Ngày vía thần Tài được coi là ngày quan trọng trong năm đối với những người làm kinh doanh. Vào ngày này, bên cạnh việc sắm sửa lễ vật cúng thần Tài, việc mua vàng cầu may cũng diễn ra rất sôi động bởi dân gian tin rằng hoạt động này giúp đem lại nhiều may mắn về tài lộc trong năm, làm ăn buôn bán thuận lợi.
Ngày vía thần Tài là ngày 10 tháng Giêng hàng năm, năm nay rơi vào thứ Năm ngày 10/2/2022. Thường vào ngày này, lượng người xếp hàng mua vàng dự kiến sẽ tăng. Tuy nhiên, trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19, nhiều cửa hàng vàng đã mở thêm dịch vụ mua vàng online để tránh tình trạng tụ tập đông người, gây ảnh hưởng đến công tác phòng chống dịch bệnh.
Ngày càng nhiều người coi trọng việc mua vàng cầu may trong ngày 10 tháng Giêng nhưng chưa hẳn biết rõ sự tích về nguồn gốc ngày vía thần Tài.
Bàn thờ Thần Tài - Thổ Địa
Nguồn gốc ngày vía thần Tài
Theo quan niệm dân gian, thần Tài là vị thần trên trời, chuyên quản Tài - Phúc - Phú - Quý, mang lại tài lộc, sung túc và may mắn. Mua vàng cầu may, dù chỉ mua một chút gọi là, là việc nhiều người thường làm trong ngày vía thần Tài.
Dưới trần gian xưa kia không có thần Tài, bởi vị thần cai quản tiền bạc, tài lộc sống ở trên trời. Trong một lần đi chơi uống rượu, thần Tài say quá nên rơi xuống trần gian, đầu va vào đá, nằm mê mệt không biết gì. Có kẻ đi qua thấy một người ăn mặc như diễn tuồng thì lấy làm lạ, tưởng ông bị điên liền lột sạch trang phục đem bán.
Thần Tài tỉnh dậy không có quần áo trên người, đầu lại va vào đá nên không nhớ mình là ai, đành đi lang thang xin ăn khắp nơi. May thay, ông gặp được một gia đình chủ quán chuyên bán gà quay, heo quay tốt bụng cho ăn. Trước đó, quán không có khách nhưng từ khi ông ăn xin đến thì bỗng dưng đông khách.
Sau một thời gian làm ăn phát đạt, thấy ông ăn xin chỉ ăn mà không làm gì, người lại dơ bẩn nên chủ quán lại đuổi ông đi. Từ đó quán bỗng vắng vẻ trở lại. Thấy vậy, quán đối diện lại mời ông ăn xin về ăn. Cũng như lần trước, mọi người lại ùn ùn kéo đến ăn quán này rất đông.
Mọi người thấy vậy nên ai cũng ra sức mời cho bằng được Thần Tài đến hàng quán của mình ăn để được may mắn, từ đó có câu "Thần Tài gõ cửa".
Thần Tài là vị thần trên trời, chuyên quản Tài - Phúc - Phú - Quý, mang lại tài lộc, sung túc và may mắn
Người dân thấy Thần Tài không có quần áo mặc nên đưa ông đi mua lại quần áo. Đến khi tìm được cửa hàng nơi quần áo ông bị bán, sau khi mặc lại cân đai áo mão thì Thần Tài bỗng nhớ lại mọi chuyện trước kia và bay về trời. Mọi người thấy vậy liền lập bàn thờ, tôn thờ hóa thân Thần Tài là một người lang thang ăn xin quần áo rách rưới.
Trước đây, chỉ những người kinh doanh buôn bán mới mua vàng vào ngày này với mục đích cầu một năm mới nhiều tài lộc. Tuy nhiên, vài năm gần đây, nhiều người Việt đổ xô đi mua vàng trong ngày này với một niềm tin mơ hồ, không có cơ sở khi cho rằng vàng mang ý nghĩa phú quý cát tường, tài lộc may mắn cho năm mới.
Trên thực tế, vàng chỉ có giá trị là kim loại quý, có khả năng tích trữ cao nên được nhiều người tích trữ lâu dài như một thứ tài sản có giá trị bảo toàn và sinh lời, bên cạnh đất đai, tiền và ngoại tệ.
Những điều kiêng kỵ cần lưu ý vào ngày vía Thần Tài
Trước hết, để thể hiện sự tôn kính, cần lưu ý không đặt ban thờ Thần Tài ở gần những nơi không sạch sẽ như nhà vệ sinh, nhà tắm, nhà bếp hay nơi phơi đồ… Cũng không nên đặt ban thờ Thần Tài ở lối đi lại.
Nên kiêng đặt ban thờ Thần Tài nhìn ra hướng Ngũ Quỷ là hướng Đông Bắc, hướng Tây Nam.
Dân gian còn cho rằng không nên dùng bóng đèn điện hay đèn nháy để thay cho nến hay đèn dầu do đèn điện có thể sinh ra những trường khí không tốt.
Khi cúng vía Thần Tài, gia chủ nên mặc quần áo nghiêm túc, chỉnh tề. Cần tránh các trang phục xuề xòa, luộm thuộm.
Vào ngày vía Thần Tài, nên hạn chế không gây gổ, cãi vã, đánh nhau, không được nói bậy, chửi tục.
Trong ngày vía, cần tránh đem lộc cúng vía Thần Tài cho người ngoài sau khi thắp hương cúng lễ. Dân gian quan niệm, nếu mang lộc trong ngày vía Thần Tài đem chia cho người ngoài thì sẽ bị “tán lộc”, khiến cho tiền tài của cải dễ bị thất thoát trong năm mới.
Để giữ tài lộc cho gia đình, sau khi cúng lễ xong người ta còn cất đi muối gạo trên ban thờ, còn nước thì hắt từ ngoài vào trong mình, với mong muốn lộc tài chỉ đi vào chứ không đi ra.
Quan niệm mua vàng để xin vía Thần Tài
Về đồ cúng Thần Tài, gia chủ nên sử dụng hoa quả tươi, có nụ, có hương thơm, không sử dụng hoa quả giả. Đồ cúng trên ban thờ phải được lau dọn thường xuyên trong năm chứ không phải đến ngày cúng mới đem ra lau.
Tại một số địa phương, người dân còn mua cá lóc nướng hay thịt quay để cúng Thần Tài. Ở Nam bộ, có nhà còn cúng thêm đĩa tam sên (gồm 1 miếng thịt heo luộc, trứng luộc và tôm luộc).
