Theo nhà nghiên cứu văn học Lại Nguyên Ân, cần khuyến khích học sinh - sinh viên xưng "tôi" với giáo viên. Quan điểm này của ông Ân đang gây tranh cãi trong dư luận. Trong đó nhiều ý kiến phản đối bày tỏ cách xưng hô "thầy/cô - con" này từ trước đến nay vẫn vậy, không cần thay đổi. Cách gọi này không chỉ thể hiện sự gần gũi mà còn hướng đến giáo dục học trò từ lòng yêu thương.
Trả lời VTC News sáng 14/2, ông Lại Nguyên An cho rằng, Bộ GD&ĐT cần sớm thảo quy chế thống nhất cách xưng hô trong nhà trường, trong đó giáo viên và học sinh, sinh viên nên thay đổi cách gọi. Theo ông, giáo viên không nên xưng hô với học trò là “con”, “các con”, mà thay vào đó phải gọi là “trò”, “các trò”, “các em”, “các bạn”.
Nhà nghiên cứu văn học Lại Nguyên Ân.
Ông đưa ra đề xuất trên bởi ba lý do. Thứ nhất, cách gọi học sinh là "con" không phù hợp bối cảnh hiện này. Học sinh thời nay bắt đầu học theo chương trình giáo dục đổi mới, tính hoà nhập quốc tế cao hơn trước đây. Các đại từ nhân xưng trong tiếng Anh, tiếng Pháp... chỉ đơn giản là "tôi", "bạn", không có nhiều ngữ nghĩa như tiếng Việt. Do đó để học sinh hoà nhập tốt hơn thì nên đơn giản hoá các đại từ nhân xưng. "Trẻ sẽ không còn thắc mắc sao lúc cô học trò gọi là con, lúc lại em", ông nói.
Thứ hai, "giáo viên gọi học sinh là con rất phản cảm". Từ này chỉ dành cho các bậc sinh thành gọi con cái của họ. Giáo viên chỉ nên làm đúng chức năng của mình là giáo dục. Do đó, đại từ nên đổi thành "các em, các trò, các anh/chị..." cho phù hợp.
Thứ ba, việc thống nhất cách xưng hô giữa giáo viên, học sinh, sinh viên là tiền đề, bước đệm cho việc thống nhất cách gọi giữa các mối quan hệ khác trong xã hội. Ví dụ, trong cơ quan làm việc, thay vì gọi "anh - em", "chú - cháu", "cậu - tớ" nên đổi lại thành "tôi - đồng chí", "anh - chị" để đảm bảo sự khách quan, không mang yếu tố thân tình ảnh hưởng đến công việc.
Ông Lại Nguyên An nêu, trước năm 1945, học sinh và người dạy học xưng hô chung là thầy - trò. Từ "con" bắt nguồn từ khi có cấp học mầm non, sau đó mở rộng phổ biến lên bậc tiểu học, THCS, THPT và dần trở thành phổ biến trong trường học như hiện nay. Tuy nhiên khi so sánh với các nước khác như Anh, Singapore, Mỹ, cách xưng hô chỉ đơn giản là "cô - trò", "tôi - các bạn", "tôi - các em". "Họ xưng hô như vậy nhưng chất lượng giáo dục vẫn đảm bảo, không bị ảnh hưởng. Không thể cho rằng thay đổi cách gọi sẽ ảnh hưởng chất lượng giáo dục", ông nói.
Minh KhôiÔng Lại Nguyên Ân, sinh năm 1945 tại Hà Nam. Ông tốt nghiệp ngành Ngữ văn, khoa Khoa học xã hội, Đại học tổng hợp Hà Nội năm 1968.
Từ đầu năm 1969, ông được Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp phân công về làm việc tại tạp chí "Học tập", Hà Nội. Tháng 10/1970 ông chuyển đi làm giáo viên Trường Trung học Thương nghiệp của Bộ Nội thương (Ba Vì, Hà Tây).
Từ 1977 đến 2007 ông là biên tập viên sách văn học, Nhà xuất bản Tác phẩm mới (từ 1990 đổi thành nhà xuất bản Hội nhà văn) thuộc Hội nhà văn Việt Nam.
Ông hoạt động chủ yếu với tư cách nhà phê bình văn học, nhà nghiên cứu văn học, cây bút biên dịch thông tin văn học nghệ thuật. Tên tuổi của ông được biết đến trong nền nghiên cứu phê bình văn học Việt Nam trong hơn 30 năm qua, tác giả/đồng tác giả của hơn 60 cuốn sách. Nhiều công trình nghiên cứu của ông được đánh giá cao, đặc biệt trong lĩnh vực biên khảo tư liệu văn học sử Việt Nam.
