Nhạc Việt: Thấy gì từ các gameshow đang hot?

Giai đoạn gameshow bùng nổ ở Việt Nam, thể loại âm nhạc như lá cờ tiên phong trong việc đưa các bản quyền nổi tiếng của thế giới về sản xuất. Thời kỳ này, Vietnam Idol – Thần tượng âm nhạc Việt Nam và The Voice – Giọng hát Việt nổi đình đám với format thuần về nhạc. Sau đó các nhà sản xuất bắt đầu tạo ra các phiên bản cho trẻ em như Vietnam Idol Kids, The Voice Kids hoặc lồng âm nhạc trong các chương trình về hài như Gương mặt thân quen, Thách thức danh hài…

Những năm gần đây, gameshow đã qua thời đỉnh cao và dần thoái trào. Nhưng các nhà sản xuất âm nhạc tại Việt Nam vẫn quyết tâm làm mới bằng việc tìm kiếm những chương trình mới lạ để bổ sung cho “thực đơn” của khán giả. Trong đó, việc thức thời với xu hướng mang đến cho nhạc Việt sự biến hoá đa dạng qua các chương trình: The Remix, Rap Việt, The Heroes, The Cover Show...

Ca sĩ không còn giữ vai trò chủ chốt

Nếu The Voice hay Vietnam Idol đều tìm kiếm những gương mặt mới thì The Remix lại là sân chơi cho các ca sĩ chuyên nghiệp. Các ca sĩ phối hợp với nhà sản xuất âm nhạc và một DJ, vũ công thành một nhóm thi đấu với những nhóm khác. Mỗi nhóm sẽ phối hợp sáng tạo các kỹ thuật điều khiển thiết bị điện tử, nhạc cụ điện tử truyền thống, hiện đại nhằm tạo nên những bản phối mới cho các ca khúc quen thuộc.

The Heroes - Thần tượng đối thần tượng vốn được làm mới từ The Remix, cũng quy tụ dàn ca sĩ chuyên nghiệp, giám khảo có chuyên môn. Ở đây, các ca sĩ phối hợp nhuần nhuyễn với producer trong đội mình để đương đầu với những nhóm khác.

Trong khi đó, Rap Việt là chương trình thuần về rap, được mua bản quyền từ Thái Lan. Các thí sinh trải qua vòng Chinh phục để quyết định về đội của HLV nào, sau đó tiếp tục ở vòng Đối đầu để loại bỏ đồng đội rồi bước vào vòng Bứt phá nhằm đánh bại đối thủ đội khác. Cuối cùng, 6 thí sinh của các đội tiến thẳng vào vòng Chung kết.

Mới đây, The Cover Show cũng được giới thiệu là chương trình vinh danh nhạc sĩ và giá trị âm nhạc của họ với giới trẻ được trải dài từ quá khứ, hiện tại đến tương lai.

Từ một phiên bản âm nhạc truyền thống, các nghệ sĩ, ca sĩ đương thời sẽ cải biến và sáng tạo để tác phẩm đó trở thành chất riêng, đối diện với những tượng đài và định kiến âm nhạc để có thể làm được điều khác biệt. 

Từ format 4 chương trình kể trên có thể nhận thấy, các gameshow đều thuần về âm nhạc nhưng ca sĩ không còn là vai trò chủ chốt nữa. Đó là sự kết hợp với nhạc sĩ, DJ, nhà sản xuất âm nhạc để tạo nên một tổng thể hoàn chỉnh, chuyên nghiệp.

Việc đổi mới là một xu hướng tất yếu, nhưng mới được phổ cập ở Việt Nam, đặc biệt khi dòng nhạc world music ngày càng được ưa chuộng.

Sự kết hợp này từng gây tiếng vang với nhiều bản hit đình đám như Thái Bình mồ hôi rơi của Sơn Tùng M-TP, Ngày mai – Tóc Tiên, Vì ai vì anh – Đông Nhi ở The Remix hay gần đây nhất là Mỹ Anh nổi lên như một hiện tượng trẻ ở The Heroes. Cùng với đó, các chương trình cũng góp phần đưa những tên tuổi khác ra “ánh sáng” như nhà sản xuất âm nhạc Hoàng Touliver, Slim V, Long Halo, Đỗ Hiếu, Khắc Hưng…

Những luồng gió mới 

Thành công của mỗi chương trình có thể kể đến việc nắm bắt điểm rơi thị hiếu của khán giả ở từng thời điểm. The Remix xuất hiện mùa đầu vào năm 2015 và bùng nổ bởi giới trẻ lúc đó rất yêu chuộng thể loại EDM.

Cuộc thi không chỉ giúp Đông Nhi, Noo Phước Thịnh hay Bảo Thy leo lên vị trí quán quân mà còn đưa tên tuổi của Sơn Tùng M-TP, Tóc Tiên, Isaac… nổi đình đám hơn.

Và khi EDM lẫn bolero dần làm công chúng “bội thực” thì Rap Việt mang đến luồng gió mới với sức công phá mãnh liệt, tạo nên những tiền lệ chưa từng có khi nhà nhà đều nghe rap, truyền hình cũng dần cởi mở khi các rapper với nhiều hình xăm thoải mái xuất hiện mà không cần che giấu.

Nhưng The Heroes vốn được xem là sự kết hợp giữa The Remix và Rap Việt thì lại có một mùa giải thiếu sự bùng nổ như mong đợi. Cuộc thi quy tụ những gương mặt mới như Mỹ Anh, Cara, Jsol… lẫn ca sĩ có tuổi nghề như Erik, Quân A.P, Uni5, Ali Hoàng Dương.

Song, nếu Mỹ Anh được ca ngợi như một luồng gió mới với sự tươi trẻ, năng động và hiện đại thì nỗ lực làm mới âm nhạc của các ca sĩ còn lại chưa được đánh giá cao.

Thậm chí, nhiều tiết mục còn bị đánh giá phản cảm, không phù hợp khi kết hợp giữa ca trù, bolero, dân ca với rap. Việc làm mới không phải lúc nào cũng thành công. Nhạc sĩ Hồ Hoài Anh phát biểu rằng khi vận dụng các chất liệu cũ đã được công nhận về giá trị văn hóa, mỗi nghệ sĩ cần có ý thức học hỏi, nghiên cứu, tìm hiểu rõ bản chất âm thanh và nhạc cụ của dân tộc.

Điều này được minh chứng qua lượt view trên YouTube. Mỗi tập của The Heroes có lượt xem khiêm tốn từ 200.000– hơn 900.000 lượt view. Trong khi đó Rap Việt thu về từ 5-11 triệu cho mỗi tập. Ở mùa 1, con số này lên đến vài chục triệu/tập. Các phần biểu diễn của Sơn Tùng M-TP hay Isaac, Tóc Tiên ở The Remix cũng thu về khoảng 3-7 triệu view.

Dù thành công hay thất bại, các chương trình cũng phác hoạ được xu hướng âm nhạc hiện đại. Đó là nỗ lực tìm tòi làm mới, pha trộn giữa các thể loại để bắt kịp xu hướng thế giới và đáp ứng thị hiếu của khán giả đại chúng.