Người Nhật đổi cách sống để đối phó 'cơn bão' giá xăng và thực phẩm

Đối phó trước tình trạng giá nhiên liệu, thực phẩm và nhiều mặt hàng thiết yếu phục vụ cuộc sống đang tăng nhanh ở Nhật Bản, anh Kantaro Suzuki quyết định giảm chi phí bằng cách đi bộ.

Nhà báo tự do sinh sống ở thủ đô Tokyo cho biết, anh bị tăng cân sau khi chính phủ Nhật Bản yêu cầu người dân ở yên trong nhà để ngăn chặn tình trạng dịch Covid-19 lây lan nhanh chóng hồi đầu năm nay. Việc tăng cân khiến anh Suzuki lo lắng mình sẽ không có đủ tiền để mua mới cả tủ quần áo, do những bộ đồ cũ không còn mặc vừa.

Khách hàng mua thực phẩm trong siêu thị ở Tokyo, Nhật Bản. (Ảnh: Reuters)

“Tôi không đủ khả năng để mua mới toàn bộ quần áo, nhất là giá bán quần áo cũng tăng và điều này là hoàn toàn có thể xảy ra. Đây chính là lý do tôi chọn cách đi bộ và chạy bộ”, Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) dẫn lời anh Suzuki.

Ngoài tập luyện thể thao để giảm cân, anh Suzuki còn thay đổi lối sống như giảm tần suất cùng vợ ra ngoài ăn tối, và cắt giảm số tiền chi cho các thức uống có cồn.

“Chúng tôi đã sống trong tình trạng giảm phát hay nói cách khác là bình ổn giá suốt một thời gian dài. Nhưng giờ tôi đã chứng kiến sự thay đổi đột ngột trong cách chi tiêu”, anh Suzuki nói.

Còn đối với cô Yuuki Bando, người quản lý công ty phiên dịch mang tên Bang-Do ở thành phố Tokushima trên đảo Shikoku thuộc miền nam Nhật Bản, mối quan ngại nhất chính là việc giá nhiên liệu tăng. Để cân bằng chi tiêu, cô Bando đưa ra quyết định chỉ mua các loại rau đúng vụ, bởi rau đúng vụ có giá bán ở siêu thị vừa túi tiền hơn.

“Tôi di chuyển bằng ô tô riêng mỗi ngày, nhưng giá xăng hiện cao hơn cách đây 2 tháng. Nhưng tôi đâu còn lựa chọn nào khác nữa? Tôi sống ở vùng nông thôn nên cần phải dùng ô tô để đi làm”, cô Bando nhấn mạnh thêm, tình trạng tăng giá diễn ra trong bối cảnh suốt hơn 10 năm qua, tiền lương mà phần lớn nhân viên làm việc tại các công ty lại không hề được nâng lên.

Sau hơn 20 năm giảm phát, người tiêu dùng Nhật Bản hiện bị sốc trước việc nhận được những hóa đơn chi phí tăng giá.

Theo tính toán của hãng tin Bloomberg, Nhật Bản chứng kiến lần đầu tiên mức giá tăng trong vòng 18 tháng là vào tháng Chín. Trong đó, lạm phát cơ bản đã tăng khoảng 1,4%. Nguyên nhân là do chí phí hàng hóa tăng cao khiến khách hàng phải trả thêm tiền khi mua sắm.

Điển hình, công ty bột Nisshin Seifun đã đưa ra thông báo chính thức về việc tăng giá kèm văn bản giải thích về quyết định này gồm tỷ giá quy đổi giữa đồng yen và đôla, cùng chi phí vận chuyển gia tăng.

Vào ngày 12/11, tập đoàn sản xuất thực phẩm quy mô lớn Kikkoman cho biết họ sẽ tăng giá bán đậu nành, một nguyên liệu chính trong các món ăn ở Nhật, lên 10%. Đây là lần đầu tiên công ty cho tăng giá bán đậu nành kể từ năm 2008 do giá nguyên liệu thô và vận chuyển đều gia tăng. Ngoài ra, giá bán sữa đậu nành cũng sẽ tăng từ 5 – 6%.

Trước đó một ngày, Ngân hàng Nhật Bản thông báo giá bán buôn đã tăng 8% vào tháng 10 so với một năm trước. Đây là mức tăng lớn nhất trong hơn 40 năm tại Nhật Bản mà nguyên nhân do giá dầu thô tăng, giá đồng yen giảm và đẩy giá nhập khẩu tăng.

Kết quả là các hộ gia đình nhận được những tờ hóa đơn bị đội giá từ điện nước, gas và tất cả đều tăng gần 11%. Chính phủ Nhật Bản dự kiến tung ra các biện pháp giúp giảm sức ép cho các gia đình bằng gói kích thích kinh tế trị giá 55,7 ngàn tỉ yen (448 tỉ USD).

Các nhà kinh tế vẫn khẳng định người dân Nhật Bản không phải quá lo lắng về hiện tượng tăng giá, bởi chuỗi cung ứng sẽ sớm ổn định trở lại và các nước sản xuất nhiên liệu được cho đang đẩy mạnh sản xuất trong những tháng tới.

Ông Martin Schulz, trưởng chuyên gia về chính sách kinh tế của Tập đoàn Fujitsu, cho hay Nhật Bản đã tránh được việc giá cả tăng mạnh như đã xảy ra ở nhiều khu vực trên thế gới bao gồm châu Âu và Bắc Mỹ. Cụ thể, trong lĩnh vực năng lượng, một phần lý do giúp giá nhiên liệu không bị đẩy quá cao là do các nhà nhập khẩu Nhật Bản đã ký hợp đồng dài hạn với bên cung cấp từ trước.

“Nếu như lạm phát không nhanh chóng biến mất ở Nhật Bản mà kéo dài hơn 2 năm, chúng ta sẽ thấy giá cả tăng mạnh ở quốc gia này. Nhưng theo tôi, vấn đề chuỗi cung ứng sẽ được giải quyết trong năm tới và giá thành sẽ hạ. Dù gas và dầu vẫn đang tăng giá, nhưng tôi cho rằng các nhà sản xuất sẽ cho tăng sản lượng khai thác vào mùa đông năm nay”, ông Schulz nói.

Ông Shulz nhấn mạnh thêm, trong khi mức chi tiêu ở châu Âu và Mỹ đã gia tăng trở lại sau khi dịch Covid-19 giảm bớt, người tiêu dùng ở Nhật Bản vẫn tỏ ra thận trọng trong chi tiêu. Nguyên nhân có thể do người dân Nhật Bản vẫn còn duy trì tư tưởng đang trong tình huống khẩn cấp.

Điều này được thể hiện qua cách thay đổi phong cách sống của cô Ayako Ueda, một bà nội trợ ở tỉnh Saitama, phía bắc thủ đô Tokyo. Theo đó, cô Ueda đã trồng các loại rau ở trong chậu ngay tại khu vườn nhỏ nằm cạnh ngôi nhà đang sinh sống.

“Chúng tôi cố học cách ăn uống lành mạnh khi tiêu thụ nhiều rau và hoa quả hơn. Nhưng giá bán rau xanh và trái cây đang thay đổi trong những tuần gần đây. Trước đây, tôi chưa từng trồng rau, nhưng nay tôi quyết định tự trồng cà tím, tỏi tây và củ cải. Tôi hy vọng số rau này có thể bổ trợ một phần bữa ăn hàng ngày”, cô Ueda tâm sự.

“Hai vợ chồng tôi cũng buộc phải hủy bỏ các kế hoạch đi chơi cuối tuần, bởi chúng tôi đọc được tin giá bán nhiên liệu sẽ còn tăng thêm. Chúng tôi chỉ mong có thể vượt qua được giai đoạn hiện tại, và hy vọng mọi thứ khả quan hơn trong mùa xuân tới”, cô Ueda nói thêm.

Minh Thu (lược dịch)