Ao Bà Om được biết đến là một trong những địa điểm có quần thể cây cổ thụ đẹp nhất Việt Nam. Ao nằm trong quần thể du lịch gồm cả Bảo tàng văn hóa Khmer và chùa Âng thuộc phường 8, TP Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh.
Ao bà Om và những hàng cây xanh mát (Ảnh; Nguyễn Cường).
Ao có hình chữ nhật, rộng khoảng 300m, dài khoảng 500m, mặt nước ao 4 mùa đều xanh biếc, phẳng lặng như tờ. Quanh ao là bờ đất cao với với rừng cây sao, cây dầu cổ thụ. Vì ao trông như một hình vuông cân đối nên mọi người hay gọi là ao Vuông.
Người dân trong vùng, ít ai biết ao có từ khi nào nhưng có rất nhiều truyền thuyết về ao Bà Om, hầu hết đều có chung cốt truyện rằng ao là kết quả của một cuộc thi. Đội đào ao đại diện cho phái nữ trong vùng do bà Om chỉ huy, thi đấu với đội của phái nam làm công việc đắp đất.
Những cây cổ thụ xung quanh hồ, khiến du khách đến đây phải trầm trồ (Ảnh: Nguyễn Cường).
Những thân cây xoắn bện như dây thừng (Ảnh: Nguyễn Cường).
Kết quả đội thi của phái nữ đã thắng, sau này để ghi nhớ công lao của người chỉ huy, mọi người đã lấy tên bà Om đặt cho ao.
Hàng trăm năm qua, ao Bà Om như là mạch nước nguồn nuôi tưới cho đời sống tinh thần người Khmer nở hoa. Vào những ngày lễ, tết của người Khmer, ao Bà Om trở thành nơi sinh hoạt cộng đồng náo nhiệt. Vào dịp lễ hội Ok Om Bok được tổ chức vào rằm tháng 10 âm lịch, hàng vạn người từ khắp nơi sẽ tập trung về đây cùng nhau nhảy múa, hát Dù kê.
Những bộ rễ cây ở ao bà Om có hình thù rất kỳ lạ (Ảnh: Nguyễn Cường).
Trong cuộc sống thường ngày vẫn đang tiếp nối, ao Bà Om chính là một bể nước mưa cung cấp nước sinh hoạt cho khắp vùng đất cát khô cằn lân cận.
Dù là di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia nhưng ao Bà Om lại là một không gian cộng đồng mở, không có hàng rào và không thu phí tham quan. Vì vậy mà từ sáng đến chiều ao luôn có nhiều người ghé đến.
Ao bà Om nằm giữa lòng TP Trà Vinh và những hàng cây cổ thụ xanh mướt (Ảnh: Nguyễn Cường).
Những cụ già đưa cháu đến bờ ao để kể chuyện tổ tiên xa xưa. Những người lao động ghé bờ ao để được tận hưởng sự mát mẻ, trong lành. Những đôi trẻ cùng nhau đến đây để ghi lại những khoảnh khắc đáng nhớ.
Nhấn để phóng to ảnh
Những cặp đôi lưu lại khoảnh khắc khi đến ao bà Om (Ảnh: Nguyễn Cường).
Du khách thập phương mỗi khi có dịp ghé TP Trà Vinh thì không thể không đến thăm và dạo bước trên những lối mòn len lỏi giữa rừng cây của danh thắng độc nhất vô nhị này.
Nguyễn Cường