó cho phụ huynh, thậm chí có tình trạng độc quyền. Ngoài ra còn có các khoản dịch vụ ở ngoài mà các trường có liên kết tổ chức cũng không thống nhất về giá.
Theo quy định tại Nghị định 81/2021/NĐ-CP, Chính phủ quy định HĐND các tỉnh, TP cần ban hành rất chi tiết về danh mục các khoản thu, mức thu, cơ chế quản lý thu chi. Thực hiện nghị định này, các ban ngành của TPHCM cũng đang họp bàn để tham mưu UBND trình HĐND TP thống nhất mức trần.
Ông Nguyễn Bảo Quốc - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM nhận định TPHCM có địa bàn rộng, rất đa dạng loại hình, mỗi nơi có cách tổ chức, yêu cầu cấp độ khác nhau… do vậy để xây dựng mức thu chi này không dễ dàng. Vì thế, các đơn vị cần khảo sát, bàn bạc thật kỹ để khi quy định ra không gây khó khăn cho các trường hoạt động.
Tránh độc quyền, lạm thu
Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM Nguyễn Văn Hiếu cho biết, sẽ tính toán để xây dựng đề xuất mức thu phù hợp. Ông dẫn chứng trường hợp liên kết để học tiếng Anh với giáo viên bản ngữ.
"Yêu cầu về trình độ, chứng chỉ của giáo viên, kể cả giáo viên nước ngoài đều có quy định chuẩn. Do đó, sẽ tính toán đưa ra mức tối đa. Các trường sẽ dựa trên cơ sở đó để mời giáo viên, ai đồng ý thì dạy.
Sở sẽ khảo sát một số trường đang thực hiện hợp đồng với giáo viên bản ngữ, tính toán mức nào hợp lý, vừa phải chứ. Tránh tình trạng mỗi trung tâm một giá khi đã có chuẩn chung", ông Hiếu nói.
Tương tự, hoạt động CLB cũng vậy, theo người đứng đầu ngành giáo dục TP, cần tính tổng các loại chi phí như thuê huấn luyện viên, mặt bằng, điện nước… để đưa ra mức trần.
Cùng với đó, ông Hiếu bày tỏ bức xúc trước phản ánh của phụ huynh về kênh thanh toán học phí.
Cụ thể, phụ huynh phản ánh khi đóng học phí qua ngân hàng thì có ngân hàng thu phí tới hơn 10.000 đồng, có ngân hàng không thu. Đặc biệt, có trường độc quyền, chỉ chọn một ngân hàng để thanh toán.
Từ phản ánh trên, lãnh đạo Sở yêu cầu các trường phải lựa chọn đối tác phù hợp, phải công khai mức phí và có sự đồng thuận với phụ huynh học sinh. Mức phí thanh toán nếu có thì phải hợp lý.
Ông Cao Thanh Bình đề xuất Sở GD&ĐT TPHCM ra văn bản chung, quyết liệt với vấn đề này, chẳng hạn nếu ngân hàng cam kết không thu phí thì mới cho phép triển khai vào hệ thống ngành GD&ĐT - ông Bình kiến nghị.
Trước đó, hồi giữa tháng 3, Sở GD&ĐT TPHCM yêu cầu gửi các trường THPT công lập, các trường trực thuộc về việc báo cáo kết quả thực hiện vận động, tiếp nhận, quản lý, sử dụng tài trợ và kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh năm 2022.
Từ đầu năm học tới nay, TP đã xảy ra nhiều sự việc xôn xao liên quan đến quỹ phụ huynh. Điển hình như hai lớp của Trường THCS Lê Quý Đôn quận 3, tổ chức thu quỹ phụ huynh lên đến hàng trăm triệu đồng gây bức xúc trong dư luận.