Chiều tối 5/7, người dân cả hai block chung cư 8X Đầm Sen (Tân Phú, TP.HCM) phải lấy mẫu tầm soát Covid-19. Thông tin trước đó cho biết các bộ kit sẽ cho kết quả ngay, nhưng test xong thì mạnh ai nấy về, không ai được cầm tờ giấy xác nhận âm tính như hình dung.
Khoảng 8 giờ tối, khâu xét nghiệm hoàn thành. Nhiều người lên nhà ăn tối, một số đi bộ hoặc hóng gió ở công viên nhỏ phia dưới. Không khí yên bình thường lệ bắt đầu xáo trộn khi bảo vệ chung cư, Ban quản lý, dân quân tự vệ phường xếp dụng cụ rào chắn phía trước cổng.
Một số người tò mò, một số người thắc mắc, một số người vỡ lẽ. Trên nhóm Facebook của cư dân, Trưởng ban quản trị đăng một thông tin rụng rời: "10 ca nghi nhiễm Covid-19. Chung cư chính thức phong toả từ 9 giờ tối".
Trong khoảng 2 tiếng đồng hồ sau thông báo, hàng chục câu hỏi gửi đến ban quản lý: Những ca nghi nhiễm ở căn hộ nào, phải nói ra để tôi biết có tiếp xúc họ hay không? F0 ở tầng nào, người ở tầng đó có phải test nữa không? Ngày mai tôi đi coi thi THPT thì có được ra không? Phong toả như vậy hàng hoá ra vào thế nào?
Ban quản trị vốn đã lập các kịch bản trước đó cho từng tình huống dịch bệnh khác nhau, nhưng vẫn bối rối trước rất nhiều câu hỏi của cư dân. Người dân đã xem báo đài, xem không biết bao nhiêu tin về phong toả nhưng đến khi mình bị nằm trong vùng đó thì nhiều vấn đề thực tế mới nảy sinh.
Chưa bao giờ cái nhóm Facebook vốn im ắng lại xôn xao như vậy. Một người đề xuất lập thêm nhóm Zalo để cập nhật thông tin nhanh hơn. Cứ thế, nhóm Facebook và Zalo vẫn đều đều có tin nhắn mới. Trên màn hình smartphone, thông báo liên tục nhấp nháy.
Thay vì dùng loa, dùng bảng thông báo ở thang máy như thường lệ, Ban quản trị bắt đầu dùng mạng xã hội để cập nhật thông tin nhanh và chính xác hơn. Chưa bao giờ thấy mạng xã hội hữu ích đến vậy ở thời khắc con người rất hoang mang.
Sau giai đoạn bối rối, bên cạnh những bình luận bất an bắt đầu có những dòng chữ trấn an. Bên cạnh những lo lắng, bắt đầu có sự điềm tĩnh. Và từ lúc này, những bình luận trên Facebook được thả tim nhiều hơn. Các ý kiến trong khung chat Zalo bắt đầu được gắn thêm nhiều trái tim đỏ. Chưa bao giờ những trái tim "ảo" lại khiến người ta ấm áp như vậy vào một buổi tối bỗng thấy trống rỗng lạ lùng.
 |
| Bài viết kêu gọi ủng hộ lực lượng bảo vệ, quản lý toà nhà. |
Mọi người chợt nhận ra khi không được ra ngoài, không thể lấy ý kiến cư dân bằng cách họp dưới tầng trệt thì các công cụ giao tiếp trên mạng thực sự phát huy tác dụng. Ban quản trị thay vì được họp để lấy ý kiến, bây giờ đã tạo poll (biểu quyết) trên Facebook để mọi người bình chọn, kết quả rất nhanh và minh bạch.
Tình người trong đại dịch
Sáng hôm sau, ngày 6/7, thông tin chung cư bị phong toả lên mặt báo. Bạn bè, đồng nghiệp, người thân biết đến nhiều hơn. Các tin nhắn động viên, những cuộc gọi mong muốn “viện trợ” đồ ăn thức uống cũng dày lên.
Sau một đêm, cư dân đã bình tĩnh trở lại, nghĩ cách sống tích cực trong những ngày tiếp theo.
Từ sáng sớm, có câu chuyện đã lan truyền trên nhóm Facebook: Một chú bảo vệ dù biết chung cư bị phong toả nhưng sáng đó vẫn đi làm. Đội trật tự nói: “Vào rồi không ra được nha chú!”, người bảo vệ gật đầu, chấp nhận xa nhà, sống trong điều kiện thiếu thốn ít nhất 14 ngày tới.
 |
| Những dòng chia sẻ bắt đầu lan toả năng lượng tích cực cho cư dân. |
Sau đó, những lời động viên, đề nghị hỗ trợ đồ ăn thức uống, hoạt động tình nguyện, những câu chia sẻ... bắt đầu xuất hiện trên nhóm Facebook.
Có vẻ sau khi nỗi lo toan cho bản thân và gia đình đã được sắp xếp ổn thoả, nhiều người bắt đầu nghĩ đến cộng đồng.
Những người cần giúp đỡ đầu tiên là đội ngũ bảo vệ và nhân viên trong bộ phận quản lý toà nhà. Trong khi cư dân được sống tại căn hộ thì lực lượng này buộc phải ở lại vì lý do phong toả, không có chỗ nghỉ ổn định.
Hưởng ứng lời kêu gọi, các cô bác liền mang ghế bố xuống để mọi người nghỉ ngơi, nhiều người tham gia đội ngũ tình nguyện nhằm giảm tải công việc cho nhóm bảo vệ và quản lý. Có ý kiến đề nghị quyên góp tiền hỗ trợ cho nhóm bảo vệ và quản lý gặp khó khăn.
Song song đó, những người hoạt động tích cực bắt đầu kêu gọi cư dân tìm đầu mối cung cấp hàng hoá thiết yếu. Hàng loạt người buôn bán cũ và mới rao bán rau củ, trái cây, thức ăn, đồ uống,... để phục vụ nhu cầu. Chưa kể, một số người tìm được nguồn hàng miễn phí, hàng “giải cứu” cung cấp cho cư dân. “Rau 0 đồng” được xếp ngay ngắn ở sảnh. Chưa bao giờ một ảnh chụp trên mạng với dòng thông báo ngắn gọn “Mọi người vui lòng mang theo đồ đựng rau và lấy vừa đủ ăn” lại có ý nghĩa như thế.
 |
| "Rau 0 đồng" cho cư dân vào ngày đầu phong toả chung cư. |
Tiếp đó, khẩu trang miễn phí cũng được treo ở cửa một căn hộ. Chủ hộ có nhã ý tặng cư dân, ai cần thì đến lấy.
Thông thường, các thông báo nhanh từ Ban quản lý được thực hiện qua loa phóng thanh. Tuy nhiên tiếng loa không thể tiếp cận hết được tất cả các căn hộ ở 18 tầng. Kể từ đợt xét nghiệm tầm soát, nhóm Facebook trở thành nơi “phiên dịch” tiếng loa. “Mọi người ơi loa vừa nói gì vậy?”, một người đăng lên nhóm và ai nghe được sẽ trả lời.
Xôn xao nhất vẫn là nhóm chat Zalo. Rất nhiều thông tin cập nhật được chia sẻ. Rất nhiều trái tim đỏ đã được thả. Hầu như trong không gian của màn hình smartphone, không có câu chat nào không được thả tim.
Rất nhiều người chia sẻ cách sống chung với phong toả, các địa chỉ mua hàng online, thông tin cập nhật của thành phố về chống dịch, quy định cách ly và phòng tránh... Khi có ai lo lắng về thông tin thành phố có thể siết chặt hơn các quy định để dập dịch, là có người vào cảnh báo tránh phát tán thông tin sai sự thật vì có thể gây hoang mang, bị phạt.
Cứ thế, những dòng tin nhắn tiếp sức liên tục hiển thị trên màn hình smartphone. Những người hiếm khi thấy mặt nhau nhưng giờ lại xưng hô “bạn”, “tôi”, “chị”, “anh” và bảo nhau cùng vượt qua giai đoạn khó khăn. Như một cư dân lão thành đăng trên nhóm: “Cư dân mình nhìn bên ngoài có vẻ lạnh lùng nhưng khi hữu sự thì nồng ấm một khối tình láng giềng thật ấm áp”.
Trong giai đoạn Sài Gòn đang oằn mình chống dịch, người người xa cách, nhà nhà im ỉm, có lẽ những trái tim "ảo" mà "thật" trên mạng xã hội cũng góp một phần trong việc làm ấm lòng mỗi người. Không gian mạng tưởng ảo nhưng cũng giúp người thật sát lại gần nhau hơn, trong khó khăn lại hiểu nhau và đoàn kết hơn.
Thiên Phúc
