Những dự án vướng 'lùm xùm' pháp lý của Quốc Cường Gia Lai

Dự án 39-39B Bến Vân Đồn

Dự án 39-39B Bến Vân Đồn thuộc quận 4, TP.HCM, diện tích 6.202 m2, có nguồn gốc thuộc sở hữu Nhà nước. Đây là khu đất do Tổng Công ty Cao su Đồng Nai và Công ty Cao su Bà Rịa, thuộc Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (VRG) quản lý. Năm 2009, 2 công ty trên góp vốn lập ra Công ty TNHH Phú Việt Tín để đầu tư, kinh doanh khu đất theo quy hoạch.

Cuối tháng 3/2010, UBND TP.HCM có quyết định thu hồi và giao đất cho Công ty TNHH Phú Việt Tín đầu tư xây dựng thương mại, văn phòng, officetel và căn hộ. Đến năm 2014, UBND TP.HCM phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất của khu đất là hơn 186 tỷ đồng. Công ty Phú Việt Tín đã nộp tiền.

Cuối tháng 3/2017, Công ty Phú Việt Tín đã ký kết hợp đồng sáp nhập vào Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Phúc Nguyên, trở thành Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Nova Phúc Nguyên. Nova Phúc Nguyên làm chủ đầu tư dự án trên khu đất.

Năm 2021, Thanh tra Chính phủ có kết luận đối với dự án tại khu đất 39-39B Bến Vân Đồn. Theo đó, việc Công ty Phú Việt Tín không lập dự án đầu tư là vi phạm quy định pháp luật. UBND TP.HCM có quyết định thu hồi, giao đất và chỉ định Công ty Phú Việt Tín làm nhà đầu tư thực hiện dự án mà không thông qua đấu giá là không đúng với quy định pháp luật.

Liên quan đến dự án 39-39B Bến Vân Đồn, ngày 23/5/2024, Cơ quan CSĐT Bộ Công an (C03) đã khởi tố vụ án hình sự "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí".

Về phía Quốc Cường Gia Lai, bà Nguyễn Thị Như Loan đã lên tiếng khẳng định, Quốc Cường Gia Lai không liên quan đến VRG, chưa bao giờ làm việc, đàm phán trực tiếp với VRG, Công ty Cao su Đồng Nai và Công ty Cao su Bà Rịa về việc nhận chuyển nhượng vốn góp này.

Năm 2013, Quốc Cường Gia Lai đã đàm phán và ký kết hợp đồng hứa chuyển nhượng và đặt cọc cho Công ty CP Đầu tư và Thương mại Việt Tín về việc nhận chuyển nhượng 100% góp vốn Công ty Phú Việt Tín. Tổng giá trị chuyển nhượng 100% vốn góp này do Quốc Cường Gia Lai chi trả theo thỏa thuận kèm hóa đơn, chứng từ là 464 tỷ đồng.

Sau khi nhận chuyển nhượng, Quốc Cường Gia Lai có dự định làm bến du thuyền kết nối từ dự án này thông với dự án Khu dân cư Phước Kiển, huyện Nhà Bè. Tuy nhiên, HĐQT công ty đưa ra kế hoạch nếu tài chính tập trung vào Phước Kiển nên dự án 39-39B Bến Vân Đồn phải chậm lại, không thể đầu tư 2 dự án cùng lúc. Từ đó HĐQT quyết định bán, giảm bớt gánh nặng về tài chính, tránh rủi ro cho công ty và cổ đông.

Dự án Phước Kiển 91,6 ha

Phước Kiển 91,6 ha là một dự án đáng chú ý nhất của QCG về độ lớn và quy mô cũng như những lùm xùm kiện cáo trong thời gian dài.

Tháng 3/2017, QCG và CTCP Đầu tư Sunny Island (Sunny) đã ký với nhau hợp đồng mua bán liên quan đến Dự án Khu dân cư Bắc Phước Kiển tại huyện Nhà Bè, TP.HCM.

Theo hợp đồng, Sunny sẽ phải chuyển cho QCG số tiền 4.800 tỷ đồng theo lộ trình được quy định trong hợp đồng và QCG có nghĩa vụ chuyển nhượng phần đất tương ứng với số tiền đã nhận.

Tuy nhiên, mâu thuẫn xảy ra khi Sunny chỉ giải ngân đến 2.882 tỷ đồng thì dừng lại. Sau khi quá hạn chuyển tiền, QCG đã nộp đơn khởi kiện lên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) vào cuối năm 2020 để giải quyết tranh chấp. Mong muốn của QCG là trả lại toàn bộ 2.882 tỷ đồng đã nhận từ Sunny, đổi lại phía Sunny phải chuyển nhượng lại toàn bộ phần đất đã nhận.

Đến nay dù thắng kiện đối tác nhưng QCG lại phải đối mặt với nhiều khó khăn khi thực hiện dự án này. Đầu tiên công ty phải làm lại hồ sơ pháp lý từ đầu theo quy định mới của Luật Đầu tư, đồng nghĩa với việc tiếp tục guồng quay pháp lý trong thời gian tới.

Kế đến, dự án Phước Kiển hiện vẫn còn vài phần trăm đất chưa giải phóng mặt bằng xong, theo quy định mới nếu chưa sẵn sàng 100% đất sạch sẽ không đủ điều kiện thực hiện dự án. Ngoài ra, trong dự án bị vướng 8-9 ha đất kênh rạch xen cài, bị gọi là đất công.

Phước Kiển 32,4ha

QCG còn có một dự án khác tại xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè, TP.HCM. Dự án này gắn liền với vụ án Công ty TNHH MTV đầu tư và xây dựng Tân Thuận (Công ty Tân Thuận) bán đất công với giá rẻ.

Theo kết luận điều tra, tháng 11/2000, Công ty Tân Thuận 100% vốn Văn phòng Thành ủy TP.HCM được giao nhiệm vụ đầu tư xây dựng dự án Phước Kiển tại huyện Nhà Bè và được Văn phòng Thành ủy chấp thuận chủ trương đầu tư. Tổng diện tích dự án gần 51 ha nhưng đến hết năm 2013, Công ty Tân Thuận mới đền bù được 32,4 ha.

Tháng 8/2016, QCG có văn bản đề nghị hợp tác đầu tư hoặc xin nhận chuyển nhượng 100% dự án Phước Kiển.

Tháng 6/2017, Công ty Tân Thuận đã chuyển nhượng hơn 32ha đất Phước Kiển cho QCG với giá 1,29 triệu đồng/m2 và đã nhận của QCG 374 tỷ đồng và 23 tỷ đồng tiền thuế.

Tháng 12/2017, Văn phòng Thành ủy TP.HCM đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường đánh giá lại giá trị khu đất. Theo Sở, trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất thì đơn giá bình quân hơn 1,7 triệu đồng/m2, tổng giá trị khu đất là hơn 574 tỷ đồng.

Cuối năm 2017, Thường trực Thành ủy chỉ đạo tạm dừng việc chuyển nhượng khu đất cho QCG, không đồng ý bán chỉ định. Hợp đồng chuyển nhượng sau đó đã bị hủy bỏ vào đầu năm 2018. Công ty Tân Thuận đã trả lại cho QCG số tiền trên cùng tiền lãi, gây thiệt hại cho Nhà nước 167,8 tỷ đồng.

Tháng 4 vừa qua, hội đồng xét xử TAND Cấp cao tại TP.HCM tuyên án dự án này, tuyên trả gần 17 tỷ đồng cho QCG. Doanh nghiệp cũng đã công bố nhận được quyết định thi hành án của Cục thi hành án dân sự TP.HCM về việc hoàn trả số tiền này vào cuối tháng 5.

Ngày 18/7, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam, lệnh khám xét đối với bà Nguyễn Thị Như Loan, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Quốc Cường Gia Lai về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí quy định tại khoản 3 Điều 219 Bộ luật Hình sự.

Cùng ngày, sau khi Viện kiểm sát nhân dân tối cao (Vụ 5) phê chuẩn các Quyết định và Lệnh nêu trên, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an tổ chức thi hành theo đúng quy định pháp luật.

Cơ quan điều tra đang củng cố tài liệu, chứng cứ đối với sai phạm của các bị can đã khởi tố, đồng thời, tiếp tục mở rộng điều tra vụ án, làm rõ các sai phạm khác của Công ty Cổ phần Quốc Cường Gia Lai và các đơn vị, cá nhân có liên quan, áp dụng các biện pháp theo luật định để thu hồi triệt để tài sản cho Nhà nước.

Đây là động thái mới trong quá trình công an điều tra vụ án "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; Nhận hối lộ; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, xảy ra tại Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam, Công ty Cao su Đồng Nai, Công ty Cao su Bà Rịa, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các đơn vị liên quan.