Theo đó, vào ngày 19/11/1942, cuộc phản công của quân đội Liên Xô gần Stalingrad bắt đầu. Chiến thắng trong trận chiến hoành tráng này là khởi đầu của một bước ngoặt lớn trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại.
Toàn bộ người dân Liên Xô, trong đó có người Kazakhstan, đã tham gia vào các trận chiến gần Stalingrad. Những người bản địa của Kazakhstan đã nhiều lần thể hiện những tấm gương về lòng dũng cảm bằng khi hy sinh mạng sống.
Đọc thêm về vai trò của lực lượng này trong việc đạt được chiến thắng trong Trận chiến Stalingrad, cũng như ký ức về những anh hùng Kazakhstan được lưu giữ như thế nào cho đến ngày nay?
Mùa xuân năm 1942, sau thất bại trong âm mưu xâm lược Liên Xô với tốc độ cực nhanh, bộ chỉ huy quân sự Đức đã xây dựng kế hoạch tiến công xuống phía nam Liên Xô.
Theo các nhà lãnh đạo hàng đầu của Wehrmacht, các điều kiện chính dẫn đến thất bại cuối cùng của Liên Xô là chiếm được Kavkaz với nguồn dầu mỏ dồi dào, các vùng nông nghiệp màu mỡ của Don, Kuban, Bắc Kavkaz và Hạ lưu sông Volga cũng như mạch nước sông Volga.
Đến cuối tháng 6/1942, quân Đức đã tập trung khoảng 900.000 binh lính và sĩ quan, 1.260 xe tăng, 17.000 súng và súng cối, 1.640 máy bay chiến đấu trong khu vực từ Kursk đến Taganrog. Vào tháng 7, quân đội Đức bắt đầu tiến về Stalingrad.
Do đó, bắt đầu trận chiến đẫm máu nhất trong toàn bộ lịch sử thế giới, diễn ra trên một lãnh thổ rộng lớn khoảng 100 nghìn km² với chiều dài phía trước từ 400 đến 850 km. Hơn 2,1 triệu người đã tham gia trận chiến hoành tráng, 500 nghìn binh sĩ Liên Xô đã thiệt mạng.
Can đảm trong cuộc chiến không cân sức
Trong số những người chiến đấu có đại diện của toàn thể nhân dân đa quốc gia của Liên Xô, bao gồm cả người Kazakh. 9 sư đoàn được thành lập trong đội quân của Kazakhstan đã tham gia trận Stalingrad: 5 sư đoàn súng trường và kỵ binh, 1 lữ đoàn súng trường, 1 trung đoàn súng cối và 1 tiểu đoàn chế tạo cơ giới.
Toàn bộ đội hình quân sự được tập hợp tại Kazakhstan. Đặc biệt, Sư đoàn kỵ binh 81 từ thành phố Dzhambul (Taraz) là một phần của Quân đoàn kỵ binh số 4, đã phải chiến đấu với một số trận chiến khó khăn nhất gần Stalingrad.
Vào tháng 11/1942, sư đoàn này đã tạo ra một bước đột phá nhanh chóng trong cuộc phòng thủ của quân Đức và đồng minh tại nhà ga Abganerovo, tại đây, với tổn thất tối thiểu, đơn vị đã có thể đánh bại kẻ thù và thu được các chiến lợi phẩm, bao gồm một số nhà kho, hàng chục khẩu súng và ít nhất 300 con ngựa. Mục tiêu tiếp theo, chiếm nhà ga Kotelnikovo, không thể đạt được nhanh chóng như vậy, vì Wehrmacht đã tăng cường phòng thủ bằng các đoàn tàu xe tăng.
Vào tháng 12, Sư đoàn 81 đã thất bại trong nỗ lực vượt qua nhà ga từ phía sau, sau đó nó bị quân Đức bao vây. Do đó bắt đầu một trận chiến không cân sức giữa 150 đội xe tăng và kỵ binh.
Bất chấp những tổn thất nghiêm trọng và nguy cơ bị tiêu diệt hoàn toàn, sư đoàn kỵ binh không chỉ thoát ra khỏi vòng vây mà còn trói chân được quân địch đang cố giải vây cho Tập đoàn quân 6 của Paulus, bị vây hãm trong cuộc phản công.
Chiến công của những người lính Kazakhstan
Trong trận chiến ở Stalingrad, người ta có thể tìm thấy vô số ví dụ về lòng dũng cảm của các chiến binh đến từ Kazakhstan. Điển hình, Karsybai Spataev, người đã chiến đấu trong tiểu đoàn pháo ngựa của Sư đoàn kỵ binh 61, tiếp tục chiến đấu trong trận chiến gần trang trại Shartunovsky gần Stalingrad vào tháng 11/1942.
Anh đã một mình đẩy lùi cuộc tấn công từ 3 phía của 36 xe tăng bằng súng máy, tiêu diệt tới một trung đội bộ binh địch bằng súng cối. Khi một trong những chiếc xe tăng đột nhập vào khẩu đội phòng thủ, Spataev, với một quả mìn trên tay, đã lao vào và quyết định kết quả của trận chiến bằng chính mạng sống.
Trên bầu trời Stalingrad, các cuộc xuất kích chiến đấu do Trung sĩ Nurken Abdirov từ trung đoàn hàng không xung kích 808 thuộc sư đoàn hàng không xung kích 267 tiến hành. Trong 16 lần xuất kích, anh đã tiêu diệt được 12 xe tăng và hơn 200 phương tiện.
Vào ngày 19/12/1942, trong cuộc tấn công vào các vị trí của địch gần trang trại Konkov của Vùng Rostov, máy bay của Abdirov đã bị các xạ thủ phòng không của địch đốt cháy, sau đó phi công đã lao máy bay vào cột xe tăng địch.
Vì những chiến công trong các trận bao vây và tiêu diệt tập đoàn quân địch ở Stalingrad, nhiều chiến sĩ người Kazakhstan đã được phong tặng danh hiệu Anh hùng Liên Xô. Chiến thắng trong Trận Stalingrad đánh dấu sự khởi đầu của một sự thay đổi căn bản, dẫn đến việc giải phóng lãnh thổ Liên Xô và đánh bại Đức Quốc xã. Sự kiện này là thành tựu chung của tất cả các dân tộc Liên Xô, bao gồm cả người Kazakhstan.
Hạ Thảo (lược dịch)