Sau tai nạn giao thông (TNGT) đặc biệt nghiêm trọng làm 3 người tử vong trên cao tốc Cam Lộ- La Sơn thì những tuyến cao tốc phân kỳ đầu tư với 2 làn xe bỗng trở thành “tội đồ”.
Tuy nhiên, trong bối cảnh ngân sách có hạn thì giải pháp phân kỳ đầu tư cao tốc 2 làn xe là cách làm phù hợp, hướng đến mục tiêu hoàn thành 5.000km đường cao tốc vào năm 2030.
Ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam thẳng thắn nhìn nhận, nhu cầu đầu tư đường bộ cao tốc rất lớn, trong khi nguồn vốn ngân sách hạn chế mà việc huy động vốn ngoài ngân sách cực kỳ khó khăn. Vì thế, phân kỳ đầu tư là phù hợp với khả năng cân đối nguồn lực khi giảm 30 - 50% tổng mức đầu tư dự án.
Ông Quyền nhấn mạnh, không thể phủ nhận, các tuyến cao tốc 2 làn xe đã và đang góp phần rút ngắn thời gian đi lại giữa nhiều vùng, miền, tạo thuận lợi kết nối các trung tâm kinh tế - chính trị, cảng biển và cảng hàng không quốc tế, tạo động lực, sức lan tỏa để phát triển kinh tế - xã hội.
Trong đó có thể kể đến tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai. Tuyến cao tốc được đưa vào khai thác từ năm 2014 đi qua 5 địa phương với chiều dài 265km đã góp phần không nhỏ vào phát triển kinh tế - xã hội khu vực.
Đặc biệt, việc đưa tuyến đường vào khai thác không chỉ thúc đẩy phát triển kinh tế mà còn rút ngắn hơn một nửa thời gian lưu thông từ Hà Nội đến các tỉnh Lào Cai, Tuyên Quang, Hà Giang (từ 7 giờ còn 3,5 giờ), tiết kiệm 20 - 30% phí vận tải. Tổng tiết kiệm cho xã hội khoảng 1.800 tỷ đồng mỗi năm.
Cao tốc Cam Lộ - La Sơn với chiều dài hơn 98km kết nối với cao tốc La Sơn – Túy Loan dài hơn 77km tạo thành tuyến đường gắn kết Đà Nẵng với Quảng Ngãi đã giúp phân tải cho tuyến Quốc lộ 1. Theo thống kê của tỉnh Thừa Thiên Huế, tuyến Cam Lộ - La Sơn đưa vào khai thác đã giảm tải cho Quốc lộ 1 từ 30 - 40% về cả lưu lượng và số vụ tai nạn giao thông.
Ý thức người tham gia giao thông
Sau một số vụ TNGT xảy ra gần đây, bên cạnh các ý kiến tỏ ra gay gắt khi kết tội cho … con đường thì nhiều chuyên gia lại khẳng định “không thể đổ lỗi cho cao tốc 2 làn xe”. Bởi nguyên nhân lớn nhất vẫn là ý thức của người tham gia giao thông.
Đề cập vụ tai nạn nghiêm trọng ngày 18/2 trên tuyến Cam Lộ- La Sơn, TS. Phan Lê Bình - chuyên gia giao thông cho rằng, nguyên nhân chính xác của vụ việc cần có kết luận từ phía công an. Tuy nhiên, ban đầu dựa theo trích xuất camera hành trình có thể thấy vụ tai nạn xuất phát từ ý thức của người tham gia giao thông.
“Qua hình ảnh của camera hành trình có thể thấy 100% lỗi gây ra tai nạn là do cách điều khiển phương tiện thiếu an toàn của tài xế xe con. Người này đã không quan sát, không làm chủ được tốc độ khi vượt xe đầu kéo", ông Bình đánh giá.
Ông cho rằng, bất cứ tuyến đường nào cũng có khả năng mất an toàn - phụ thuộc vào hành vi của người điều khiển phương tiện.
Nêu so sánh, ông Bình cho biết, ở Nhật Bản hay một số nước châu Âu cũng có những tuyến cao tốc 2 làn xe tương tự cao tốc Cam Lộ - La Sơn nhưng vẫn được đánh giá là đảm bảo an toàn vì tài xế luôn ý thức và chấp hành các quy tắc an toàn.
Tuy nhiên, một chuyên gia giao thông khác cũng nhấn mạnh, phương án thiết kế 2 làn xe chỉ nên được áp dụng trên những tuyến đường nối đến các vùng xa, lưu lượng giao thông thấp.
