Sáng 22/8, tại Hà Nội, diễn ra lễ khai mạc Hội nghị người Việt Nam ở nước ngoài toàn thế giới lần thứ 4 và Diễn đàn Trí thức, Chuyên gia Việt Nam ở nước ngoài lần thứ 4 (Hội nghị VK4).
Diễn đàn là cơ hội để các chuyên gia, trí thức kiều bào trao đổi về những xu thế phát triển trên thế giới và khu vực; hiến kế về các vấn đề phát triển xanh, bền vững của đất nước; mở rộng Mạng lưới Đổi mới sáng tạo…
Trao đổi tại hội nghị, ông Johnathan Hạnh Nguyễn, kiều bào Philippines, Chủ tịch Tập đoàn Liên Thái Bình Dương, cho biết ngay từ những năm tháng đầu tiên sau ngày đất nước thống nhất, ông đã trở về quê hương với sứ mệnh là mở đường bay TP HCM - Manila, góp phần vào việc phá vỡ thế bao vây cấm vận đối với Việt Nam.
Sau đó, ông gom góp tài sản cũng như kêu gọi bạn bè trở về đầu tư tại quê hương, tiếp tục đồng hành cùng đất nước trong suốt hành trình phát triển và hội nhập quốc tế.
"Trải qua nhiều năm đầu tư và kinh doanh ở Việt Nam, tôi nhận thấy hiện nay đang là cơ hội tốt nhất cho kiều bào trở về làm ăn tại Việt Nam", ông Hạnh Nguyễn bày tỏ quan điểm.
Theo Chủ tịch Tập đoàn Liên Thái Bình Dương, thời gian qua, với tầm nhìn chiến lược, Chính phủ đã không ngừng hoàn thiện và ban hành các chính sách mới, đặc biệt là trong lĩnh vực đầu tư, kinh tế, giáo dục và khoa học công nghệ. Nhờ đó môi trường đầu tư được cải thiện rõ rệt, tạo các cơ chế thuận lợi, không chỉ thu hút nguồn vốn mà còn là sự trở về của tri thức, kinh nghiệm và tinh thần sáng tạo từ cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.
Ông Johnathan Hạnh Nguyễn nhấn mạnh: "Thế hệ trẻ là nguồn lực tiềm năng lớn cho đất nước". Chính phủ nên có chiến lược thu hút sinh viên, thanh niên Việt kiều về thực tập, khởi nghiệp, tham gia các dự án cộng đồng tại Việt Nam để giúp họ gắn kết với nguồn cội và mang đến những sáng kiến mới, góp phần phát triển đất nước.
"Một điều rất đáng mừng là thời gian gần đây tôi nhận thấy có rất nhiều các bạn trẻ từ nước ngoài trở về Việt Nam lập nghiệp, trong đó có cả các bạn sinh ra ở nước ngoài. Điều này chứng tỏ có một sự dịch chuyển không nhỏ của tri thức từ nước ngoài về Việt Nam, đặc biệt là ở các nước có nền công nghệ và kinh tế phát triển", ông nói.
Ở TP.HCM hiện có gần 100 công ty start up và nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm của các bạn kiều bào trẻ, trong đó đa số về từ Mỹ.
Để có thể phát huy khả năng của các kiều bào trẻ, tranh thủ những công nghệ mới mà thế hệ trẻ sáng tạo ra, ông Hạnh Nguyễn đề nghị Chính phủ nên áp dụng cơ chế sandbox, cho phép thử nghiệm các công nghệ mới, những mô hình kinh doanh mới mà không đòi hỏi nhiều giấy phép.
Bên cạnh đó, ông đề nghị Chính phủ tạo điều kiện hơn nữa để các bạn trẻ kiều bào được thuận lợi trong việc xin quốc tịch Việt Nam mà vẫn giữ quốc tịch nước ngoài, làm căn cước… để có thể ổn định cuộc sống lâu dài ở Việt Nam, điều này vô cùng quan trọng và tôi được biết là nhiều bạn kiều bào trẻ đang gặp khó khăn trong vấn đề này.
Cũng theo ông Hạnh Nguyễn, dù Việt Nam đã có những bước tiến lớn trong cải thiện môi trường đầu tư, nhưng vẫn cần tăng cường tính minh bạch, đơn giản hóa thủ tục.
"Cần xem xét cơ chế một cửa dành riêng cho kiều bào, nơi có thể cung cấp thông tin, tư vấn và giải quyết nhanh chóng các vấn đề pháp lý liên quan đến đầu tư", ông nói.
Ngoài ra, ông Hạnh Nguyễn nhận định Việt Nam đã có những bước tiến rõ rệ thúc đẩy chuyển đổi số, tuy nhiên cần quy hoạch các "cụm công nghệ" với hạ tầng kỹ thuật số hiện đại, đặt tại các thành phố lớn và vùng kinh tế trọng điểm, nơi doanh nghiệp và các startup công nghệ có thể tương tác, chia sẻ tri thức và hợp tác nghiên cứu.
Cần tạo cơ chế ưu đãi đặc biệt cho những dự án hạ tầng dữ liệu quốc gia, phát triển AI, bán dẫn, thúc đẩy các chương trình đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Điều này không chỉ giúp tăng cường năng lực công nghệ của quốc gia mà còn mang đến nguồn vốn và tri thức quốc tế cho quá trình chuyển đổi số.
Ông kiến nghị: "Chúng ta nên có cơ chế đặc biệt để thúc đẩy các vườn ơm công nghệ, đầu tư mạo hiểm vì đó là những thành tố chính trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo giúp cho những người sáng tạo thuận lợi trong việc tạo ra các công nghệ mới và thương mại hóa các sản phẩm công nghệ đó".
Một điểm quan trọng nữa được ông Jonathan Hạnh Nguyễn đề cập liên quan đến lĩnh vực du lịch và đầu tư bán lẻ du lịch.
Ông chỉ ra rằng Việt Nam đã và đang trở thành một điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch quốc tế, nhưng để phát triển bền vững và tạo ra sự khác biệt, cần tận dụng tốt hơn sự kết nối với mạng lưới tại các thị trường lớn quốc tế thông qua cộng đồng Việt kiều toàn cầu.
"Chúng ta cần có các cơ chế hỗ trợ kết nối các hệ thống cửa hàng bán lẻ của kiều bào tại nước ngoài để trưng bày và bán các sản phẩm Việt. Điều này sẽ giúp nâng cao vị thế thương hiệu Việt trên thị trường quốc tế.
Mặt khác, Việt Nam cần đầu tư phát triển hạ tầng thương mại và dịch vụ chất lượng cao, chuyên nghiệp hoá hệ thống bán lẻ tại các điểm du lịch, cần phát triển các trung tâm thương mại, tích hợp với tiêu chuẩn quốc tế để thu hút khách du lịch", ông Hạnh Nguyễn nêu quan điểm.
