Không nghĩ mình bị ung thư
Ông Minh (tên bệnh nhân đã thay đổi) năm nay 72 tuổi, có tiền sử hút thuốc lá nhiều năm. Nhiều tháng trước, ông có biểu hiện hiện đau ở vùng lưỡi, cảm giác như bị xương cá đâm vào nhưng không đi khám bệnh.
Mấy tháng sau, lưỡi bị loét một vùng rộng, rỉ máu, cơ thể sút cân nhanh ông mới đi khám ở Bệnh viện Ung Bướu (TP.HCM)
Các kết quả chụp chiếu cho thấy, ông bị ung thư lưỡi, khối u đã lớn, tế bào ung thư đã lan vào hạch bạch huyết. Các bác sĩ chỉ định phẫu thuật cắt toàn bộ lưỡi và thanh quản cho người bệnh. Sau phẫu thuật, ông Minh được tiến hành hóa trị tiêu diệt tế bào ung thư.
Dù đã vượt qua giai đoạn nguy hiểm đến tính mạng, nhưng ông bị mất lưỡi hoàn toàn nên thường xuyên bị sặc khi ăn và mất khả năng ngôn ngữ.
Các bác sĩ khoa Ngoại Đầu cổ - Hàm mặt, Bệnh viện Ung Bướu đã quyết định thực hiện phương pháp vạt cơ vùng đùi tái tạo lưỡi cho người bệnh. Sau khi được tái tạo lưỡi thành công, ông Minh ăn uống dễ dàng hơn, phát âm tương đối rõ giúp người nghe có thể hiểu được.
Ung thư lưỡi thường gặp ở nam giới trên 50 tuổi
Theo các bác sĩ, ung thư lưỡi là một bệnh lý ác tính rất nguy hiểm thường gặp ở vùng miệng-lưỡi, thường gặp ở nam giới trên 50 tuổi. Theo thống kê của Hiệp hội ung thư Hoa Kỳ, trên toàn thế giới hàng năm có khoảng 263.900 ca mới mắc và khoảng 128.000 trường hợp tử vong vì bệnh này. Vài năm gần đây số ca ung thư lưỡi ngày càng gia tăng tại bệnh viện K.
Nguyên nhân dẫn tới ung thư lưỡi vẫn chưa được khoa học xác định cụ thể, tuy nhiên một số yếu tố làm gia tăng nguy cơ ung thư lưỡi thường gặp trên các bệnh nhân gồm: hút thuốc lá; uống nhiều bia rượu; nhai trầu; vệ sinh răng miệng kém; thiếu các vitamin A, D, E, thiếu sắt... hoặc các vi sinh vật có hại như virus HPV gây viêm dẫn tới phát sinh ung thư lưỡi.
Các dấu hiệu ung thư lưỡi bị nhiều người bỏ qua
Giai đoạn đầu: Các triệu chứng thường không rõ ràng nên rất dễ bị bỏ qua. Ở giai đoạn này, người bệnh có cảm giác như có dị vật hoặc xương cá cắm vào lưỡi, rất khó chịu nhưng qua đi nhanh. Cùng với đó, ở lưỡi có một điểm nổi phồng với sự thay đổi về màu sắc, niêm mạc trắng, xơ hóa hoặc tổn thương là vết loét nhỏ. Thậm chí có thể sờ thấy tổn thương chắc, rắn, không mềm mại như bình thường.
Các bác sĩ cho biết, có khoảng 50% bệnh nhân có hạch ngay từ đầu. Hạch hay gặp là hạch dưới cằm, dưới hàm, cảnh cao. Khả năng di căn hạch vùng từ 15-75% tuỳ thuộc vào độ xâm lấn của u nguyên phát.
Giai đoạn toàn phát: Giai đoạn này được phát hiện do đau khi ăn uống, đau kéo dài gây khó khăn khi nói, nuốt. Người bệnh có thể sốt do nhiễm khuẩn, không ăn được nên cơ thể suy sụp rất nhanh. Ngoài ra còn cảm thấy đau tăng lên khi nói, nhai và nhất là khi ăn thức ăn cay, nóng, đôi khi đau lan lên tai; tăng tiết nước bọt; chảy máu vùng miệng kèm theo hơi thở mùi khó chịu do tổn thương hoại tử gây ra.
Một số trường hợp gây khít hàm, cố định lưỡi khiến bệnh nhân nói và nuốt khó khăn. Ở giai đoạn này xuất hiện ổ loét ở lưỡi, trên ổ loét phủ giả mạc dễ chảy máu, loét phát triển nhanh, lan rộng làm lưỡi bị hạn chế vận động, không di động được.
Giai đoạn tiến triển: Ở giai đoạn này, thể loét chiếm ưu thế. Các vết loét sâu lan rộng xuống bề mặt hoặc vào mặt dưới, gây đau đớn, gây bội nhiễm, có mùi hôi, rất dễ chảy máu, thậm chí có thể gây chảy máu trầm trọng. Thường phải khám bệnh nhân ở trạng thái đã gây tê để hạn chế phản ứng của người bệnh do đau đớn.
Việc thăm khám rất quan trọng để đánh giá độ thâm nhiễm xuống phía dưới, độ xâm lấn vào các mô tiếp cận: sàn miệng, trụ amiđan, amiđan, rãnh lưỡi,…và đo kích thước khối u.
Ở giai đoạn cuối, người bệnh sẽ có các biểu hiện sau:
Giảm cân: Triệu chứng này xuất hiện khi tình trạng bệnh đã tiến đến bước khó trị.
Mệt mỏi: Bạn có cảm giác luôn luôn mệt mỏi. Biểu hiện này xảy ra thường xuyên và không có lí do. Vậy thì rất có thể bệnh ung thư lưỡi của bạn đang ở giai đoạn nặng.
Rối loạn tiêu hóa: Ăn nhanh no là một biểu hiện phổ biến ở bênh ung thư lưỡi. Sau khi ăn xuất hiện tức bụng, xảy ra tình trạng đầy hơi, buồn nôn. Bụng trở nên căng, đại tiện thay đổi, trong phân có lẫn chất nhày.
Sốt: Triệu chứng này kéo dài vài tháng. Làm cho bệnh nhân khó chịu và vô cùng mệt mỏi.
Khám hạch: khoảng 40-50% các trường hợp có hạch ngay từ lần khám đầu tiên, trong đó 3/4 là hạch di căn.
Hạch dưới cằm dưới hàm hay gặp, hiếm gặp các hạch cảnh giữa và dưới. Đa số các tổn thương: 80% gặp ở bờ tự do của lưỡi, 10% gặp ở mặt dưới lưỡi, 8% gặp ở mặt trên lưỡi, 2% gặp ở đầu lưỡi.
