Suốt 5 năm bị rác bủa vây
Huyện miền núi Hương Khê (Hà Tĩnh) có dân số trên 100.000 người, phân bố trên địa bàn 20 xã và một thị trấn. Trong những năm gần đây, kinh tế - xã hội của huyện có bước phát triển mạnh, đời sống của nhân dân được cải thiện, sản xuất - kinh doanh được mở rộng… dẫn đến lượng rác thải phát sinh ngày càng nhiều.
Mặc dù có biển cấm đổ rác nhưng tại nhiều điểm công cộng ở Hương Khê rác thải vẫn ùn ứ (Ảnh: Xuân Sinh).
Theo tính toán của ngành chức năng, lượng rác thải trung bình năm, giai đoạn 2019 - 2033 tính riêng đơn vị thị trấn Hương Khê và 8 xã phụ cận (Gia Phố, Phú Phong, Hương Xuân, Hương Vĩnh, Phú Gia, Hương Long, Hương Bình, Hương Thủy) khoảng 20,6 tấn/ngày. Tuy nhiên, huyện này chưa có khu xử lý chất thải rắn theo tiêu chuẩn, quy định.
Toàn huyện Hương Khê duy nhất có bãi chôn lấp rác thải sinh hoạt tại xứ đồng Trại Lợn, xã Gia Phố có diện tích 0,43 ha (không nằm trong quy hoạch), được sử dụng tự phát từ năm 2001 đến năm 2017 đã quá tải, không thể tiếp tục sử dụng.
Rác tràn ra đường mòn Hồ Chí Minh đoạn qua thị trấn Hương Khê (Ảnh: Xuân Sinh).
Từ năm 2017 đến nay, địa phương trên không có khu xử lý rác thải nào. Lượng rác thải hàng ngày lớn, không được thu gom, xử lý nên người dân của thị trấn và các xã của huyện Hương Khê phải tự xử lý rác bằng cách... vứt ra đường. Ngoài ra, ở đây từng có hành động vứt rác "khác thường" khiến dư luận bức xúc như "gửi rác theo tàu" (treo rác vào các toa tàu hỏa để tàu chở đi nơi khác) hay chở cả xe rác đổ ra đường…
Từ đó dẫn đến tình trạng rác ngập khắp mọi nẻo đường từ thị trấn đến nông thôn, đặc biệt là tại các khu vực họp chợ. Lượng rác ùn ứ chất đống gây mất cảnh quan, ảnh hưởng nghiêm trọng đến vệ sinh môi trường, đời sống sinh hoạt, sức khỏe của người dân. Không những thế, nhiều nơi người dân còn đưa rác thải ra tập kết 2 bên đường tàu đe dọa đến an toàn đường sắt.
Theo bà Lê Thị Hường (tổ dân phố 1, thị trấn Hương Khê), trước đây, mọi đường làng ngõ xóm đều sạch sẽ. Tuy nhiên, 5 năm nay, người dân thường xuyên bị tra tấn bởi rác thải bủa vây.
Rác chất đống bên đường tàu, tràn ra giữa đường ray (Ảnh: Xuân Sinh).
"Không chịu được cảnh ngập ngụa trong rác, bị tra tấn bởi mùi hôi thối mỗi ngày, người dân chúng tôi đã tha thiết kiến nghị lên chính quyền huyện nhưng vì nhiều lần huyện đàm phán với người dân ở xung quanh vùng quy hoạch dự án xử lý rác thải không thành công nên nguyện vọng chính đáng của chúng tôi chưa được giải quyết", bà Hường nói.
Để khắc phục tạm thời tình trạng trên, những năm qua, cứ hai ngày, huyện Hương Khê phải cho xe thu gom rác trên địa bàn huyện chở đi tiêu hủy tại các nhà máy, bãi rác trong tỉnh và ở tỉnh Quảng Bình. Tuy nhiên, giải pháp trên cũng không mấy ăn thua do lượng rác nhiều và quãng đường vận chuyển xa…
Vướng mắc được giải quyết
Trước tình trạng nhức nhối trên, năm 2017, huyện Hương Khê lên kế hoạch xây dựng dự án khu xử lý chất thải rắn và được phê duyệt tại vùng Khe Nác, xã Gia Phố với tổng nguồn vốn được bố trí là 23,317 tỷ đồng. Tuy nhiên, một số người dân xã Gia Phố, Hương Thủy kiến nghị chuyển khu xử lý chất thải rắn sang vị trí khác.
Sau khi xem xét, chính quyền và người dân đã nhất trí sẽ triển khai tại khoảnh 6, tiểu khu 208, xã Hương Thủy, cách vị trí Khe Nác, xã Gia Phố 400m (điều chỉnh vào tháng 3/2018).
Quá trình triển khai dự án, một số hộ dân ở thôn Phú Cường (xã Gia Phố) và thôn 1 (xã Hương Thủy) tiếp tục đề nghị chuyển vào vùng Trọ Khướu - Trao Tráo, thuộc khoảnh 6, tiểu khu 208 (xã Hương Thủy), cách vị trí đã được UBND tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt 400 m.
Để làm rõ kiến nghị của người dân, ngành TN&MT Hà Tĩnh đã phối hợp với Viện Công nghệ môi trường - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam khảo sát, phân tích, đánh giá, so sánh các điều kiện đảm bảo của vị trí, mang tính khách quan, khoa học.
Theo kết luận của Viện Công nghệ môi trường ngày 21/6/2019, khu xử lý chất thải rắn huyện Hương Khê tại khoảnh 6, tiểu khu 208, xã Hương Thủy phù hợp và đảm bảo tất cả các yếu tố về môi trường, kinh tế - xã hội. Trước khi triển khai xây dựng, dự án cũng đã được UBND tỉnh Hà Tĩnh đã phê duyệt báo cáo tác động môi trường.
Ngày 28/2, khu xử lý chất thải rắn tại huyện Hương Khê chính thức được triển khai thi công (Ảnh: HK).
Sau nhiều năm chờ đợi, giải quyết các vướng mắc, ngày 28/2 vừa qua, khu xử lý chất thải rắn tại huyện Hương Khê chính thức được triển khai thi công. Đơn vị thi công đang huy động lực lượng, máy móc tiến hành phát quang, bóc tầng phong hóa vùng dự án. Dự kiến, khu xử lý chất thải rắn của huyện Hương Khê sẽ tiến hành thi công trong thời gian 6 tháng, đến tháng 8/2022 sẽ hoàn tất, bàn giao đưa vào sử dụng.
Không giấu được niềm vui khi sắp được "giải thoát" khỏi cảnh ngập ngụa trong rác, anh Dương Cường (thị trấn Hương Khê) nói: "Cuối cùng sau bao năm chờ đợi người dân chúng tôi có thể thở phào khi mỗi sáng mai thức dậy không còn bị ám ảnh bởi cảnh rác thải bủa vây. Mong rằng, dự án sẽ được triển khai thuận lợi, đảm bảo chất lượng, hoàn thành sớm nhất có thể".
Theo ông Ngô Xuân Ninh - Chủ tịch UBND huyện Hương Khê, chính quyền địa phương sẽ tích cực giám sát, đôn đốc nhà thầu thi công đảm bảo tiến độ; chỉ đạo ngành chuyên môn sớm có kế hoạch vận hành nhà máy nhằm kịp thời giải quyết vấn đề rác thải, ô nhiễm môi trường trên địa bàn. Các lực lượng chức năng địa phương cũng sẽ tăng cường nắm bắt tình hình ở cơ sở, đảm bảo an ninh trật tự trong quá trình tổ chức thi công dự án.
