Ngày 1/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính ban hành Chỉ thị số 11 yêu cầu tăng cường thực hiện các biện pháp phòng, chống nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn.
Dẫn dự báo của cơ quan chuyên môn về nguy cơ nắng nóng nhiều đợt và gay gắt tại nhiều vùng trên cả nước trong thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố theo dõi chặt chẽ diễn biến khí tượng, thủy văn, lên kế hoạch ứng phó phù hợp với các kịch bản nguồn nước của địa phương.
Đồng thời, địa phương cần tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn người dân chủ động có hình thức linh hoạt tích trữ nước ngọt, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, triệt để chống thất thoát, lãng phí nguồn nước ngọt.
Trường hợp xảy ra thiếu nước, không bảo đảm cung cấp đủ cho nhu cầu sử dụng, đơn vị liên quan phải ưu tiên cấp đủ nước cho sinh hoạt, tưới cho cây lâu năm có giá trị kinh tế cao và nhu cầu thiết yếu khác.
Cùng với đó, Thủ tướng yêu cầu vận hành hiệu quả hệ thống, công trình thủy lợi để lấy nước, chủ động trữ nước bảo đảm đáp ứng nhu cầu tối thiểu nước tưới cho cây trồng, hạn chế thiệt hại đối với sản xuất kinh doanh, nhất là sản xuất nông nghiệp.
Đối với khu vực như Trung Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long, lãnh đạo địa phương không để người dân thiếu nước sinh hoạt; huy động lực lượng, phương tiện vận chuyển nước để cung cấp cho người dân khi cần thiết.
Thủ tướng cũng yêu cầu địa phương chủ động nạo vét kênh mương, hồ chứa nước bị bồi lắng để khôi phục, tăng khả năng trữ nước, kết hợp tận thu vật liệu xây dựng theo quy định của pháp luật.
Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu lãnh đạo địa phương bố trí ngân sách địa phương để triển khai thực hiện giải pháp phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn; ưu tiên bố trí kinh phí để đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng, sửa chữa, nâng cấp công trình phục vụ cấp nước, kiểm soát nguồn nước.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn được giao chủ trì, phối hợp với bộ, ngành liên quan và địa phương rà soát, đánh giá ảnh hưởng của tình trạng hạ thấp mực nước trên các tuyến sông liên tỉnh đến khả năng lấy nước của công trình thủy lợi để có giải pháp khắc phục, bảo đảm hoạt động của công trình thủy lợi.
Bộ trưởng Công Thương chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các chủ hồ thủy điện chủ động phối hợp với cơ quan chức năng xây dựng phương án vận hành hồ chứa thủy điện.
Theo đó, các đơn vị cần huy động điện phù hợp từ nhà máy thủy điện để bảo đảm nước sinh hoạt, đáp ứng tốt nhất nhu cầu sử dụng nước khác, đồng thời sử dụng hiệu quả nguồn nước cho phát điện.
Thủ tướng đồng thời chỉ đạo Bộ trưởng Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với đơn vị chuyên môn kịp thời tổng hợp, tìm nguồn, đề xuất Thủ tướng xem xét, hỗ trợ kinh phí để thực hiện các biện pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn theo quy định.
Chỉ thị nêu rõ do ảnh hưởng của El Nino, từ đầu năm đến nay, lượng mưa ở nhiều vùng trên cả nước bị thiếu hụt, nền nhiệt độ cao, nắng nóng kéo dài, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn đã xảy ra ở một số địa phương, nhất là Đồng bằng sông Cửu Long và miền Trung, Tây Nguyên.
Theo dự báo của cơ quan chuyên môn, thời gian tới, nhiệt độ tiếp tục xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm, đặc biệt trong mùa hè. Nắng nóng khả năng tiếp tục xuất hiện nhiều đợt và gay gắt hơn cùng kỳ các năm.
Cùng với đó, mùa lũ ở Bắc Bộ ít có khả năng đến sớm, dòng chảy đến hồ chứa lớn trên sông Đà có thể thiếu hụt 30-40% so với trung bình. Các địa phương đứng trước nguy cơ tiếp tục nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, nhất là ở Trung Bộ và Nam Bộ.