Món ăn được chọn lọc tiến Vua
Nem nắm đã có từ rất lâu rồi, lâu đến nỗi mà chẳng ai xác định rõ được thời gian, chỉ có ghi chép từ ngày xưa để lại, khi phủ Thiên Trường trở thành kinh đô thứ hai của Vua Trần, những của ngon vật lạ trên khắp cả nước đều đổ về đây để dâng lên Vua ngự thiện.
Một trong những món ăn được chọn lọc và vinh dự tiến vua có cả món nem nắm. Sau khi nếm thử, Vua Trần không ngớt lời khen ngợi và đã ban thưởng hậu hĩnh cho người dâng món ăn này. Kể từ đó mà món nem nắm tồn tại đến bây giờ.
Yêu cầu sự tỉ mỉ khi chế biến
Nguyên liệu để tạo ra món này thì đơn giản nhưng cách chế biến lại rất cầu kì.Nếu nói đây là món ăn không dành cho người nóng vội cũng không sai bởi từ bước chọn thịt đến từng bước sơ chế phải yêu cầu sự tỉ mỉ cao.
Thịt để chế biến món nem nắm Giao Thủy phải là thịt lợn mông ngon của con lợn khỏe mạnh không nuôi cám tăng trọng. Ngay sau khi mổ, miếng thịt còn nóng hổi được chế biến ngay, tuyệt đối không được đặt xuống đất hay rửa bằng nước lạnh, khi đó thịt sẽ mất độ dẻo.
Sau khi lọc bì và nạc riêng, phần thịt nạc sẽ luộc hơi tái, thái to bản, dọc thớ nhưng thật mỏng rồi dùng sống dao dần kỹ cho mềm. Khi băm sẽ cho thêm ít mỡ lợn đã lọc từ da ra trước đó để có thêm vị béo ngậy.
Bì thì phải làm thật sạch, có dính một chút mỡ, nếu quá ít mỡ sẽ bị khô, còn quá nhiều mỡ sẽ bị ướt nhão, bì phải được thái bằng tay thì mới có độ mỏng vừa ngon, ngày nay theo sự phát triển của thời đại, đã có sự ra đời của máy thái bì, nhưng để giữ được đúng chất của món ăn, người dân nơi đây vẫn lựa chọn phương pháp thái tay.
Đóng vai trò quan trọng khồng kém là phần thính gạo, được làm từ gạo tám thơm Nam Định, để thính dậy mùi. Những người 'thợ nem' cũng phải rất tỉ mẩn với công đoạn làm thính này.
Ngoài ra, người dân nơi đây họ còn tận dụng được hết những nguyên liệu vốn có của quê hương để tạo ra món ăn có hương vị riêng biệt này đó là nước mắm Sa Châu và tỏi tía Quất Lâm. Nước mắm Sa Châu được sản xuất theo phương thức cổ truyền, nổi tiếng ngon đậm đà nhưng khá kén người ăn bởi hơi đậm mùi. Tỏi tía là giống cũ, nhánh tỏi nhỏ nhưng đanh, có lượng tinh dầu cao nên rất thơm.
Sinh ra từ những nguyên liệu gần gũi vốn có của quê hương, nem nắm được bọc bằng lá rong gọn gàng, đây cũng là món quà biếu không thể thiếu vào những ngày lễ, tết.
Khi nhai miếng nem, ta như cảm nhận được sự tổng thể hài hòa của các vị, vị mềm ngậy của thịt, vị dai giòn vừa vặn của bì, hoà với vị cay nồng của tỏi và mùi thơm dậy của thính. Tất cả chúng sẽ được ôm trọn trong lá sung chát chát, bùi bùi cùng với lá đinh lăng chấm vào chén mắm mặn, đã tạo nên hương vị tinh túy truyền thống, mang đậm mùi vị riêng của đất Nam Định.
Đây cũng là món ăn được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam chọn vào Top 100 món ăn đặc sản Việt Nam năm 2021 - 2022.
