Ngày 15/11, ông Donald Trump chính thức tuyên bố sẽ tái tranh cử tổng thống Mỹ sau khi nộp hồ sơ cho Ủy ban Bầu cử Liên bang.
“Sự trở lại của nước Mỹ bắt đầu ngay bây giờ. Để làm cho nước Mỹ vĩ đại và vinh quang trở lại, tối nay tôi tuyên bố ứng cử tổng thống Mỹ”, cựu tổng thống Trump nói với hàng trăm người ủng hộ tập trung tại dinh thự Mar-a-Lago.
Phản ứng trước tuyên bố tái tranh cử của ông Trump, Tổng thống Joe Biden nói rằng cựu lãnh đạo đã khiến nước Mỹ thất vọng khi còn đương nhiệm. Tổng thống Biden vẫn chưa thông báo liệu ông có tái tranh cử trong cuộc đua vào Nhà Trắng 2 năm tới hay không, song cho biết ông có ý định tái tranh cử nhưng sẽ chỉ công bố quyết định chính thức vào đầu năm sau.
Cơ hội của ông Trump trong cuộc đua trở lại Nhà Trắng
Sẽ còn một chặng đường dài phía trước trước khi ông Trump chính thức được Đảng Cộng hòa đề cử ra tranh cử vào mùa hè năm 2024, với các cuộc tranh cử cấp tiểu bang đầu tiên còn hơn một năm nữa mới diễn ra.
Tuyên bố ra tranh cử sớm của ông Trump được cho là nhằm ngăn chặn một số ứng cử viên tiềm năng của đảng Cộng hòa ra tranh cử bao gồm Thống đốc Florida Ron DeSantis và cựu phó tổng thống Mike Pence.
Nhiều chuyên gia chính trị từng cho rằng cựu tổng thống Trump sẽ rời bỏ chính trường sau vụ tấn công vào Capitol Hill ngày 6/1/2021. Ngoài ra, ông Trump có thể bị cấm giữ chức vụ trong chính quyền Mỹ nếu bị kết án trong một phiên tòa luận tội của Thượng viện. Tuy nhiên, hầu hết các thành viên đảng Cộng hòa ở Thượng viện đã bỏ phiếu tuyên bố trắng án cho ông Trump trong phiên tòa luận tội hồi tháng 2/2021, nghĩa là ông có thể tái tranh cử.
Trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, các cuộc thăm dò quốc gia cho thấy khoảng 50% cử tri đảng Cộng hòa cho biết họ sẽ bỏ phiếu cho ông Trump trong cuộc bầu cử sơ bộ năm 2024.
Theo trang web phân tích thăm dò FiveThirtyEight, mặc dù còn quá sớm để dự đoán cơ hội đi hết chặng đường trong cuộc bầu cử năm 2024 của ông Trump, nhưng cựu tổng thống hiện được coi là ứng cử viên sáng giá để một lần nữa giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa.
Ông Trump vẫn được yêu mến và có ảnh hưởng đối với các cử tri đảng Cộng hòa. Theo khảo sát của công ty phân tích dữ liệu và thăm dò dư luận trực tuyến Civiqs từ ngày 12-15/11, 80% cử tri đảng Cộng hòa được hỏi ủng hộ ông Trump và 11% không ủng hộ ông.
Các cử tri đảng Cộng hòa cũng thể hiện lòng trung thành với ông Trump hoặc ít nhất là tầm nhìn của ông đối với đảng, khi ủng hộ 82% ứng cử viên không đương nhiệm mà cựu tổng thống hậu thuẫn trong các cuộc bầu cử sơ bộ.
Ông Trump cũng dẫn đầu trong các cuộc thăm dò ở những bang bầu cử sơ bộ sớm. Một cuộc thăm dò ở bang Iowa do một nhóm ủng hộ ông DeSantis thực hiện vào mùa hè cho thấy tỷ lệ ủng hộ ông Trump là 38% so với chỉ 17% của Thống đốc bang Florida. Vào tháng 8, một cuộc thăm dò ở New Hampshire do Đại học Saint Anselm College thực hiện cho thấy, tỷ lệ ủng hộ ông Trump là 50% và con số này ở ông DeSantis là 29%. Gần đây nhất, cuộc thăm dò của Susquehanna Polling & Research vào cuối tháng 10 ở bang Nevada chỉ ra rằng, tỷ lệ ủng hộ của ông Trump và ông DeSantis lần lượt là 41% và 34%.
Vẫn còn một khoảng thời gian nữa mới tới cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa, vì vậy những con số trên có thể thay đổi. Tuy nhiên, FiveThirtyEight cho rằng các cuộc thăm dò sơ bộ trên toàn quốc trong nửa đầu năm trước cuộc bầu cử có khả năng dự báo khá chính xác. Phân tích dữ liệu từ năm 1972-2016 cho thấy, những ứng cử viên nhận được tỷ lệ ủng hộ ở mức 40-50% trong các cuộc thăm dò trên toàn quốc có thể giành được 75% cơ hội được đề cử làm ứng viên của đảng.
Trong khi đó, ông Trump đang đối mặt với nhiều chỉ trích về sự thể hiện đáng thất vọng của các ứng viên cùng đảng Cộng hòa được ông hậu thuẫn. Một số thành viên cấp cao của đảng Cộng hòa đổ lỗi một phần do ông khiến đảng này không giành được quyền kiểm soát Thượng viện và không tạo được “làn sóng đỏ” để nhanh chóng giành được Hạ viện.
Nếu có, nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump sẽ ra sao?
Nếu ông Trump lọt vào cuộc tổng tuyển cử, câu hỏi đặt ra liệu cựu tổng thống có cơ hội chiến thắng hay không? Vox nhận định rằng, nếu ông Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào 2 năm tới, nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông sẽ không giống với nhiệm kỳ đầu tiên.
Thương mại, nhập cư, tội phạm,… là những vấn đề quen thuộc trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông Trump và đây cũng là những chủ đề cựu tổng thống có thể sẽ sử dụng để tìm khả năng đại diện đảng Cộng hòa tham gia cuộc đua vị trí tổng thống Mỹ năm 2024.
“Hai năm trước, khi tôi rời nhiệm sở, Mỹ đã sẵn sàng cho thời kỳ hoàng kim của mình”, ông Trump nói, liệt kê những thành tựu, bao gồm xử lý đại dịch Covid-19.
Cựu tổng thống Mỹ cũng cam kết sẽ đoàn kết đất nước. “Chúng ta sẽ đưa mọi người sát lại gần nhau”, ông nói.
Theo Vox, nếu trở lại Nhà Trắng vào năm 2024, ông Trump có thể thành lập một chính phủ rất khác so với nhiệm kỳ đầu tiên. Vào năm 2016, khi đắc cử tổng thống Mỹ, ông Trump phải dựa vào nhiều người ưu tú truyền thống của đảng Cộng hòa để làm nhân sự cho chính quyền mới.
Nếu có nhiệm kỳ thứ hai, ông Trump sẽ xác định được nhân sự trung thành và đáng tin cậy, những người sẽ làm việc để thực hiện chương trình nghị sự của ông.
Những người thân cận với ông Trump được cho là đang xem xét các đề xuất sa thải hàng chục nghìn công chức trong chính phủ liên bang, thay thế bằng những người trung thành.
“Chúng tôi sẽ khôi phục chính phủ của người dân”, ông Trump nói trong bài phát biểu tái tranh cử./.
