Saigon Co.op có hệ thống siêu thị phát triển mạnh mẽ khắp cả nước với doanh số mỗi năm lên đến hàng chục ngàn tỷ đồng.
Mục tiêu của Saigon Co.op năm 2020 đó là đạt doanh số 38.900 tỷ đồng, tăng 10%. Phát triển mạng lưới và nâng cao hiệu quả đầu tư tại tất cả các mô hình bán lẻ. Saigon Co.op phấn đấu phát triển hơn 200 điểm bán mới, vượt mốc 1.000 điểm bán vào cuối năm 2020 và là đơn vị bán lẻ thuần Việt có nhiều nhất các mô hình bán lẻ hiện đại nhất Việt Nam.
Tuy nhiên, mục tiêu này đang gặp những “rào cản” thực sự khi mà ông Diệp Dũng, Chủ tịch HĐQT Saigon Co.op đã xin từ nhiệm. Trước đó, ông Dũng cũng đã bị đình chỉ chức vụ Bí thư Đảng ủy Saigon Co.op.
Theo đơn xin từ nhiệm, ông Dũng cho rằng mình chưa hoàn thành tốt nhiệm vụ cấp trên giao nên gửi đơn xin từ nhiệm.
Hai lý do ông Dũng đưa ra để xin từ nhiệm là chưa hoàn thành trách nhiệm của một người đứng đầu Saigon Co.op được tổ chức giao phó, đặc biệt là đối với việc tăng vốn điều lệ, dẫn đến hàng loạt vấn đề không hay xảy ra vừa qua. Tiếp theo là chưa hoàn thành trách nhiệm của người đứng đầu trong việc đoàn kết và lãnh đạo tập thể Ban chấp hành Đảng ủy Saigon Co.op.
Hiện nay, Saigon Co.op đang như “rắn mất đầu”, trong khi đó, hoạt động kinh doanh của thương hiệu này cũng đang có nhiều “khuất tất”.
Những người đứng đầu điều hành Saigon Co.op được xác định là có trách nhiệm trong các sai phạm.
Theo kết luận của Thanh tra TPHCM mới đây, vào ngày 30/1/2020, Saigon Co.op có Nghị quyết số 12/NQ-HĐTV Đại hội thành viên bất thường lần 1 thống nhất phương án huy động vốn từ các Hợp tác xã (HTX) thành viên để tăng vốn điều lệ của Saigon Co.op.
Cụ thể, vốn điều lệ đã đăng ký là 3.200 tỷ đồng, vốn điều lệ tăng thêm là hơn 3.597 tỷ đồng và vốn điều lệ sau khi thay đổi là hơn 6.797 tỷ đồng.
Tuy nhiên, sau khi kiểm tra hoạt động kinh doanh của các HTX thành viên thì Thanh tra TPHCM nhận thấy một số đơn vị kinh doanh đạt mức lợi nhuận sau thuế từ 5 - 6 tỷ đồng nhưng không tham gia góp vốn. Trong khi đó, nhiều đơn vị kinh doanh có mức lợi nhuận sau thuế chỉ từ 24 - 500 triệu đồng lại tham gia góp vốn hàng trăm tỷ đồng. Đây là điều không bình thường.
Đáng chú ý nhất là trường hợp của HTX Thương mại dịch vụ Linh Tây, HTX này lỗ gần 49 triệu đồng nhưng góp vốn đến hơn 952 tỷ đồng.
Tiếp theo là trường hợp của HTX Thương mại Thị Nghè khi đơn vị này lỗ hơn 163 triệu đồng nhưng vẫn góp hơn 244 tỷ đồng. HTX Thương mại Đô Thành lỗ hơn 721 triệu đồng nhưng vẫn góp vốn hơn 247 tỷ đồng.
Qua làm việc, lực lượng thanh tra phát hiện có trường hợp HTX huy động từ các thành viên bên ngoài và có trường hợp HTX ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với các cá nhân bên ngoài HTX. Điều này cho thấy, các cá nhân, tổ chức đã thông qua các HTX thành viên để tham gia đầu tư vốn vào Saigon Co.op. Đây là việc làm không đúng quy định.
Thanh tra TPHCM cho rằng, HĐQT Saigon Co.op đã không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ và quyền hạn trong việc kiểm tra nguồn vốn huy động của các HTX thành viên theo quy định.
Cũng theo Thanh tra TPHCM, phân tích tỷ suất lợi nhuận trên vốn đầu tư của các HTX thành viên, Thanh tra thành phố nhận thấy tỷ suất lợi nhuận đạt được từ 26 - 39% trên vốn góp cho thấy nhu cầu của các cá nhân, tổ chức muốn đầu tư vào Saigon Co.op là có cơ sở.
Việc làm này cho thấy, nếu không làm rõ được nguồn vốn tăng lên thì Saigon Co.op sẽ bị chi phối bởi các cá nhân, tổ chức bên ngoài và không giữ được nguyên tắc tổ chức, hoạt động của Liên hiệp HTX Thương mại thành phố. Vụ việc có dấu hiệu thâu tóm, chiếm đoạt vốn, tài sản của Saigon Co.op được hình thành từ khi thành lập đến nay; Xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản chung (tài sản chung không chia) và tài sản của Nhà nước, ảnh hưởng đến an ninh kinh tế của thành phố nói riêng và cả nước nói chung. Việc làm này có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự.
Thanh tra thành phố nhận định, trách nhiệm của các sai phạm nói trên thuộc về HĐQT, Ban Tổng giám đốc, các phòng ban chức năng và cá nhân liên quan trong các thời kỳ.
Như vậy, trách nhiệm của các thành viên HĐQT và Ban Tổng giám đốc của Saigon Co.op trong việc huy động vốn trái pháp luật đã khá rõ ràng. Tuy nhiên, mức độ trách nhiệm của từng cá nhân, tập thể đến đâu thì vẫn đang được Công an TPHCM và Thanh tra thành phố tiếp tục làm rõ.
Việc các vị trí lãnh đạo chủ chốt của Saigon Co.op như “cá nằm trên thớt” đang khiến dư luận hoài nghi về khả năng hoàn thành các mục tiêu kinh doanh của Saigon Co.op trong năm nay. Sự hoài nghi này là hoàn toàn có cơ sở, bởi khi “rắn mất đầu” thì việc tiến về mục tiêu là vô cùng khó khăn.
