Bạn chế ra một món ăn cho chú chó thân yêu nhưng nó lại không ăn, lại thành thức ăn…cho chim. Đó cũng là ‘hoàn cảnh ra đời’ của viên thuốc màu xanh kỳ diệu Viagra.
Thuốc chữa tim thành thuốc chữa...
Ban đầu, Viagra được phát triển bởi các nhà hóa học của công ty dược Pfizer làm việc tại Đông Nam nước Anh trong dự án sáng chế hỗn hợp thuốc có tên Sildenafil dùng để điều trị bệnh đau thắt ngực hạ huyết áp, bệnh tim. Đó là năm 1989. Sildenafil được thử nghiệm trên một nhóm thợ mỏ tại xứ Wales.
Một trong những thành viên của dự án năm đó là David Brown đã kể lại với Bloomberg rằng, sau vài tháng, dự án đi vào bế tắc vì…chẳng thấy tác dụng gì. Các buổi họp chuyên môn của nhóm nghiên cứu sau đó thậm chí liên tục hủy vì chẳng ai buồn tham dự.
Hãng Pfizer lúc này đã chuẩn bị đi đến quyết định kết thúc dự án nghiên cứu vì quá tốn kém nhưng không có hiệu quả. Dự án được gia hạn thêm 3 tháng để ‘còn nước còn tát’, nếu không có tiến triển gì sẽ phải ngưng.
Trong buổi gặp gỡ và ghi chép số liệu từ các thợ mỏ được thử nghiệm Sildenafil. Nhóm nghiên cứu đã đưa ra một câu hỏi vu vơ là: ‘các anh có nhận thấy điều gì khác thường sau khi sử dụng thuốc?’ Một người đàn ông bèn rụt rè giơ tay lên và nói: “có vẻ như tôi luôn ‘sẵn sàng chiến đấu’ nhiều lần trong một đêm hơn so với bình thường”.
Brown và nhóm nghiên cứu ban đầu không mảy may chú ý. Mãi đến hôm sau, ông sực nhớ ra câu trả lời này và một tia sáng lóe lên, không những cứu vãn dự án mà còn…mang về hàng tỉ đô la. Việc đầu tiên ông làm là chạy đến giám đốc tài chính McGibney xin…cấp thêm 150.000 bảng để nghiên cứu về bệnh ‘xìu’ của cánh đàn ông. Tất nhiên McGibney từ chối và còn càu nhàu chửi: ‘rõ là điên khùng”.
Nhờ sự kiên trì tới bướng bỉnh, Brown được cấp tiền và các hoạt động thử nghiệm mới với Sildenafil bắt đầu vào năm 1993 ở vùng Bristol. Dự án rẽ sang một hướng hoàn toàn khác và thành công vang dội.
Năm 1996, Pfizer chính thứ đăng ký bản quyền sildenafil, thay đổi mục đích sử dụng của nó từ chỗ để điều trị bệnh tim mạch sang điều trị rối loạn cương dương. Thuốc bắt đầu được bán rộng rãi ở Anh, trước khi mở rộng sang Pháp, Na Uy, Thụy Điển. Nhưng Viagra chỉ thực sự làm nên chuyện sau khi đặt chân tới Mỹ và được Cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ (FDA) cho phép sử dụng trong hoạt động điều trị rối loạn cương dương.
'Vị cứu tinh' của đàn ông
Sự ra đời và đi vào đời sống của Viagra hệt như vị cứu tinh với cánh đàn ông, bởi chứng ‘trên bảo dưới không nghe’ có đến 1/3 nam giới trên 40 tuổi mắc phải.
Khắp nơi người ta bàn tán về Viagra, những hồ hởi, phấn khích và cả ‘mưu toan’ phen này hoàn toàn tự tin trở thành ‘con ngựa giống dũng mãnh’.
Nguyên lý hoạt hóa của Viagra có thể tóm tắt như sau: Viagra là thuốc thuộc nhóm ức chế PDE5. PDE5 là enzyme thúc đẩy quá trình thoái hoá của cGMP trong máu. Thông qua việc ức chế PDE5, Viagra giúp thư giãn cơ trơn và tăng dòng chảy của máu đến dương vật, hỗ trợ khả năng cương cứng.
Cụ thể hơn, Viagra giúp nhóm đàn ông không thể đạt được sự cương dương bằng cách tăng lượng máu tràn vào dương vật. Khi kích thích xảy ra, oxit nitric được giải phóng bởi hệ thống thần kinh trong mô cương dương của dương vật.
Đến ngày 27/03/1998, Cơ quan dược phẩm Hoa Kỳ FDA cấp phép cho thuốc Viagra được bán ở thị trường Mỹ. Ngay trước khi được phép bán ra ngoài Hoa Kỳ, Viagra đã được bán lậu ở một số nước với giá cao gấp 5 lần giá ở Mỹ. Pfizer cho biết khoảng 62 triệu đàn ông trên khắp thế giới từng sử dụng loại thuốc này.
Trước đây các bác sĩ chỉ có giải pháp tiêm thuốc vào phần gốc của bộ phận sinh dục nam giới. Viagra xuất hiện như một tia sáng phá tan bóng đêm, thu hút người dùng với tốc độ nhanh chưa từng thấy. Ngay sau khi FDA cho phép dùng Viagra điều trị bệnh bất lực, chuỗi cửa hàng thuốc Rite Aid đã phải cung cấp Viagra cho 10.000 đơn thuốc mỗi ngày!
Quân đội Mỹ chi 41,6 triệu USD mỗi năm để mua Viagra. Mỹ, Mexico và Canada bỏ ra 1,4 tỷ USD hàng năm mua thuốc. Cơn sốt Viagra nóng tới mức một số bác sĩ thậm chí đã phá bỏ các nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp để kiếm tiền. Đó là trường hợp của David Michael Thomas, một viên bác sĩ thuộc chuyên ngành cơ xương đã chấp nhận chẩn bệnh qua điện thoại và kê đơn mua Viagra cho 700 bệnh nhân, với giá 50 USD mỗi người. Vì hành động này, Thomas đã suýt mất bằng hành nghề.
Sau khi chính thức “ đổ bộ” vào châu Âu vào tháng 9/1998, Viagra đã nhanh chóng trở thành cỗ máy chính kéo thu nhập của Pfizer tăng vọt. Trong 2 năm 1999 và 2000, doanh thu từ Viagra trên thế giới đã tăng 30%, vượt hơn 1 tỷ đôla/năm.
Nhưng cũng rất nhanh chóng, Viagra giả đã xuất hiện trên thị trường. Chỉ vài tuần sau khi được tung ra thị trường, loại ‘thần dược giường chiếu’ sản xuất tại Ấn Độ và Thái Lan đã được rao bán tràn lan. Viagra giả có những chất độc không thua gì thuốc trừ sâu hay mực của máy in.
Như mọi loại thuốc khác, Viagra cũng có những tác dụng phụ không mong muốn. Đó là khả năng dẫn đến bệnh thần kinh thị giác nonarteritic, hoặc tổn thương thần kinh thị giác. Thậm chí có thể xuất hiện tình trạng dâm đãng, cương cứng kèm đau kéo dài, đau tim, mất thính giác đột ngột, tăng áp lực nội nhãn, loạn nhịp thất.
Một trong những điển hình cho việc 'già còn ham' gặp phản ứng phụ từ Viagra được báo chí nhắc chính là tỷ phú Mỹ Hugh Hefner, người sáng lập kiêm giám đốc sáng tạo của tạp chí Playboy.
Hugh Hefner sử dụng Viagra thường xuyên để hỗ trợ các cuộc truy hoan, dù đã ngoài 80 tuổi. Do lạm dụng nên cuối đời ông bị điếc đột ngột và về sau điếc hẳn. Ông qua đời năm 91 tuổi.
Đến nay đã có hàng tỷ viên Viagra, cả thật lẫn lẫn giả, được bán ra, làm giàu cho Pfizer của Mỹ và những kẻ làm thuốc giả.
