Báo cáo được Tổ chức quốc tế vận động bãi bỏ vũ khí hạt nhân (ICAN) công bố hôm 14/6 cho thấy, chi tiêu cho hoạt động phát triển vũ khí hạt nhân trên khắp thế giới đã tăng đáng kể vào năm 2021.
Chỉ trong một năm, 9 quốc gia trang bị hạt nhân gồm Mỹ, Trung Quốc, Nga, Pháp, Ấn Độ, Israel, Triều Tiên, Pakistan và Anh đã chi tổng cộng 82,4 tỉ USD cho việc nâng cấp và duy trì 13.000 vũ khí hạt nhân, tăng 9% so với năm 2020, theo ước tính của ICAN.
 |
| Chín quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân chi 82,4 tỉ USD trong năm 2021. (Ảnh minh họa) |
RT đưa tin, báo cáo của ICAN nhấn mạnh thêm tổng số tiền mà thế giới chi cho vũ khí hạt nhân là 156.842 USD/phút trong năm 2021, bất chấp dịch bệnh Covid-19 hoành hành và vấn đề mất an ninh lương thực toàn cầu ngày càng lan rộng.
Đáng nói, ICAN còn liệt kê chi tiết số tiền mà 9 quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân đã chi, cùng các công ty được hưởng lợi, và số tiền vận động hành lang của các công ty này nhằm duy trì hoạt động sản xuất và kinh doanh vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Trong đó, Mỹ là nước chi tiêu nhiều nhất cho vũ khí hạt nhân trong năm 2021 với con số 44,2 tỉ USD, gấp 4 lần so với Trung Quốc, quốc gia đứng thứ 2 trong danh sách với khoản chi là 11,7 tỉ USD. Đứng thứ 3 là Nga với 8,6 tỉ USD, Anh 6,8 tỉ USD, Pháp 5,9 tỉ USD. Những quốc gia gồm Ấn Độ, Israel và Pakistan mỗi nước chi không quá 1 tỉ USD cho kho vũ khí hạt nhân vào năm 2021. Ở vị trí cuối cùng là Triều Tiên với 642 triệu USD.
Báo cáo đặt ra câu hỏi là tại sao 9 quốc gia trên lại chi nhiều tiền cho vũ khí hạt nhân, giữa lúc thế giới đối mặt với không ít vấn đề bất ổn như thiếu an ninh và lương thực. Cuối cùng, báo cáo kết luận nguyên nhân lớn nhất khiến các nước tăng chi tiêu cho kho vũ khí hạt nhân không phải vì lo ngại vấn đề an ninh, mà chủ yếu là lợi ích kinh doanh.
Điển hình, theo ICAN, những nhà thầu quân sự Mỹ được cho đã thu lời lớn từ các hợp đồng liên quan tới vũ khí hạt nhân. Những công ty này đã chi khoản tiền khá lớn để thuê những người vận động hành lang và đổ tiền cho các viện nghiên cứu nhằm thúc giục giới chính trị gia chi thêm tiền cho các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Trong báo cáo của ICAN nêu rõ tập đoàn Honeywell International đã thu về 6,2 tỉ USD nhờ các phiên đấu thầu sản xuất vũ khí hạt nhân vào năm 2021, nhưng cũng đã phải chi 7 triệu USD cho vận động hành lang. Tập đoàn Northrop Grumman nhận về 5 tỉ USD và dùng 11,6 triệu USD để vận động hành lang. Tập đoàn Lockheed Martin nhận 1,9 tỉ USD và chi 16,9 triệu USD cho vận động hành lang.
Cũng theo ICAN, sau khi kiểm tra hàng nghìn hợp đồng, báo cáo và thông tin hé lộ về hoạt động vận động hàng lang, ước tính 12 công ty tư nhân đã nhận được tổng cộng số tiền 30,2 tỉ USD trong các bản hợp đồng sản xuất vũ khí hạt nhân trong năm 2021.
“Những công ty này đã chi 117 triệu USD để vận động các nhà hoạch định chính sách đưa ra quyết định chi thêm tiền cho lĩnh vực quốc phòng. Họ cũng chi thêm 10 triệu USD tài trợ cho các viện nghiên cứu quy mô lớn để nghiên cứu và viết về những giải pháp chính trị liên quan tới vũ khí hạt nhân”, báo cáo của ICNA viết.
Đáng nói, báo cáo nhận định các khoản chi trên không thể ngăn cản xảy ra xung đột, và hàng loạt sự kiện địa chính trị xảy ra gần đây ở châu Âu giúp những người liên quan tới ngành công nghiệp vũ khí hạt nhân càng trục lợi thêm.
Minh Thu (lược dịch)
