Ngoại trưởng Blinken lên máy bay tại Căn cứ Không quân Andrews để đến Trung Quốc hôm 23/4 (Ảnh: AP).
Ngoại trưởng Blinken đến Thượng Hải chỉ vài giờ sau khi Quốc hội Mỹ thông qua dự luật viện trợ nước ngoài, trong đó có khoản viện trợ cho Ukraine, Israel và cả Đài Loan vào thời điểm ông Lại Thanh Đức chuẩn bị nhậm chức lãnh đạo hòn đảo này.
Theo các quan chức, động thái này thể hiện quyết tâm của Mỹ trong việc bảo vệ các đồng minh và đối tác.
Dự luật vừa được Hạ viện Mỹ thông qua cũng có phần yêu cầu hãng ByteDance của Trung Quốc bán mạng xã hội TikTok hoặc sẽ bị cấm ở Mỹ.
Việc thông qua dự luật sẽ gây thêm phức tạp cho mối quan hệ vốn đã căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc do những bất đồng về các tranh chấp toàn cầu và khu vực.
Theo các chuyên gia, chuyến thăm Trung Quốc lần này của Ngoại trưởng Blinken là tiếp xúc cấp cao mới nhất giữa hai nước, nhằm làm dịu sự căng thẳng kéo quan hệ song phương xuống mức thấp nhất lịch sử hồi đầu năm ngoái.
Cả hai vẫn chưa đạt được nhiều tiến triển trong vấn đề kiểm soát nguồn cung các hóa chất để làm fentanyl từ Trung Quốc. Đài Loan vẫn là một điểm nóng, và hai bên đang căng thẳng về vấn đề Trung Quốc hỗ trợ Nga trong cuộc xung đột ở Ukraine.
Tuy nhiên, việc Ngoại trưởng Blinken thực hiện chuyến đi, sau cuộc hội đàm giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và cuộc điện đàm giữa Bộ trưởng Quốc phòng song phương, là một dấu hiệu cho thấy ít nhất hai bên đã sẵn sàng thảo luận về sự khác biệt của họ.
Các nguồn tin cho biết, các chủ đề mà ông Blinken sẽ thảo luận bao gồm cuộc khủng hoảng ở Trung Đông, tình hình chiến sự Nga - Ukraine, các vấn đề liên quan eo biển Đài Loan và Biển Đông.
Ngoại trưởng Blinken cũng sẽ tìm kiếm sự hợp tác của Trung Quốc nhằm giảm căng thẳng ở Trung Đông trong bối cảnh các cuộc tấn công đáp trả lẫn nhau của Israel và Iran.
Người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ cũng sẽ thảo luận về lộ trình trong 3 vấn đề chính đã được Tổng thống Biden và Chủ tịch Tập nhất trí trong cuộc hội đàm vào tháng 11/2023, gồm hợp tác về chống ma túy, kênh liên lạc giữa quân đội hai nước và trí tuệ nhân tạo (AI).
Ưu tiên hợp tác kinh tế cũng được ông Blinken chú trọng trong chuyến công du lần này. Tại Thượng Hải lần này, ông Blinken có cuộc gặp các lãnh đạo doanh nghiệp trước khi đến thủ đô Bắc Kinh để hội đàm với người đồng cấp Vương Nghị trong ngày 26/4 và có khả năng gặp gỡ Chủ tịch Tập Cận Bình.
Ông Blinken cũng sẽ thúc giục Trung Quốc chặn các công ty cung cấp những mặt hàng lưỡng dụng, có thể giúp Nga phát triển công nghiệp quốc phòng.
Trong khi đó, mối quan tâm hàng đầu của Trung Quốc là dự luật viện trợ nước ngoài mà Quốc hội Mỹ vừa thông qua, trong đó có viện trợ cho Đài Loan và những tranh cãi liên quan đến TikTok.
