Tại thị trấn nhỏ Chiba nằm chỉ cách thủ đô Tokyo của Nhật Bản hơn 50km, ông Naoki Iwabuchi làm việc trong một văn phòng không có gì làm nổi bật. Mặc trên người bộ vest đen lịch sự, ông Iwabuchi chậm rãi nói về nghề "yonigeya" hay "vận chuyển trong đêm" liên quan đến việc giúp mọi người biến mất không chút dấu vết.
Theo Statista, khoảng 80.000 người được báo cáo mất tích ở Nhật Bản vào năm 2021. Trong số này có "jouhatsu-sha” hay “người bốc hơi” ám chỉ tới những người chọn cách biến mất vì nợ nần, để thoát khỏi bạo lực gia đình, hoặc bắt đầu một cuộc sống mới ở nơi khác.
Công việc của ông Iwabuchi là một trong nhiều hoạt động giúp các khách hàng mà cụ thể là phụ nữ bị bạo hành hay bị đeo bám muốn thoát khỏi xã hội, và được đưa tới một nơi khác an toàn.
Tuy nhiên, công việc của ông Iwabuchi cũng đầy rẫy rủi ro và nguy hiểm. Do đó, ông luôn mang theo người “chiếc cặp phòng vệ” màu đen đầy bí ẩn. Khi mở ra, chiếc cặp biến thành một tấm khiên với lớp áo giáp bên trong. Đồng hành cùng người đàn ông còn có thiết bị giống chiếc dùi cui có thể gập lại, và được dùng cho mục đích tự vệ.
"Di chuyển vào ban đêm đầy bất ổn. Tôi không thể đảm bảo ngày qua ngày mà mình không gặp rắc rối", ông Iwabuchi nói thêm, ông luôn nghĩ "điều tồi tệ nhất" sẽ xảy đến với bản thân.
Ông Iwabuchi đã làm nghề được 16 năm sau khi phát hiện ngày càng nhiều phụ nữ phải đối mặt với bạo hành gia đình mà "không thể chạy trốn". Ông đã quyết định can thiệp, và giúp họ biến mất.
Khoảng 90% khách hàng của ông Iwabuchi là phụ nữ, và 10% là nam giới. Hiện tại, số người tìm cách biến mất đang gấp 3 lần so với trước khi đại dịch Covid-19 xuất hiện, theo ông Iwabuchi.
Còn theo báo cáo vào năm 2003 của Los Angeles Times, các dịch vụ "yonigeya" có giá từ 2.000 - 20.000 USD tùy thuộc vào mức độ rủi ro và phức tạp của công việc. Trong một số trường hợp, những người giúp khách hàng “biến mất” có thể phải đóng giả làm người lau cửa sổ, hoặc người buôn chiếu tatami để tránh bị để ý.
Một khi “bốc hơi”, các khách hàng này có thể dễ dàng sống ẩn danh ở một nơi khác trên lãnh thổ Nhật Bản mà không lo bị người quen thân biết tới sự tồn tại của mình.
Nhà xã hội học Hiroki Nakamori từng cho biết vì quyền riêng tư rất được tôn trọng ở Nhật Bản, nên những người mất tích có thể rút tiền từ ATM mà không lo bị phát hiện.
"Cảnh sát sẽ không can thiệp trừ khi có lý do như người biến mất phạm tội hoặc bị tai nạn. Tất cả những gì gia đình có thể làm là trả nhiều tiền cho thám tử tư để tìm người. Hoặc cứ chờ đợi. Đó là tất cả”, ông Nakamori nói.
Minh Thu
