Chiều 12/5, HĐXX sơ thẩm TAND TP Hà Nội tiếp tục phiên toà hình sự sơ thẩm xét xử vụ án “Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh”, “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” và “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế), thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành phố khác. Đây là một trong những vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo và yêu cầu phải khẩn trương hoàn tất điều tra, truy tố và đưa ra xét xử trong Quý II- 2022.
Trả lời HĐXX về hành vi buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, bị cáo Nguyễn Minh Hùng (cựu Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng Giám đốc Công ty VN Pharma) cho biết, khi Nguyễn Lê Xuân Khang (người Việt Nam định cư tại Canada và có quốc tịch Canada, là bị can đang bỏ trốn) có giới thiệu bị cáo Nguyễn Minh Hùng gặp bị cáo Võ Mạnh Cường (Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Hàng hải Quốc tế H&C) và làm việc với ông Raymundo(quốc tịch Philippines, là Giám đốc sản xuất của Health 2000 Canada tại Philippines, đồng thời là Giám đốc điều hành của Công ty Helix Canada). Theo lời khai của bị cáo Nguyễn Minh Hùng, tại buổi gặp Raymundo hơn nửa tiếng, chủ yếu chỉ có ăn tối.
Bị cáo Hùng cho biết thêm, tại một buổi gặp khác, khi có thêm bị cáo Phan Cẩm Loan (cựu Phó trưởng Phòng Xuất nhập khẩu Công ty VN Pharma) thì nội dung chỉ là mua bán sản phẩm Helix Canada. Sau thỏa thuận trên, Nguyễn Minh Hùng trực tiếp liên hệ với Võ Mạnh Cường đặt mua 4 loại thuốc do Helix Canada sản xuất, có cùng hoạt chất, công dụng và tên thương mại giống như các thuốc Health 2000 Canada đã được Cục Quản lý Dược cấp visa.
Tuy nhiên, tại thời điểm này, do Helix Canada chưa được cấp Giấy phép hoạt động của doanh nghiệp nước ngoài về thuốc và nguyên liệu làm thuốc tại Việt Nam nên không thể nhập khẩu thuốc vào Việt Nam. Do vậy Võ Mạnh Cường và Nguyễn Minh Hùng đã thống nhất lập các hợp đồng nội bộ giữa Công ty VN Pharma với Helix Canada dùng để đặt hàng, theo dõi việc thanh toán và ràng buộc tiến độ giao hàng giữa hai bên.
Về lý do nâng khống giá thuốc, bị cáo Nguyễn Minh Hùng cho biết, do bị cáo vay ngân hàng nhiều tiền nên tiền hàng phải tương xứng với số tiền vay…Bị cáo Nguyễn Minh Hùng thừa nhận bản thân có sai phạm và xin nhận trách nhiệm về mình.
Trả lời HĐXX, bị cáo Nguyễn Thị Quyết (cựu nhân viên Phòng Xuất nhập khẩu Công ty VN Pharma) cho biết, bị cáo vào làm ở Công ty VN Pharma từ năm 2011, nhiệm vụ chính là xuất nhập khẩu, ngoài ra, bị cáo không biết gì vì chỉ là nhân viên.
Liên quan đến việc làm hợp đồng, theo lời khai của bị cáo Quyết, dấu đã được đóng sẵn trên tờ giấy A4 nên bị cáo lấy thông tin làm hợp đồng từ bị cáo Phan Cẩm Loan (cựu Phó trưởng Phòng Xuất nhập khẩu, Công ty VN Pharma). Sau khi lấy thông tin, bị cáo Quyết dùng giấy đó cho in hợp đồng.
Trước bục khai báo, bị cáo Lê Thị Vũ Phương (cựu Kế toán trưởng Công ty VN Pharma) cho biết, ở vị trí kế toán trưởng, bị cáo có nhiệm vụ quản lý nguồn tài chính của công ty, khi Phòng Xuất nhập khẩu có đề nghị thanh toán thì bị cáo kiểm tra nguồn tiền…
Trước câu hỏi của Chủ tọa phiên tòa về sự bất thường trong quá trình thanh toán hàng, bị cáo Phương cho rằng, do bị cáo mới làm về thanh toán xuất nhập khẩu nên chưa hiểu rõ quy trình. “Trong việc xuất tiền, bị cáo chưa nhận thức được nhưng trong quá trình điều tra, bị cáo thấy rằng khi thanh toán hợp đồng, đơn vị thụ hưởng và người ký hợp đồng không giống nhau…”, bị cáo Quyết khai.
Theo cáo trạng, để nhập khẩu các loại thuốc vào Việt Nam, thực hiện chỉ đạo của Nguyễn Minh Hùng và Nguyễn Trí Nhật (cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty VN Pharma), Phan Cẩm Loan cùng với Nguyễn Thị Quyết đã làm giả 15 Hợp đồng mua bán và 26 Phụ lục hợp đồng kèm theo giữa Công ty VN Pharma với Công ty Austin Pharma Specialities Co., đã được Bộ Y tế Việt Nam cấp Giấy phép hoạt động của doanh nghiệp nước ngoài về thuốc và nguyên liệu làm thuốc tại Việt Nam từ năm 2002 (viết tắt là Công ty Austin Hong Kong).
Thực tế, giữa Công ty VN Pharma với Công ty Austin Hong Kong không có việc mua bán các thuốc nhãn mác Health 2000 Canada. Công ty VN Pharma lập các hợp đồng mua bán giả trên nhằm mục đích sử dụng pháp nhân của Công ty Austin Hong Kong hợp thức thủ tục nhập khẩu, thông quan, thanh toán tiền mua thuốc.
