Trong hầu hết các cuộc thi sắc đẹp, ứng xử luôn là phần thi quan trọng nhất. Nhắc đến danh từ Hoa hậu, Hoa khôi, người ta thường nghĩ ngay đến một cô gái có gương mặt hợp nhãn số đông và vóc dáng chuẩn.
Nhưng theo thời gian, các cuộc thi sắc đẹp đang dần quan tâm nhiều hơn đến vẻ đẹp trí tuệ của thí sinh.
Đặng Thị Ngọc Hân - Hoa hậu Việt Nam 2010
Hoa hậu Ngọc Hân.
Suốt các màn thi của đêm chung kết, từ biểu diễn áo dài đồng phục, áo dài tự chọn, bikini đến trang phục dạ hội, Đặng Thị Ngọc Hân luôn nổi bật với bản lĩnh của một người mẫu chuyên nghiệp. Cô còn chinh phục Ban giám khảo và đông đảo khán giả bằng câu trả lời gọn gàng trong vòng thi ứng xử.
Khi được hỏi "Theo bạn, sứ mệnh của Hoa hậu là gì?", Ngọc Hân trả lời: "Hoa hậu phải là người toàn diện cả về vẻ đẹp bên ngoài và nội tâm bên trong. Theo em, sứ mệnh của Hoa hậu là chung tay với cộng đồng làm những việc có ích cho cộng đồng, cho xã hội. Từ đó góp phần cho sự phát triển của đất nước".
Đặng Thu Thảo - Hoa hậu Việt Nam 2012
Hoa hậu Đặng Thu Thảo.
Câu hỏi mà Đặng Thu Thảo nhận được trong đêm Chung kết Hoa hậu Việt Nam 2012 là: “Tại sao hàng tỉ người vẫn say mê theo dõi các cuộc thi hoa hậu dù ở hoàn cảnh thế nào?”.
Cô gái đến từ Bạc Liêu trả lời: “Người phụ nữ đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống, và được gọi là phái đẹp. Cuộc thi hoa hậu tổ chức nhằm tôn vinh nét đẹp của người phụ nữ. Khi xem cuộc thi là xem những bông hoa xinh đẹp, biết tới văn hóa của nhiều vùng miền, cách ứng xử của những bông hoa xinh đẹp. Cho nên, khi cuộc thi sắc đẹp tổ chức, thì tất cả mọi người đều chú ý và đặc biệt quan tâm".
Nguyễn Cao Kỳ Duyên - Hoa hậu Việt Nam 2014
Hoa hậu Nguyễn Cao Kỳ Duyên.
Trong phần thi ứng xử, Nguyễn Cao Kỳ Duyên nhận được câu hỏi từ giám khảo - biên đạo Trần Ly Ly: “Theo bạn điều gì làm người con gái Việt Nam không bị lẫn với những cô gái khác trên thế giới?”.
Cô gái gốc Nam Định trả lời: “Theo em, điều làm nên sự khác biệt ở phụ nữ Việt Nam đó là sự hy sinh. Từ nhỏ em đã được nghe kể về những người phụ nữ Việt Nam anh hùng, sẵn sàng hy sinh để chồng, con ra chiến trận và luôn dành hết tâm sức cho chồng con. Bên cạnh đó, phụ nữ Việt Nam còn sở hữu vẻ đằm thắm, dịu dàng và nét duyên ngầm”.
Với câu trả lời thông minh, Nguyễn Cao Kỳ Duyên được xướng tên ở ngôi vị cao nhất trong giây phút cuối cùng của đêm chung kết Hoa hậu Việt Nam 2014.
Đỗ Mỹ Linh - Hoa hậu Việt Nam 2016
Hoa hậu Đỗ Mỹ Linh.
Đỗ Mỹ Linh đã đăng quang cuộc thi Hoa hậu Việt Nam 2016 trong đêm chung kết tối 28/8/2016. Phần trả lời ứng xử của Mỹ Linh thời điểm đó không đúng trọng tâm câu hỏi và thua xa nhiều thí sinh trong top 5 nhưng vẫn được ban giám khảo đánh giá cao.
Hoa hậu Đỗ Mỹ Linh nhận được câu hỏi: "Nhiều bạn trẻ lấy việc làm việc hết mình, hưởng thụ tối đa làm phương châm sống. Bạn có đồng tình với phương châm đó không?".
Người đẹp này trả lời: "Khi đọc câu nói trong phong bì này, tôi hơi băn khoăn một chút về chữ hưởng thụ. Nếu được, tôi muốn thay bằng từ tận hưởng. Khi đã làm việc hết mình, tôi nghĩ ai cũng xứng đáng tận hưởng thành quả do mình làm ra".
Trần Tiểu Vy - Hoa hậu Việt Nam 2018
Hoa hậu Trần Tiểu Vy.
Trong đêm Chung kết Hoa hậu Việt Nam 2018, do quá hồi hộp, Tiểu Vy đã có màn trả lời ứng xử khá ấp úng với câu hỏi: "Hãy tưởng tượng bạn có mặt ở xã hội 100 năm sau. Bạn sẽ nói gì với các bạn trẻ ở thời tương lai?". Tuy nhiên, Trưởng Ban giám khảo, nhà sử học Dương Trung Quốc cho rằng, ứng xử chỉ là một phần, điều quan trọng là tiềm năng của các thí sinh.
Tiểu Vy trả lời: "Em sẽ khuyên họ tin vào ước mơ của mình, trau dồi kiến thức để thành công. Thành công ấy giúp các bạn giúp được mọi người xung quanh và giúp xã hội tốt hơn". Phần bối rối của Tiểu Vy được thông cảm vì câu hỏi của cô gần như khó nhất phần ứng xử năm đó.
Đỗ Thị Hà - Hoa hậu Việt Nam 2020
Hoa hậu Đỗ Thị Hà.
Đỗ Thị Hà nhận được câu hỏi ứng xử trong đêm chung kết: "Nếu trở thành Hoa hậu Việt Nam 2020, bạn có nghĩ mình là hình mẫu cho các cô gái trẻ không?".
Theo đó, Người đẹp xứ Thanh trả lời: "Nếu trở thành Hoa hậu Việt Nam 2020, tôi nghĩ mình đã mang đủ những phẩm chất cần và đủ của người con gái Việt Nam. Dù có trở thành Hoa hậu Việt Nam hay không, tôi nghĩ mình sẽ phải luôn trở thành người truyền cảm hứng tới giới trẻ và tôi sẽ làm được điều đó".
Nhiều người cho rằng sau những phần thi như áo dài, áo tắm, dạ hội, khi các thí sinh được phô diễn về vẻ đẹp hình thể, phần thi ứng xử sẽ là cơ hội để những người đẹp nhất tỏa sáng trí tuệ.