Gần 2 năm nay, người dân huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình vô cùng bất ngờ khi giữa vùng quê biển xuất hiện một bảo tàng tư nhân quy mô lớn. Nơi đây xưa kia là nhà máy sản xuất gạch, tuy nhiên đã được chuyển đổi thành nơi trưng bày toàn máy bay, tên lửa, bom đạn... với số lượng lớn.
Trong khuôn viên bảo tàng rộng hàng nghìn mét vuông, cả trong nhà lẫn ngoài trời trưng bày hàng nghìn hiện vật, nhiều nhất là vũ khí, đạn dược phục vụ chiến đấu trước kia. Nổi bật hơn cả là chiếc máy bay chiến đấu huyền thoại MiG 21 do Liên Xô sản xuất, tài trợ Việt Nam để chiến đấu những năm kháng chiến chống Mỹ.
Ông Nguyễn Văn Tú - người trông coi và là hướng dẫn viên tại bảo tàng chia sẻ, chiếc máy bay MiG 21 này được ông Dương Văn Đôn (SN 1965, chủ nhân bảo tàng) mua lại từ Bộ Quốc phòng. Trước khi đưa về đây trưng bày, chiếc máy bay vẫn còn hoạt động được, tuy nhiên do hết niên hạn sử dụng nên Bộ Quốc phòng nhượng lại để phục vụ trưng bày.
Ông Tú chia sẻ thêm, để đưa chiến đấu cơ huyền thoại về được bảo tàng, chủ nhân bảo tàng phải nhờ sự giúp đỡ của lực lượng quân đội tháo rời các bộ phận của máy bay cho dễ vận chuyển, sau đó mới lắp ráp hoàn chỉnh lại. "Ông Đôn rất trân quý chiếc máy bay này do nó từng được anh hùng Đỗ Văn Lanh quê Ninh Bình cầm lái" - ông Tú nói.
Trước khi được UBND tỉnh Ninh Bình cho phép mở bảo tàng tư nhân, nơi ông Đôn trưng bày các hiện vật là nhà máy sản xuất gạch nung của gia đình (từ năm 2004). Ông Đôn tâm sự, ông được bố truyền cảm hứng để sưu tầm các hiện vật chiến tranh. Khi bố ông còn sống đã thích và sưu tầm được một số hiện vật. Thấy thích thú với việc này nên ông Đôn dành hết tiền bạc kiếm được từ làm gạch, bỏ thời gian lặn lộn khắp nơi để tìm đồ.
Sau hơn chục năm sưu tầm, đến nay ông Đôn có hơn 1.000 hiện vật quý giá. Nhiều nhất là các loại tên lửa, bom, ngư lôi, đạn dược... Các loại khí tài này được ông sưu tầm ở các tỉnh từng là chiến trường ác liệt của Việt Nam những năm tháng chống Mỹ như: Quảng Trị, Tây Ninh, các tỉnh Tây Nguyên...
Trong số các loại bom ông Đôn sưu tầm được có những quả bom nặng hàng tấn. Trước khi đưa về trưng bày tại bảo tàng, các quả bom này đều được lực lượng công binh kiểm tra kỹ lưỡng độ an toàn và cấp phép trưng bày. Ông Tú cho hay, có những quả bom phải vào tận rừng sâu mới đưa ra được, vì thế rất ý nghĩa khi trưng bày tại bảo tàng để giáo dục thế hệ trẻ.
Số lượng tên lửa ông Đôn sưu tầm được lên đến hàng chục loại. Hầu hết, các loại khí tài này xưa kia đều là vũ khí tối tân có sức hủy diệt, công phá lớn.
Một khẩu pháo của quân đội Việt Nam dùng chiến đấu những năm 1954 tại chiến trường Điện Biên Phủ. Để sở hữu được khẩu pháo khủng này, ông Đôn phải mất nhiều năm tìm kiếm, thuyết phục.
Chiếc máy bay không người lái của quân đội Mỹ dùng để do thám cũng là hiện vật vô cùng giá trị được chủ nhân của bảo tàng tốn nhiều công sức mới có thể sở hữu.
Ngoài tên lửa, bom đạn các loại, số ngư lôi, thủy lôi lên đến hàng chục chiếc đang trưng bày tại bảo tàng cũng khiến nhiều người tò mò. Có loại ngư lôi hiện đại có động cơ, được điều khiển từ xa, chúng tìm mục tiêu dưới nước bám sát và tiêu diệt. Các loại ngư lôi, thủy lôi này được Mỹ dùng để đánh các tàu chiến của Việt Nam.
Số lượng lớn đạn pháo đủ các kích cỡ. Ông Đôn tâm sự thêm: "Thời gian tới tôi sẽ tiếp tục sưu tầm thêm nhiều hiện vật nữa, trong đó sẽ có thêm chiếc xe tăng, thêm nhiều loại hiện vật khí tài nữa để phục vụ người dân đến tham quan".
Ngoài máy bay, tên lửa, vũ khí, bom đạn... bảo tàng của ông Dương Văn Đôn còn trưng bày nhiều cổ vật quý khác nói về các thời kỳ trước ở Việt Nam. Hiện bảo tàng mở cửa tất cả các ngày trong tuần để cho người dân đến tham quan miễn phí. Ông Đôn mong muốn khi đủ điều kiện sẽ chuyển bảo tàng về thành phố Ninh Bình để phục vụ được nhiều người hơn.
