# Vì sao nên dạy con thông minh theo phương pháp của người Nhật?
Theo nhìn nhận từ đông đảo các chuyên gia cũng như hàng triệu phụ huynh trên toàn cầu, cách giáo dục của người Nhật được đánh giá khoa học và hiệu quả bậc nhất để phát triển nhân cách, trí tuệ cũng như sức khỏe cho con trẻ một cách tích cực, toàn diện. Cứ nhìn vào thực tế thì thấy, chẳng phải ngẫu nhiên mà người Nhật có chỉ số IQ trung bình cao nhất thế giới, người Nhật cũng giành được rất nhiều giải Nobel của thế giới, Nhật Bản sáng tạo ra các siêu robot có khả năng thay thế hoàn toàn con người… mà không phải đất nước nào cũng làm được.
Cụ thể về phương pháp nuôi dạy con kiểu Nhật là phương pháp để bố mẹ giao tiếp, trao đổi tình cảm với con, gia tăng sự liên kết giữa cha mẹ và con cái, từ đó có thể hiểu được con muốn gì, thích gì, giúp con phát triển nhân cách, trí tuệ, tạo cho bé khả năng độc lập, có khuôn khổ và gắn bó với gia đình. Chính vì vậy mà phương pháp dạy con kiểu Nhật được hàng triệu các bà mẹ trên thế giới quan tâm trong đó có các bà mẹ Việt Nam áp dụng rất hiệu quả.
Sự thông minh nhanh nhẹn của con không hẳn chỉ là bẩm sinh, mà còn đến từ sự chăm sóc dạy dỗ của bố mẹ ngay từ khi lọt lòng. Và cách dạy con nổi bật của người Nhật là không gò bó, không ép buộc, mà ngược lại rất tự nhiên khiến con tiếp nhận vui vẻ và dễ dàng, học mà chơi – chơi mà học. Nhờ đó, trẻ em Nhật có tính độc lập, tự chủ rất cao, tự tin và hòa đồng…., điền hình là trẻ em người Nhật từ 2-3 tuổi đã có thể tự vệ sinh cá nhân, nghiêm chỉnh ngồi vào bàn ăn hay hoặc có thể tự xúc ăn ngay khác hẳn trẻ em Việt chúng ta thường thấy.
# Những cách dạy con thông minh nổi bật theo cách của người Nhật
1. Dạy bé kỷ luật
Tính kỷ luật là điều rất cần thiết đối với các bé ngay từ khi còn nhỏ nhưng không có nghĩa là rèn luyện bằng đòn roi, sự nghiêm khắc hay những lời mắng mỏ của bố mẹ. Thay vào đó, người Nhật dạy con kỷ luật bằng sự kiên nhẫn, nhẹ nhàng từng chút một. Họ kiên nhẫn làm mẫu cho các bé noi theo và lặp đi lặp lại mỗi ngày để giúp bé hình thành nề nếp kỷ luật tốt.
Khi con mắc sai lầm ở nơi công cộng, người Nhật sẽ không la mắng con trước mặt mọi người. Trái lại, họ sẽ tìm nơi kín đáo và giải thích cho con rằng con đã làm sai điều gì. Việc này sẽ giúp bé hiểu rõ vấn đề là mình làm sai ở đâu, bé sẽ nhận được sự tôn trọng và còn bảo vệ cả bố mẹ lẫn con cái. Từ đó, các bé dần dần sẽ đi vào nề nếp, kỷ luật.
2. Dạy bé công bằng và tôn trọng tất cả mọi người
Trẻ em ở Nhật sẽ luôn được tôn trọng, bình đẳng và công bằng dù bạn là giàu hay nghèo, khi đã học chung trường đều được thầy cô đối xử bình đẳng với nhau. Ở những năm đầu đời, các bé sẽ được dạy về các giá trị sống chung trong một xã hội. Bên cạnh đó, trẻ em luôn được dạy phải đối xử công bằng với tất cả bạn bè và tôn trọng người lớn tuổi.
Ngoài ra, bố mẹ Nhật cũng luôn dạy con phải biết tôn trọng những ngành nghề được xem là thấp kém nhất như người vệ sinh đường phố, thợ điện, lao công,... Mọi người đều phải đối xử như nhau và tất cả công việc nào cũng đáng trân trọng.
4. Rèn luyện cho bé tính tự giác từ khi còn nhỏ
Thói quen rèn luyện tính tự giác cho bé khi còn nhỏ là việc rất quan trọng với trẻ em ở Nhật. Khi mới 2 - 3 tuổi, các bé đã được bố me dạy tự múc cơm ăn, cách cầm đũa, tự vệ sinh cá nhân và ngồi nghiêm chỉnh khi vào bàn ăn.
Những trẻ em ở Nhật luôn ý thức rằng việc mình cần phải làm là gì, con không cần phải đợi bố mẹ đến chỉ dạy hay người khác phải nhắc nhờ. Vì thế, chính đặc điểm này đã làm nổi bật cách dạy con của bố mẹ Nhật.
5. Khuyến khích trẻ bộc lộ năng lực bản thân
Trẻ em Nhật thường được tự do lựa chọn các môn học mình thích và bày tỏ suy nghĩ riêng của mình để thuyết phục bố mẹ. Chúng luôn có những giờ học ngoại khóa rất bổ ích như tham gia làm bánh, tới những ngày hội thể thao, biểu diễn ở những sự kiện cộng đồng, tham gia những lễ hội được tổ chức qua đêm, tới các buổi giao lưu, những đền chùa, các buổi triển lãm…
Thậm chí, trẻ được cha mẹ cho tham gia buổi cắm trại qua đêm ở trường do nhà trường tổ chức. Khiến các em được rèn luyện sự tự tin, lòng dũng cảm ngay từ lúc còn nhỏ. Trong những giờ học ngoại khóa như vậy, trẻ tỏ ra rất hứng thú và điều đó đã để lại trong các em những ấn tượng vô cùng sâu sắc.
6. Chú trọng chuyện cổ tích
Người Nhật tin rằng chính thế giới thần thoại cùng những điều lạ kỳ và không tưởng trong chuyện cổ tích là chất liệu, niềm cảm hứng cho sự sáng tạo vô biên của đứa trẻ sau này. Hãy thử nhìn vào cuộc sống thường ngày và ta sẽ thấy: trong truyện có thảm thần và ngoài đời chúng ta có máy bay, trong truyện chỉ cần phẩy tay là cửa mở và ngoài đời chúng ta có hệ thống cửa cảm biến,... Chính vì vậy, cha mẹ Nhật rất chú trọng việc dạy con qua việc kể hoặc đọc cho bé nghe những câu chuyện cổ tích, từ đó liên hệ thực tế và khơi dậy khả năng sáng tạo, trí thông minh của trẻ.
7. Không quy chụp, áp đặt, không chỉ trích lỗi lầm của trẻ
Khi con mắc lỗi, bố mẹ Nhật thường không chỉ trích, mắng mỏ những lỗi lầm của chúng như nhiều cha mẹ Việt đang làm vì họ quan niệm rằng ai cũng có sai lầm và việc chỉ trích những lỗi lầm của người khác không giúp họ tốt hơn. Thay vào đó là những lời dạy dỗ, chỉ bảo con rằng hành động đó là sai, nhắc nhớ bé lần sau không được tái phạm và dạy bé cách sửa chữa lỗi lầm...
Đặc biệt, cha mẹ Nhật rất ít khi quy kết con trẻ như “Con thật lười biếng” hoặc “Sao con lì lợm thế”, bởi họ hiểu tâm lý của trẻ con. “Khi bạn mắng con bạn là đồ con lợn 10 lần, chúng sẽ kêu ụt ịt vào lần thứ 11”. Khi dùng những lời lẽ tiêu cực và quy chụp để mắng dạy con, trẻ con sẽ bị giáo dục đúng theo lối bị phủ nhận đó.
8. Dạy con cách tra cứu, tìm tòi
Các bậc cha mẹ ở Nhật thường hướng dẫn con dùng những loại từ điển dễ tra cứu ngay từ nhỏ. Trẻ dùng từ điển đó để tra nghĩa của từ, hay cách viết đúng chữ Hán. Chẳng hạn, khi biết địa chỉ rồi nhưng được người khác đưa lên xe dẫn đi thì chúng ta cảm thấy rất khó nhớ đường. Nhưng nếu tự dùng bản đồ, rồi vừa đi vừa hỏi đường thì chúng ta sẽ nhớ rất lâu.
Cũng tương tự như thế, trẻ con sẽ dễ tiếp nhận kiến thức nếu chúng tự tìm, mất công để tra cứu hơn là được cha mẹ dạy cho một cách thụ động. Ngay cả đối với những trẻ Nhật khó dạy theo cách đơn điệu, thì bằng cách này chúng cũng có thể học được một cách chính xác mà không hề cảm thấy nhàm chán.
8. Khen hành vi cụ thể của bé
Khi bé làm tốt một việc nào đó, bố mẹ Nhật sẽ không nói câu "Con tôi giỏi quá" đều này sẽ làm bé trở nên tự phụ, không cố gắng ở những việc sau này. Họ chỉ khen những hành vị cụ thể mà bé đã làm được, chẳng hạn như "Con mẹ hôm nay tự múc cơm ăn thật giỏi", "Ai mà tự thay quần áo giỏi thế nhỉ",...
Vì họ quan niệm rằng, khi các bé được khen về một hành động cụ thể thì ở những lần sau, bé sẽ thực hiện tốt hơn công việc đó và bố mẹ sẽ hài lòng, khen ngợi tiếp tục. Cha mẹ Nhật không ngại khen con nhưng họ khen rất cụ thể.
9. Tạo cơ hội cho các bé vận động và tham gia các hoạt động tập thể
Bố mẹ Nhật cũng rất chú trọng vào việc tạo cơ hội cho các bé tham gia các hoạt động tập thể giúp bé rèn luyện thể chất và được vui chơi, giải trí với các bạn bè. Đối với trẻ lên 2, cha mẹ đã cho trẻ đi bộ đều đặn hàng ngày và họ chia nhỏ khoảng cách tập luyện thành những đoạn ngắn 10m, 20m mỗi ngày.
Bên cạnh đó, họ còn dẫn con đến những công viên tham gia các hoạt động tập thể ở đấy hay nhà trường sẽ tổ chức hoạt động tập thể cho các bé vì các hoạt động này sẽ hỗ trợ con phát triển sức khỏe, mạnh dạng giao lưu bạn bè và giúp bé phát triển các kỹ năng mềm cần thiết. Người Nhật luôn muốn con mình phát triển toàn diện cả về thể chất, trí tuệ và giao tiếp.
Theo V.K - Vietnamnet
