Phong tục Việt Nam từ xa xưa, mâm cơm cúng tất niên của các gia đình thường có món gà trống luộc. Gà luộc đúng chuẩn phải giữ được lớp da vàng óng, mượt mà và săn chắc. Đây là loài vật quen thuộc với con người, biểu trưng cho sự cương trực và mạnh mẽ, mang đến sức khỏe và công danh.
Mâm cơm cúng tất niên của các gia đình thường có món gà trống luộc. Ảnh: Britannica.
Cũng có những câu chuyện xoay quanh nét văn hoá này không phải ai cũng biết. Theo tương truyền, Ngọc Hoàng sáng tạo ra mặt đất và sai 10 mặt trời ngày đêm chiếu sáng. Tuy nhiên, Ngọc Hoàng quên không thu các mặt trời lại khiến con người và cây cỏ khốn đốn vì nắng hạn. Một chàng dũng sĩ giương cung tên bắn rụng 9 mặt trời.
Mặt trời còn lại sợ hãi, bay đi mất, mặt đất lại lạnh lẽo tối tăm. Cuối cùng, chỉ có tiếng gáy của gà trống mới khiến mặt trời tò mò ngó xuống, chiếu sáng nhân gian. Do vậy, người Việt cúng gà trống với hy vọng sẽ đánh thức mặt trời, mang lại mưa thuận gió hòa.
Cách chọn gà
Một con gà ngon sẽ có thân nhỏ gọn, săn chắc, ức nhỏ, nặng khoảng 1,2-1,5 kg, đôi mắt sáng và không bị lờ đờ.
Đối với thực phẩm làm sẵn, bạn nên chọn loại gà da vàng nhạt, đậm ở ức, cánh, lưng. Ngoài ra, lớp da phải mỏng, độ đàn hồi cao. Thịt gà ngon phải tươi, không có mùi hôi, trên da không có vết bầm tím hoặc tụ máu.
Khi mua sắm, nên kiểm tra độ săn chắc bằng cách ấn nhẹ tay vào mình, lườn hoặc đùi gà, vạch nhẹ lông thấy da ấm, mềm, mỏng. Người nội trợ không nên chọn những con gà trống có chân lạnh và có dấu hiệu bệnh.
Công thức luộc gà ngon, không hôi
Đầu tiên, để khử mùi hôi, bạn nên dùng muối xát xung quanh thân và bụng gà, sau đó rửa lại với nước sạch. Nếu muốn món ăn có màu vàng đẹp mắt, có thể phủ lên gà một lớp nghệ mỏng, để chừng 5 phút.
Đặt con gà nằm sấp trong nồi ngập nước và để lên bếp lửa. Lưu ý nên luộc bằng nước lạnh để không bị đỏ xương. Người nội trợ cũng nên lưu ý mẹo chọn nồi kích cỡ vừa phải, không quá to hoặc nhỏ, để có thành phẩm đẹp mắt.
Gà luộc là món ngon quen thuộc trong mâm cơm Tết người Việt. Ảnh: Quỳnh Trang.
Sau đó, bạn cho thêm muối, gừng vào để át mùi hôi và giúp món ăn thơm ngon hơn.
Dùng đũa chọc vào gà là cách để kiểm tra món ăn đã chín hoàn toàn chưa. Nếu đũa đâm xuyên dễ dàng, nước ứa ra không có màu hồng là được.
Luộc gà bằng lửa to cho đến khi nước sôi thì để liu riu khoảng 10-20 phút nữa. Sau đó, đậy vung và tiếp tục để khoảng 10 phút để gà chín đều từ bên trong rồi vớt ra.
Để thịt gà săn chắc, da giòn, người nội trợ cần cho gà vào nước đá lạnh và vớt ra để ráo.
Gà cúng thường được bày ngay ngắn để cổ hướng lên, hai cánh khép chặt vào mình và ngậm bông hoa hồng đỏ hoặc ớt tỉa hoa đẹp mắt. Đầu gà cúng đặt quay ra cửa chính, có ý nghĩa gọi mặt trời chiếu sáng vào ngôi nhà của gia chủ, mang lại tài lộc.