Phong cảnh ngoạn mục hồ Thác Bà (Video: Hữu Nghị).
Hồ Thác Bà hình thành từ việc chặn dòng sông Chảy để xây dựng thủy điện Thác Bà (Yên Bình, Yên Bái) năm 1971. Bao gồm một đập chính tại thị trấn Cát Bà và 18 đập phụ.
Hồ chứa dài 45km, diện tích mặt nước 235km2, tổng dung tích lên tới gần 2,5 tỷ mét khối. Hồ Thác Bà là một trong 4 hồ chứa nhân tạo lớn nhất Việt Nam.
Với vẻ đẹp ngoạn mục, hồ Thác Bà được gọi là một kỳ quan của tỉnh Yên Bái và được công nhận là Di tích lịch sử danh thắng cấp Quốc gia từ tháng 9/1996.
Những đảo lớn nhỏ hình thù đa dạng trên mặt hồ Thác Bà chính là phần trên đỉnh của những ngọn đồi kiểu bát úp, giống với địa hình vùng trung du. Những hòn đảo này được quy hoạch trồng một số loại cây đặc dụng.
Dựa vào phong cảnh sơn thủy hữu tình, hồ Thác Bà được khai thác du lịch với một số loại hình dịch vụ kèm theo, tiêu biểu như đi thuyền ngắm cảnh trên mặt hồ.
Một người dân địa phương đánh bắt tôm cá trên hồ Thác Bà.
Ban đầu chức năng chủ yếu của thủy điện Thác Bà là cung cấp một nguồn điện ổn định để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của người dân miền Bắc, là cơ sở để xây dựng và phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn. Sau này hồ còn để điều tiết và giảm nhẹ lũ lụt cho vùng đồng bằng, phát triển du lịch Yên Bái, cải tạo môi trường và hệ sinh thái tự nhiên.
Đài Tưởng Niệm nằm trên mặt đập Thủy Điện Thác Bà là nơi ghi công những con người đã góp công xây dựng, chiến đấu, hy sinh để bảo vệ công trình Thủy điện đầu tiên ở miền Bắc.
Nguồn nước của hồ được cung cấp từ chính sông Chảy, hồ có màu nước trong xanh, xung quanh được bao bọc bởi thảm thực vật xanh tốt. Vị trí của hồ nằm trên 2 huyện Lục Yên và Yên Bình của tỉnh Yên Bái.
Ngoài dòng sông Chảy, hồ Thác Bà còn có một hệ thống sông ngòi khác như: Ngòi Hành, ngòi Cát... đổ về, làm tăng lượng phù sa lớn và các loài sinh vật phong phú cho hồ.
Trước khi được khai thác đắp đập xây thủy điện thì khu vực này có 2 thác nước chảy mạnh được người dân địa phương gọi là Thác Ông và Thác Bà.
Hiện tại đang vào mùa nước lên, diện tích mặt nước nhiều hơn, các hòn đảo như thấp hơn, phong cảnh vì thế cũng thay đổi. Những người ưa du lịch cho rằng, vào mùa nước cạn, hồ Thác Bà nhìn sẽ đẹp hơn, màu sắc lòng hồ cũng đa dạng hơn.
Toàn cảnh hồ thủy điện Thác Bà nhìn từ trên cao.
