Nghệ sĩ Kim Xuyến sinh năm 1945 tại Hà Nội, bắt đầu hoạt động nghệ thuật tại Nhà hát Kịch Hà Nội từ năm 1962. Với khuôn mặt phúc hậu, bà ghi dấu ấn với nhiều vai diễn trên sân khấu kịch và cả phim truyền hình.
Nữ nghệ sĩ diễn chủ yếu các vai phản diện, hài hước, để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng khán giả. Các vở kịch bà tham gia gồm: Hà Nội mùa đông năm 46, Hoa và cỏ dại, Bức tranh mùa gặt, Tiền tuyến gọi, Kỷ niệm những ngày nghiệt ngã... Ngoài ra, các phim truyền hình có sự góp mặt của nghệ sĩ Kim Xuyến cũng khá nhiều: Đông - Ky ra phố, Nửa vầng trăng còn lại, Con sẽ làm cô chủ, Năm ngày làm thượng đế, Canh bạc…
Ở tuổi 78, nghệ sĩ Kim Xuyến vẫn miệt mài làm phim, quay quảng cáo (Ảnh: Nguyễn Hòa).
Chia sẻ với phóng viên Dân trí, nghệ sĩ Kim Xuyến cho hay, mặc dù hầu hết các nhân vật bà làm đều là phụ nhưng bà không bao giờ phiền lòng, vì bà quan niệm vai nào cũng phải diễn tốt, nhiều khi vai phụ mà hay còn ấn tượng hơn vai chính.
"Có lẽ do cái mặt của mình nên những vai tôi đóng đều là phản diện, ghê gớm. Gần đây, tôi tham gia seri phim Làng ế vợ của đạo diễn Bình Trọng thì vào một vai hài. Tôi không phân biệt vai phụ hay chính, miễn là vai có đất diễn, có kịch bản hay là được. Với mỗi vai, Kim Xuyến đều tìm ra cái duyên của nhân vật để "bám" vào mà diễn. Rất may là khán giả không chê, mà còn khen tôi chuyên nghiệp, có nghề", nữ nghệ sĩ tâm sự.
Ngoài đời, nghệ sĩ Kim Xuyến là một người rất vui tính, hay nói chuyện, pha trò ở đoàn phim nên được diễn viên trẻ rất yêu quý. Bà kể, nếu có đi làm phim, bà vẫn bắt xe ôm đến điểm quay. Ở một vài bộ phim làm xa thì đạo diễn có cử người đến đón bà đi làm bằng ô tô.
"Khán giả của Kim Xuyến toàn là người trung tuổi, đôi khi có một vài người trẻ nữa. Ra ngoài đường, nhiều người cứ bảo, bà đóng hài là bê con người thật của mình lên đúng không? Tôi thừa nhận là chuẩn như vậy vì tôi thoải mái, diễn không áp lực gì.
Lương hưu của tôi giờ được 5 triệu, nếu có phim hay, tôi vẫn đi làm để vui và đỡ nhớ nghề. Tôi tham gia phim ảnh hoặc tiểu phẩm cũng không phải vì tiền bạc. Tiền thù lao cho một vai phụ nhiều khi không đủ xăng xe đi lại nhưng tôi vẫn thích", bà Tâm bán phở của phim Canh bạc chia sẻ.
Kim Xuyến cùng đạo diễn Bình Trọng, nghệ sĩ Chiến Thắng, Quốc Quân (Ảnh: Nhân vật cung cấp).
Nữ nghệ sĩ gốc Hà Nội tâm sự, mấy năm gần đây, bà được mời đóng quảng cáo rất nhiều. Bà cũng nhận lời cho một số nhãn hàng ở Hà Nội và ở TPHCM. Cát-xê đóng quảng cáo thường nhiều hơn đóng phim, nhưng bà cũng chọn lọc không phải nhãn hàng nào mời cũng tham gia.
Bà kể: "Tôi cũng phải xem thương hiệu mời mình làm quảng cáo thế nào, có chất lượng không. Hiện nay nhiều hãng thực phẩm chức năng mời nhưng tôi không tham gia, chỉ nhận lời những thương hiệu uy tín, có giấy đăng ký chất lượng sản phẩm tốt. Tiền nhiều thì cũng thích nhưng quảng cáo phải biết rõ sản phẩm tôi mới làm, nếu không thành "lừa" khán giả thì sao?"
Ở tuổi 78, nghệ sĩ Kim Xuyến đang sống bình yên bên con cháu. Bà sống cùng vợ chồng người con trai ở phố Hàng Vải. Hai người con gái của bà đã định cư bên Đức. Thời chưa có dịch Covid-19, mỗi năm bà sang thăm các con một lần, nhưng khoảng 3 năm nay, bà thấy mình yếu hơn nên không đi nữa mà các con về thăm bà.
"Nhìn tôi thế thôi nhưng cũng vất vả lắm vì có gần 20 năm chăm chồng tai biến. Thời gian đầu, tôi vẫn đi làm phim ở những nơi gần. Ông ấy rất "quấn" vợ, thấy tôi đi làm thì bảo: "Bà nhớ về sớm nhé". Khi ông ốm, hai cô con gái hỗ trợ về vật chất cho bố mẹ nhiều nên tôi cũng không nặng gánh như nhiều nhà có người ốm lâu.
Khi ông ấy trở nặng, tôi không đi làm phim mà ở nhà tự chăm sóc chồng. Rồi tháng 2/2022 ông ấy qua đời. Vượt qua sự đau buồn thì tôi lại dựa vào con mà sống, tôi cũng đi làm phim cho khuây khỏa. Hiện tại, tôi sống thoải mái, con trai và con dâu cũng tạo điều kiện cho mẹ làm việc, quay phim", bà bộc bạch.
Nghệ sĩ Kim Xuyến cho hay, những lúc không đi làm phim, bà thường gặp gỡ các nghệ sĩ cùng thời như Thanh Tú, Lê Mai. Bà quý tính nghệ sĩ Lê Mai, vì hai người có tính cách gần nhau.
"Hầu như ngày nào, tôi và Lê Mai cũng nói chuyện. Trước thì bà Mai sống một mình ở Phan Đình Phùng nhưng mới đây, gia đình Lê Khanh chuyển về sống cùng mẹ. Thi thoảng nhà có việc gì Lê Khanh cũng hay gọi tôi đến. Hoặc thi thoảng thấy hai bà không gặp nhau, thì Khanh lại đưa mẹ sang nhà tôi để chơi.
Có với nhau quãng thời tuổi trẻ ở Nhà hát Kịch Hà Nội nên chúng tôi hiểu và thường tâm sự nhiều với nhau. Lê Mai rất dễ chịu và dễ tính", bà cho hay.
Nữ diễn viên của phim Làng ế vợ cho hay, người đưa bà đến với phim hài là đạo diễn Khải Hưng. Từ những vai diễn của Gặp nhau cuối tuần, bà đã biết diễn hài duyên dáng hơn. Cùng với các đồng nghiệp như Văn Hiệp, Trịnh Thịnh, Phạm Bằng,… họ đã làm nên một thế hệ nghệ sĩ đáng trân trọng, hết lòng yêu nghệ thuật.
"Ở tuổi này, tôi không còn tiếc nuối gì nữa, gia đình cũng êm ấm, sự nghiệp như vậy cũng trọn vẹn. Tôi luôn nghĩ là mình là nghệ sĩ của nhân dân, được khán giả yêu quý là hạnh phúc lắm rồi. Chỉ mong ông trời thương để luôn có sức khỏe, năng lượng để thích thì vẫn đi làm phim được", nghệ sĩ Kim Xuyến nói.
